Wieże obronne mostu kolejowego na Pasłęce w Tomarynach

Wieże obronne mostu kolejowego na Pasłęce w Tomarynach znajdują się na trasie linii kolejowej Ostróda – Olsztyn w pobliżu wsi Tomaryny gmina Gietrzwałd. Są jednymi z najciekawszych zabytków fortyfikacji nowoczesnej na terenie województwa warmińsko-mazurskiego.

Tomaryny
Jedna z dwóch wież obronnych w Tomarynach gm. Gietrzwałd
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Gietrzwałd
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Tomaryny
Położenie na mapie Polski Tomaryny
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Historia

Połączenie kolejowe Ostróda – Olsztyn zostało otwarte dla ruchu w 1873r. jako część ważnej magistrali toruńsko – wystruckiej przebiegającej przez Toruń-Iławę-Ostródę-Olsztyn-Korsze-Wystruć (ob. Czerniachowsk w Obwodzie kaliningradzkim). Linia ta odgrywała ważna rolę w systemie komunikacyjnym oraz obronnym dawnych Prus Wschodnich. Z punktu widzenia militarnego ważne było zorganizowanie obrony przepraw mostowych, których ewentualne zniszczenie negatywnie wpłynęłoby na utrzymanie połączeń kolejowych w czasie działań wojennych.

W okresie 1900 – 1905 na terenie dawnych Prus Wschodnich budowano umocnienia mostów kolejowych w formie masywnych wież. Dwie, połączone ze sobą, ceglane wieże z pancernymi wieżyczkami na dachach w Tomarynach zostały wzniesione w latach 1901-1902. Miały one za zadanie obronę mostu kolejowego na rzece Pasłęce w pobliżu Tomaryn w przypadku ataku rosyjskiej kawalerii. Wieże nie zostały wykorzystane w bezpośredniej walce. Odstraszająco na działał sam fakt obsadzenia ich uzbrojoną załogą.

Wieże w Tomarynach wpisane są do rejestru zabytków i podlegają ochronie prawnej.

Ciekawostki

Wieże przystosowano dla broni ręcznej, maszynowej oraz dla armat.

W latach 90-tych XX w. kolekcjoner militariów zdemontował znajdujące się na dachach wież pancerne kopuły armat, które następnie przekazał do muzeum w Dreźnie.

Do dziś na terenie województwa warmińsko-mazurskiego zachowały się podobne wieże obronne mostu kolejowego w Samborowie gm. Ostróda.

Zobacz także

http://www.fortyfikacje.net/pisz/fort/tomar001.htm#top

Bibliografia

W. Rużewicz, Fortyfikacje nowożytne w Prusach Wschodnich – przewodnik, Łódź 2007