Wacław Leszczyński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 19: Linia 19:
 
|wikicytaty          =   
 
|wikicytaty          =   
 
|www                  =
 
|www                  =
}}<br/>
+
}}
  
 
''' Wacław Leszczyński ''' (ur. 15 sierpnia 1605 r. w Baranowie, zm. 1 kwietnia w 1666 r. w Łyszkowicach) – [[Duchowni katoliccy |duchowny katolicki]], [[biskup warmiński]] w latach 1644-1658.
 
''' Wacław Leszczyński ''' (ur. 15 sierpnia 1605 r. w Baranowie, zm. 1 kwietnia w 1666 r. w Łyszkowicach) – [[Duchowni katoliccy |duchowny katolicki]], [[biskup warmiński]] w latach 1644-1658.
 
+
<br/><br/>
 
== Życiorys ==  
 
== Życiorys ==  
 
<br/>
 
  
 
=== Szkoła i wykształcenie ===
 
=== Szkoła i wykształcenie ===
 
Wacław Leszczyński został wcześnie oddany do kolegium jezuickiego w Poznaniu. Prawo kanoniczne studiował we Włoszech, a prawo cywilne we Francji. Leszczyński poznał język łaciński, włoski, niemiecki i francuski. Nad jego wychowaniem czuwał Jan Baykowski - [[sufragan]] poznański. Pierwsze święcenia niższe Wacław przyjął w 1622 r. w Lesznie. W 1637 r. otrzymał święcenia kapłańskie w Poznaniu.  
 
Wacław Leszczyński został wcześnie oddany do kolegium jezuickiego w Poznaniu. Prawo kanoniczne studiował we Włoszech, a prawo cywilne we Francji. Leszczyński poznał język łaciński, włoski, niemiecki i francuski. Nad jego wychowaniem czuwał Jan Baykowski - [[sufragan]] poznański. Pierwsze święcenia niższe Wacław przyjął w 1622 r. w Lesznie. W 1637 r. otrzymał święcenia kapłańskie w Poznaniu.  
 
<br/>
 
<br/>
 
+
=== Działalność ===
=== Praca ===
 
 
Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował Jan Lamsheft. Była to celowe oddanie miejsca w [[kapituła warmińska|kapitule warmińskiej]], bowiem Wacław był kandydatem na [[Archidiecezja warmińska| biskupstwo warmińskie]]. Jednak według sejmu piotrkowskiego z 1512 r. - przyszły biskup musiał być wcześniej kanonikiem warmińskim. 6 kwietnia 1644 r. [[kapituła warmińska]] wybrała go na biskupa warmińskiego. W grudniu 1644 r. jego wybór zatwierdził papież. Sakrę biskupią uzyskał w 1645 r., po czym przybył na [[Warmia|Warmię]]. W 1659 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim. Leszczyński był pierwszym biskupem warmińskim, który tytułował się księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego.  
 
Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował Jan Lamsheft. Była to celowe oddanie miejsca w [[kapituła warmińska|kapitule warmińskiej]], bowiem Wacław był kandydatem na [[Archidiecezja warmińska| biskupstwo warmińskie]]. Jednak według sejmu piotrkowskiego z 1512 r. - przyszły biskup musiał być wcześniej kanonikiem warmińskim. 6 kwietnia 1644 r. [[kapituła warmińska]] wybrała go na biskupa warmińskiego. W grudniu 1644 r. jego wybór zatwierdził papież. Sakrę biskupią uzyskał w 1645 r., po czym przybył na [[Warmia|Warmię]]. W 1659 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim. Leszczyński był pierwszym biskupem warmińskim, który tytułował się księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego.  
 
<br/>
 
<br/>
 
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna ===
 
 
Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o [[Warmia|Warmię]]. W 1647 r. złożył przysięgę poszanowania przywilejów dzielnicy. W 1654 r. nie pozwolił na przezimowanie wojsk na [[Warmia|Warmii]].
 
Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o [[Warmia|Warmię]]. W 1647 r. złożył przysięgę poszanowania przywilejów dzielnicy. W 1654 r. nie pozwolił na przezimowanie wojsk na [[Warmia|Warmii]].
 
<br/>
 
<br/>
Linia 44: Linia 39:
 
Wacław troszczył się o zakony jezuickie i parafię w [[Królewiec|Królewcu]]. Wspierał szkoły braniewskie. Ufundował ołtarz św. Antoniego w [[Barczewo|Barczewie]] i podarował obraz Narodzenia Bogarodzicy w [[Stoczek Klasztorny|Stoczku Klasztornym]].  
 
Wacław troszczył się o zakony jezuickie i parafię w [[Królewiec|Królewcu]]. Wspierał szkoły braniewskie. Ufundował ołtarz św. Antoniego w [[Barczewo|Barczewie]] i podarował obraz Narodzenia Bogarodzicy w [[Stoczek Klasztorny|Stoczku Klasztornym]].  
 
<br/>
 
<br/>
 
 
==Ciekawostki==
 
==Ciekawostki==
 
Wacław Leszczyński pochodził z Wielkopolski, z rodu szlacheckiego o herbie Wieniawa. Rodzicami Leszczyńskiego byli: Andrzej Leszczyński wojewoda brzeski kujawski oraz Zofia Opalińska. Miał on również brata bliźniaka - Przecława wojewodę dorpackiego oraz brata Jana - kanclerza wielkiego koronnego.   
 
Wacław Leszczyński pochodził z Wielkopolski, z rodu szlacheckiego o herbie Wieniawa. Rodzicami Leszczyńskiego byli: Andrzej Leszczyński wojewoda brzeski kujawski oraz Zofia Opalińska. Miał on również brata bliźniaka - Przecława wojewodę dorpackiego oraz brata Jana - kanclerza wielkiego koronnego.   
 
<br/>
 
<br/>
 
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
[[Jan Obłąk |Obłąk Jan]], Kopiczko Andrzej, ''Historia Diecezji i  Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss.
 
[[Jan Obłąk |Obłąk Jan]], Kopiczko Andrzej, ''Historia Diecezji i  Archidiecezji Warmińskiej'', Olsztyn 2010, 261 ss.
Linia 54: Linia 47:
 
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
 
''Poczet biskupów warmińskich'', pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
 
<br/>
 
<br/>
 
 
  
 
[[Kategoria: Osoba|Leszczyński, Wacław]][[Kategoria: Duchowni katoliccy|Leszczyński, Wacław]][[Kategoria: biskup warmiński|Leszczyński, Wacław]]<br/>
 
[[Kategoria: Osoba|Leszczyński, Wacław]][[Kategoria: Duchowni katoliccy|Leszczyński, Wacław]][[Kategoria: biskup warmiński|Leszczyński, Wacław]]<br/>

Wersja z 01:14, 25 lut 2014

Wacław Leszczyński

Wacław Leszczyński, źródło:Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
Wacław Leszczyński, źródło:Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
Data i miejsce urodzenia 15 sierpień 1605
Baranowo
Data i miejsce śmierci 1 kwiecień
Łyszkowice
Przyczyna śmierci do śmierci przyczynił się reumatyzm
Miejsce spoczynku kolegiata łowicka
Zawód biskup warmiński

Wacław Leszczyński (ur. 15 sierpnia 1605 r. w Baranowie, zm. 1 kwietnia w 1666 r. w Łyszkowicach) – duchowny katolicki, biskup warmiński w latach 1644-1658.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Wacław Leszczyński został wcześnie oddany do kolegium jezuickiego w Poznaniu. Prawo kanoniczne studiował we Włoszech, a prawo cywilne we Francji. Leszczyński poznał język łaciński, włoski, niemiecki i francuski. Nad jego wychowaniem czuwał Jan Baykowski - sufragan poznański. Pierwsze święcenia niższe Wacław przyjął w 1622 r. w Lesznie. W 1637 r. otrzymał święcenia kapłańskie w Poznaniu.

Działalność

Leszczyński od 1630 r. przebywał na dworze Zygmunta III Wazy, gdzie pracował w królewskiej kancelarii. Beneficja zawdzięczał królowi Władysławowi IV. W 1633 r. otrzymał kanonię w kapitule krakowskiej oraz łęczyckiej, a w 1643 r. w płockiej. 5 marca 1643 r. został referendarzem koronnym. 2 kwietnia 1644 r. wybrano go na kanonika warmińskiego. Przypadła mu kanonia, z której zrezygnował Jan Lamsheft. Była to celowe oddanie miejsca w kapitule warmińskiej, bowiem Wacław był kandydatem na biskupstwo warmińskie. Jednak według sejmu piotrkowskiego z 1512 r. - przyszły biskup musiał być wcześniej kanonikiem warmińskim. 6 kwietnia 1644 r. kapituła warmińska wybrała go na biskupa warmińskiego. W grudniu 1644 r. jego wybór zatwierdził papież. Sakrę biskupią uzyskał w 1645 r., po czym przybył na Warmię. W 1659 r. został arcybiskupem gnieźnieńskim. Leszczyński był pierwszym biskupem warmińskim, który tytułował się księciem Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
Wacław był w poselstwie, które udało się po późniejszą królową Ludwikę Marię Gonzagę. Leszczyński dbał o Warmię. W 1647 r. złożył przysięgę poszanowania przywilejów dzielnicy. W 1654 r. nie pozwolił na przezimowanie wojsk na Warmii.
Za jego czasów Warmia przeszła w dziedziczne posiadanie Hohenzollernów. Leszczyńskiemu udało się zachować zwierzchnictwo nad duchowieństwem, dochody i komorę lidzbarską. Ostatecznie w wyniku wojen polsko-szwedzkich Warmia powróciła do Polski ale bez Fromborka i Braniewa. Kapituła warmińska i biskup odzyskali władzę na terenie biskupstwa warmińskiego. W obronie Warmii przed najazdem Szwedów, Leszczyński zapłacił z własnych pieniędzy za wojska stacjonujące w największych miastach.
Leszczyński utrzymywał dobre stosunki z kapitułą. Udało mu się obsadzić kilka kanonii swoimi krewnymi i zwolennikami. Sam przeprowadził wizytację w kościołach. Wymagał rezydencji proboszczów w parafiach, w celu obrony wiernych przed luteranizmem.
Wacław troszczył się o zakony jezuickie i parafię w Królewcu. Wspierał szkoły braniewskie. Ufundował ołtarz św. Antoniego w Barczewie i podarował obraz Narodzenia Bogarodzicy w Stoczku Klasztornym.

Ciekawostki

Wacław Leszczyński pochodził z Wielkopolski, z rodu szlacheckiego o herbie Wieniawa. Rodzicami Leszczyńskiego byli: Andrzej Leszczyński wojewoda brzeski kujawski oraz Zofia Opalińska. Miał on również brata bliźniaka - Przecława wojewodę dorpackiego oraz brata Jana - kanclerza wielkiego koronnego.

Bibliografia

Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej, Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.

Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.