Wielki Łęck: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Wielkiego Łęcka |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = działdowski | |powiat = działdowski | ||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = 515 | + | |liczba ludności = 515 |
|rok = 2010 | |rok = 2010 | ||
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Łęck Wielki''' (niem. ''Gross Lensk'') – | + | ''' Łęck Wielki''' (niem. ''Gross Lensk'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat działdowski|powiecie działdowskim]], w [[Płośnica (gmina wiejska)|gminie Płośnica]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do województwa ciechanowskiego. W 2010 roku liczyła 515 mieszkańców<ref>łącznie Wielki Łęck i [[Pajewo]]</ref>. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Renata Warmińska]]<ref>[http://www.bip.plosnica.pl/?c=92/ Strona Urzędu Gminy Płośnica] [05.12.2013]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | |||
| − | |||
| − | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Wieś położona jest w południowej części województwa | + | Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu [[Pojezierze Mazurskie|Pojezierza Mazurskiego]] i Niziny Mazowieckiej, 16 km na zachód od [[Działdowo|Działdowa]] i 9 km na wschód od [[Lidzbark|Lidzbarka]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 544. |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach historycznych z roku 1328 (w przywileju lokacyjnym wsi [[Przełęk]]). Kilka lat później, w 1335 roku, komtur dzierzgoński [[Gunter von Schwarzenburg]] nadał tutaj rycerzom pruskim Waplowi, Nadrowowi i Skawocie 120 łanów na [[ | + | Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]]. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach historycznych z roku 1328 (w przywileju lokacyjnym wsi [[Przełęk]]). Kilka lat później, w 1335 roku, [[Komturstwo dzierzgońskie| komtur dzierzgoński]] [[Gunter von Schwarzenburg]] nadał tutaj rycerzom [[Prusowie| pruskim]]: Waplowi, Nadrowowi i Skawocie 120 łanów na [[Prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. Nazwa wsi wywodzi się od słowa ''łęg'' - nadbrzeżnej łąki, rozciągającej się nad pobliską [[Rzeka Działdówka|Działdówką]]. Na początku XVII wieku tutejsze dobra trafiły w ręce rodziny Prus–Rywockich, właścicieli również [[Rywociny|Rywocin]] i [[Koszelewki|Koszelewek]]. Po Rywockich majątek posiadali Łęccy i Żbikowscy, a w okresie międzywojennym należał on do Jana Skąpskiego. |
| − | Kościół we wsi powstał już w czasach krzyżackich, parafia istnieje od 1335 roku. Po reformacji przekształcono go w świątynię ewangelicką. Wielki Łęck należał do [[Parafia ewangelicka w Lidzbarku|parafii ewangelickiej w Lidzbarku]]. Na początku XVII wieku staraniem Mikołaja | + | Kościół we wsi powstał już w czasach krzyżackich, parafia istnieje od 1335 roku. Po reformacji przekształcono go w świątynię ewangelicką. Wielki Łęck należał do [[Parafia ewangelicka w Lidzbarku|parafii ewangelickiej w Lidzbarku]]. Na początku XVII wieku staraniem Mikołaja Prus–Rywockiego kościół został zwrócony katolikom. Przy kościele działała szkoła katolicka. |
W drugiej połowie XIX wieku w Wielkim Łęcku powstało bractwo trzeźwości. W sierpniu 1914 roku część wsi została spalona w wyniku działań wojennych prowadzonych w tej okolicy, jednak odbudowano ją jeszcze przed zakończeniem [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|wojny]]. W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W drugiej połowie lat 50. Wielki Łęck krótko był siedzibą [[gromada Wielki Łęck|gromady]]. W tym czasie funkcjonowała we wsi spółdzielnia produkcyjna oraz betoniarnia, która zaopatrywała rolników w materiały budowlane. | W drugiej połowie XIX wieku w Wielkim Łęcku powstało bractwo trzeźwości. W sierpniu 1914 roku część wsi została spalona w wyniku działań wojennych prowadzonych w tej okolicy, jednak odbudowano ją jeszcze przed zakończeniem [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|wojny]]. W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W drugiej połowie lat 50. Wielki Łęck krótko był siedzibą [[gromada Wielki Łęck|gromady]]. W tym czasie funkcjonowała we wsi spółdzielnia produkcyjna oraz betoniarnia, która zaopatrywała rolników w materiały budowlane. | ||
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
| − | 1857 - 430 osób | + | *1857 r. - 430 osób |
| − | 1931 - 571 osób | + | *1931 r. - 571 osób |
| − | |||
| − | == | + | == Szkolnictwo == |
| − | *[[Szkoła Podstawowa w Wielkim Łęcku]] | + | *[[Szkoła Podstawowa w Wielkim Łęcku|szkoła podstawowa]] |
| − | |||
==Religia== | ==Religia== | ||
| − | We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Mikołaja w Wielkim Łęcku |parafii rzymskokatolickiej | + | We wsi znajduje się siedziba [[Parafia pw. św. Mikołaja w Wielkim Łęcku |parafii rzymskokatolickiej]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[Kościół pw. św. Mikołaja w Wielkim Łęcku| | + | *[[Kościół pw. św. Mikołaja w Wielkim Łęcku|kościół]] |
| − | * | + | *kaplica cmentarna |
| − | * | + | *przykłady budownictwa z końca XIX i początku XX wieku (domy nr 3, 19, 20, 36, 46, 50, 72, 73, 80, 81, 94, 104, 113, 115) |
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| Linia 73: | Linia 66: | ||
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | ||
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
| − | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka | + | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.11.2013] |
| − | # | + | #[http://www.bip.plosnica.pl/?c=1040| Strona Urzędu Gminy Płośnica] [12.11.2013]] |
| − | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013] |
| − | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/neidenburg.html| Verwaltungsgeschichte [ | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/neidenburg.html| Verwaltungsgeschichte [12.11.2013] |
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 12:35, 29 lis 2014
| Wielki Łęck | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | działdowski |
| Gmina | Płośnica |
| Liczba ludności (2010) | 515 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wielki Łęck | |
| Położenie na mapie Polski  Wielki Łęck | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Łęck Wielki (niem. Gross Lensk) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Płośnica. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego. W 2010 roku liczyła 515 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Renata Warmińska[2].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, 16 km na zachód od Działdowa i 9 km na wschód od Lidzbarka; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 544.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych terenów państwa Zakonu Krzyżackiego. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w źródłach historycznych z roku 1328 (w przywileju lokacyjnym wsi Przełęk). Kilka lat później, w 1335 roku, komtur dzierzgoński Gunter von Schwarzenburg nadał tutaj rycerzom pruskim: Waplowi, Nadrowowi i Skawocie 120 łanów na prawie chełmińskim. Nazwa wsi wywodzi się od słowa łęg - nadbrzeżnej łąki, rozciągającej się nad pobliską Działdówką. Na początku XVII wieku tutejsze dobra trafiły w ręce rodziny Prus–Rywockich, właścicieli również Rywocin i Koszelewek. Po Rywockich majątek posiadali Łęccy i Żbikowscy, a w okresie międzywojennym należał on do Jana Skąpskiego.
Kościół we wsi powstał już w czasach krzyżackich, parafia istnieje od 1335 roku. Po reformacji przekształcono go w świątynię ewangelicką. Wielki Łęck należał do parafii ewangelickiej w Lidzbarku. Na początku XVII wieku staraniem Mikołaja Prus–Rywockiego kościół został zwrócony katolikom. Przy kościele działała szkoła katolicka.
W drugiej połowie XIX wieku w Wielkim Łęcku powstało bractwo trzeźwości. W sierpniu 1914 roku część wsi została spalona w wyniku działań wojennych prowadzonych w tej okolicy, jednak odbudowano ją jeszcze przed zakończeniem wojny. W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś - wraz z całą Działdowszczyzną - przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką. W drugiej połowie lat 50. Wielki Łęck krótko był siedzibą gromady. W tym czasie funkcjonowała we wsi spółdzielnia produkcyjna oraz betoniarnia, która zaopatrywała rolników w materiały budowlane.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. - 430 osób
- 1931 r. - 571 osób
Szkolnictwo
Religia
We wsi znajduje się siedziba parafii rzymskokatolickiej.
Zabytki
- kościół
- kaplica cmentarna
- przykłady budownictwa z końca XIX i początku XX wieku (domy nr 3, 19, 20, 36, 46, 50, 72, 73, 80, 81, 94, 104, 113, 115)
Bibliografia
- Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
- Strona Urzędu Gminy Płośnica [12.11.2013]]
- Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [12.11.2013
Przypisy
- ↑ łącznie Wielki Łęck i Pajewo
- ↑ Strona Urzędu Gminy Płośnica [05.12.2013]
