Wigwałd: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
|||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Wigwałdu | |dopełniacz wsi = Wigwałdu | ||
|zdjęcie = Neogotycki kościół w Wigwałdzie.jpg | |zdjęcie = Neogotycki kościół w Wigwałdzie.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Neogotycki kościół w Wigwałdzie | + | |opis zdjęcia = Neogotycki kościół w Wigwałdzie [http://archwarmia.pl/parafie/parafie/wigwald-parafia-chrystusa-krola/ Strona Archidiecezji Warmińskiej] [12.11.2013] |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś niesołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
|powiat = olsztyński | |powiat = olsztyński | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Wigwałd ''' (niem. ''Gut Wittigwalde'', od 1939 r. ''Wittigwalde'') – | + | ''' Wigwałd ''' (niem. ''Gut Wittigwalde'', od 1939 r. ''Wittigwalde'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Olsztynek (gmina miejsko-wiejska)| gminie Olsztynek]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku była zamieszkana przez 77 osób<ref>łącznie Wigwałd i [[Smolanek]]</ref>. |
| − | W latach | ||
| − | |||
| − | |||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
| − | Miejscowość jest położona na [[Pojezierze Olsztyńskie| Pojezierzu Olsztyńskim]], w pobliżu [[Rzeka Drwęca| | + | Miejscowość jest położona na [[Pojezierze Olsztyńskie| Pojezierzu Olsztyńskim]], w pobliżu [[Rzeka Drwęca| Drwęcy]], w odległości 13 km od [[Olsztynek| Olsztynka]] oraz 2,2 km od jezior: [[Jezioro Tłuczek| Tłuczek]] i [[Jezioro Gugowo| Gugowo]]. |
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś została założona w 1351 roku. Nazwa miejscowości wywodzi się od nazwiska zasadźcy - Pawła Witticha. W 1363 doszło do odnowienia przywileju lokacyjnego na [[ | + | Wieś została założona w 1351 roku. Nazwa miejscowości wywodzi się od nazwiska zasadźcy - Pawła Witticha. W 1363 doszło do odnowienia przywileju lokacyjnego na [[Prawo chełmińskie| prawie chełmińskim]]. W XVIII wieku na terenie wsi funkcjonował tartak i huta szkła. W 1802 roku w miejscowości zbudowano pierwszą w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]] gorzelnię opartą na przetwórstwie ziemniaków. W 1869 roku Wigwałd liczył 271 mieszkańców. W 1939 roku wieś zamieszkiwało 141 osób. Pierwszy kościół został wzniesiony w XIV wieku. W 1414 roku świątynia została zrabowana. Trzy wieki później kościół groził zwaleniem. W 1708 roku ukończono budowę nowej świątyni, która przetrwała do 1863 roku. Po zakończeniu [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach| II wojny światowej]] wieś została zasiedlona przez przybyszy z różnych części ziem polskich. W 2005 roku Wigwałd był zamieszkany przez 72 osoby. We wsi działa sklep, zlokalizowany jest także przystanek PKS. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 48: | Linia 45: | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | *[[Kościół pw. Chrystusa Króla w Wigwałdzie| | + | *neogotycki [[Kościół pw. Chrystusa Króla w Wigwałdzie|kościół]] wzniesiony w 1873 roku jako świątynia ewangelicka; wybudowany na miejscu swojej poprzedniczki ufundowanej przez Johanna von Brunsee |
| − | * | + | *cmentarz katolicki założony w 1930 roku, zlokalizowany w odległości 300 m na zachód od wsi |
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
#Kuźniewski Bogumił, ''Olsztynek: miasto i gmina'', Olsztynek 2007. | #Kuźniewski Bogumił, ''Olsztynek: miasto i gmina'', Olsztynek 2007. | ||
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
| − | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [ | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [20.12.2013] |
| − | #[http://www.olsztynek.pl/strona-2545-miejscowosci_naszej_gminy_wigwald.html| Portal Informacyjny Olsztynka] [ | + | #[http://www.olsztynek.pl/strona-2545-miejscowosci_naszej_gminy_wigwald.html| Portal Informacyjny Olsztynka] [20.12.2013] |
| − | < | + | #[http://archwarmia.pl/parafie/parafie/wigwald-parafia-chrystusa-krola/ Strona Archidiecezji Warmińskiej] [12.11.2013] |
| + | |||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
[[Kategoria: Powiat olsztyński]] | [[Kategoria: Powiat olsztyński]] | ||
Wersja z 15:15, 28 lis 2014
| Wigwałd | |
| | |
![Neogotycki kościół w Wigwałdzie Strona Archidiecezji Warmińskiej [12.11.2013]](/index.php/Plik:Neogotycki_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_w_Wigwa%C5%82dzie.jpg) Neogotycki kościół w Wigwałdzie Strona Archidiecezji Warmińskiej [12.11.2013]
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś niesołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Olsztynek |
| Liczba ludności (2010) | 77 (łącznie Wigwałd i Smolanek) |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Wigwałd | |
| Położenie na mapie Polski  Wigwałd | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Wigwałd (niem. Gut Wittigwalde, od 1939 r. Wittigwalde) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 77 osób[1].
Położenie
Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim, w pobliżu Drwęcy, w odległości 13 km od Olsztynka oraz 2,2 km od jezior: Tłuczek i Gugowo.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1351 roku. Nazwa miejscowości wywodzi się od nazwiska zasadźcy - Pawła Witticha. W 1363 doszło do odnowienia przywileju lokacyjnego na prawie chełmińskim. W XVIII wieku na terenie wsi funkcjonował tartak i huta szkła. W 1802 roku w miejscowości zbudowano pierwszą w Prusach Wschodnich gorzelnię opartą na przetwórstwie ziemniaków. W 1869 roku Wigwałd liczył 271 mieszkańców. W 1939 roku wieś zamieszkiwało 141 osób. Pierwszy kościół został wzniesiony w XIV wieku. W 1414 roku świątynia została zrabowana. Trzy wieki później kościół groził zwaleniem. W 1708 roku ukończono budowę nowej świątyni, która przetrwała do 1863 roku. Po zakończeniu II wojny światowej wieś została zasiedlona przez przybyszy z różnych części ziem polskich. W 2005 roku Wigwałd był zamieszkany przez 72 osoby. We wsi działa sklep, zlokalizowany jest także przystanek PKS.
Gospodarka
W miejscowości działa dwie firmy budowlane oraz sklep spożywczy.
Zabytki
- neogotycki kościół wzniesiony w 1873 roku jako świątynia ewangelicka; wybudowany na miejscu swojej poprzedniczki ufundowanej przez Johanna von Brunsee
- cmentarz katolicki założony w 1930 roku, zlokalizowany w odległości 300 m na zachód od wsi
Bibliografia
- Kuźniewski Bogumił, Olsztynek: miasto i gmina, Olsztynek 2007.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS [20.12.2013]
- Portal Informacyjny Olsztynka [20.12.2013]
- Strona Archidiecezji Warmińskiej [12.11.2013]
