Wolnica

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Wersja z dnia 17:24, 2 kwi 2015 autorstwa LPF (dyskusja | edycje) (Dzieje miejscowości)
Skocz do: nawigacja, szukaj
Wolnica

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat lidzbarski
Gmina Lubomino
Liczba ludności (2010) 243
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Wolnica
Wolnica
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Wolnica
Wolnica
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Wolnica (niem. Freimarkt) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lubomino. Miejscowość w 2010 roku liczyła 243 mieszkańców. Funkcje sołtysa sprawuje Ireneusz Gołębiewski[1].

Położenie

Miejscowość położona jest około 7 km na północny-wschód od Lubomina.

Dzieje miejscowości

W roku 1353 na powierzchni 60 łanów została ulokowana nowa wieś przez Henryka Lutra, wójta krajowego. Otrzymała nazwę Freimarkt. Jej pierwszym sołtysem został mianowany Werner. Jednak w krótkim czasie po objęciu tego stanowiska zmarł. Biskup warmiński Jan z Miśni przekazał jego obowiązki wdowie po nim Małgorzacie, która miała sprawować ten urząd wraz z ich dwoma synami Janem i Mikołajem. W tym też czasie zgodnie z poleceniem biskupa dokonano ponownego pomiaru ziemi i ustalono, że faktyczna powierzchnia wsi wynosi 61 łanów. Cały ten obszar podzielony został na 6 części. Zostały one rozdzielone między dwóch braci. Jan objął 2,5 łana a Mikołaj pozostałe 3,5.

Taki podział na dwie części utrzymał się do XV w. Na początku tego stulecia posiadaczem mniejszego udziału był Simon Fluge, a większego Johannes Storzenbecker. Postanowili oni, aby odsprzedać po jednym łanie z posiadanego przez nich majątku szpitalowi św. Ducha w Ornecie. W ten sposób przybył trzeci współwłaściciel ziemi w Wolnicy.

W wyniku wojennej zawieruchy czynsz z łanów nie był płacony i doszło do konfliktu między właścicielami (wieś ucierpiała praktycznie przy każdym konflikcie w XV i XVI w. co przełożyło się także na spadek ilości gospodarstw do 18 w 1587 r.). Sprawa zaszła tak daleko, że mediacji i rozsądzenia stron podjął się biskup warmiński Łukasz Watzenrode nakazując zapłatę na rzecz szpitala 18 marek, rozkładając jednocześnie to zobowiązanie na raty po 1 marce.

XVII wiek przyniósł kolejny spadek liczby gospodarstw - w 1656 r. było ich już tylko 11. Jednocześnie stopniowo zwiększała się areał wsi. Przyczynił się do tego biskupa Jan Stefan Wydżga oddając 1 łan ziemi a w 1722 r. biskup Teodor Potocki oddał staw o powierzchni 9 łanów obciążony rocznym podatkiem 18 guldenów. Zbiornik ten został osuszony i przeznaczony do użytku jako łąka.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[2]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[3] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim.

Przypisy

  1. Urząd Gminy Lubomino
  2. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  3. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Lubomino [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]
Historia Lidzbarka Warmińskiego, pod red. K. Mikulskiego i E. Borodija, t. 1, Lidzbark Warmiński 2008.