Wronki Wielkie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
Linia 4: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =   
 
  |flaga wsi            =   
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        =    
+
  |dopełniacz wsi        = Wronek Wielkich   
 
  |zdjęcie              = Wronki Wielkie. Cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej.jpg   
 
  |zdjęcie              = Wronki Wielkie. Cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej.jpg   
  |opis zdjęcia          = Wronki Wielkie. Cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej  
+
  |opis zdjęcia          = Wronki Wielkie. Cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1945/warminsko-mazurskie/wronki_wielkie/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [12.11.2013]
  |rodzaj miejscowości  =
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś niesołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = gołdapski
 
  |powiat                = gołdapski
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Wronki Wielkie ''' (niem. ''Gross Wronken'', od 1938 r. ''Winterberg'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat gołdapski|powiecie gołdapskim]], w [[Gołdap (gmina miejsko-wiejska)|gminie Gołdap]], w sołectwie [[Marcinowo (gmina Gołdap) |Marcinowo]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]].
+
''' Wronki Wielkie ''' (niem. ''Gross Wronken'', od 1938 r. ''Winterberg'') – wieś niesołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat gołdapski|powiecie gołdapskim]], w [[Gołdap (gmina miejsko-wiejska)|gminie Gołdap]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko–gołdapski|powiatu olecko–gołdapskiego]]. W 2010 roku liczyła 402 mieszkańców. Wronki Wielkie należą do sołectwa [[Marcinowo (gmina Gołdap) |Marcinowo]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Krystyna Sadowska]]<ref>[http://bip.goldap.pl/pl/369/0/solectwa.html/ Strona Urzędu Gminy Gołdap] [05.12.2013]</ref>
 
+
<br/><br/>
Miejscowość w 2010 roku liczyła 402 mieszkańców. Wronki Wielkie należą do sołectwa [[Marcinowo (gmina Gołdap) |Marcinowo]], w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Krystyna Sadowska]]<ref>http://bip.goldap.pl/pl/369/0/solectwa.html [data dostępu:5.12.2013]</ref><br/><br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, około 5 km na południe od [[Gołdapi]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 650. Na południe od wsi znajduje się [[Jezioro Wroneckie]] (około 6 ha).
+
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, około 5 km na południe od [[Gołdap |Gołdapi]]; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 650. Na południe od wsi znajduje się [[Jezioro Wroneckie]] (około 6 ha).
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich obszarów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1578 roku niejaki Frącek Malinowski zakupił od [[Starostwo węgorzewskie|starosty węgorzewskiego]] za 120 [[grzywna|grzywien]] trzy łany sołeckie. W zamian zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na pozostałych 50 łanach. Ze względu na trudne warunki terenowe (konieczność karczunku lasu) osiedleńcy otrzymali aż 10 lat [[wolnizna|wolnizny]]. Wieś początkowo należała do [[Parafia ewangelicka w Gołdapi|parafii ewangelickiej w Gołdapi]], a od 1591 roku do [[parafia ewangelicka w Grabowie|parafii w Grabowie]].
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich obszarów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1578 roku niejaki Frącek Malinowski zakupił od [[Starostwo węgorzewskie|starosty węgorzewskiego]] za 120 grzywien trzy łany sołeckie. W zamian zobowiązał się do założenia [[Wieś czynszowa |wsi czynszowej]] na pozostałych 50 łanach. Ze względu na trudne warunki terenowe (konieczność karczunku lasu) osiedleńcy otrzymali aż 10 lat [[Wolnizna|wolnizny]]. Wieś początkowo należała do [[Parafia ewangelicka w Gołdapi|parafii ewangelickiej w Gołdapi]], a od 1591 roku do [[Parafia ewangelicka w Grabowie|parafii w Grabowie]].
  
W pierwszej połowie XX wieku przez Wronki Wielkie przebiegała linia kolejowa [[Węgorzewo]] - [[Gołdap]] - [[Żytkiejmy]], która została zniszczona u schyłku [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]].  
+
W pierwszej połowie XX wieku przez Wronki Wielkie przebiegała linia kolejowa [[Węgorzewo]] - Gołdap - [[Żytkiejmy]], która została zniszczona u schyłku [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]].  
  
 
Obecnie jest to jedna z największych wsi w powiecie gołdapskim; znajduje się tu przystanek PKS, a najbliższa poczta jest w [[Grabowo (gmina Gołdap)|Grabowie]].  
 
Obecnie jest to jedna z największych wsi w powiecie gołdapskim; znajduje się tu przystanek PKS, a najbliższa poczta jest w [[Grabowo (gmina Gołdap)|Grabowie]].  
  
  
Liczba mieszkańców
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
 
 
1857 - 130 osób
 
  
1933 - 169 osób
+
*1857 r. - 130 osób
  
1939 - 161 osób
+
*1933 r. - 169 osób
  
<br/>
+
*1939 r. - 161 osób
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej, na którym pochowanych jest kilka tysięcy żołnierzy armii radzieckiej, poległych w 1944 i 1945 roku; na cmentarzu ustawiony jest obelisk; własność komunalna, [[Wronki-Podgórze]].
+
*cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej, na którym pochowanych jest kilka tysięcy żołnierzy armii radzieckiej poległych w 1944 i 1945 roku; na cmentarzu ustawiony jest obelisk; własność komunalna, [[Wronki-Podgórze]]
*Cmentarz ewangelicki z początku XIX wieku, własność komunalna.
+
*cmentarz ewangelicki z początku XIX wieku, własność komunalna
*Cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, własność komunalna.
+
*cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, własność komunalna
*Cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, własność prywatna.
+
*cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, własność prywatna
 
 
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
Linia 68: Linia 62:
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
 
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
#[http://bip.goldap.pl/pl/377/12,14205/zatwierdzenia-programu-opieki-nad-zabytkami-miasta-i-gminy-goldap-na-lata-2010-2013.html?print| Gminna ewidencja zabytków] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://bip.goldap.pl/pl/377/12,14205/zatwierdzenia-programu-opieki-nad-zabytkami-miasta-i-gminy-goldap-na-lata-2010-2013.html?print| Strona Urzędu Gminy Gołdap] [12.11.2013]
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/goldap.html| Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013]
+
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/goldap.html| Verwaltungsgeschichte] [12.11.2013]
<br/>
 
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
 
<br/>
 
<br/>
  

Wersja z 19:27, 1 gru 2014

Wronki Wielkie

Wronki Wielkie. Cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej Olsztyńska Strona Rowerowa [12.11.2013]
Wronki Wielkie. Cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej Olsztyńska Strona Rowerowa [12.11.2013]
Rodzaj miejscowości wieś niesołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat gołdapski
Gmina Gołdap
Liczba ludności (2010) 402
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Wronki Wielkie
Wronki Wielkie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Wronki Wielkie
Wronki Wielkie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Wronki Wielkie (niem. Gross Wronken, od 1938 r. Winterberg) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie gołdapskim, w gminie Gołdap. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. W 2010 roku liczyła 402 mieszkańców. Wronki Wielkie należą do sołectwa Marcinowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Krystyna Sadowska[1]

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, około 5 km na południe od Gołdapi; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 650. Na południe od wsi znajduje się Jezioro Wroneckie (około 6 ha).

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich obszarów Prus Książęcych. W 1578 roku niejaki Frącek Malinowski zakupił od starosty węgorzewskiego za 120 grzywien trzy łany sołeckie. W zamian zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na pozostałych 50 łanach. Ze względu na trudne warunki terenowe (konieczność karczunku lasu) osiedleńcy otrzymali aż 10 lat wolnizny. Wieś początkowo należała do parafii ewangelickiej w Gołdapi, a od 1591 roku do parafii w Grabowie.

W pierwszej połowie XX wieku przez Wronki Wielkie przebiegała linia kolejowa Węgorzewo - Gołdap - Żytkiejmy, która została zniszczona u schyłku II wojny światowej.

Obecnie jest to jedna z największych wsi w powiecie gołdapskim; znajduje się tu przystanek PKS, a najbliższa poczta jest w Grabowie.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1857 r. - 130 osób
  • 1933 r. - 169 osób
  • 1939 r. - 161 osób

Zabytki

  • cmentarz wojenny z okresu II wojny światowej, na którym pochowanych jest kilka tysięcy żołnierzy armii radzieckiej poległych w 1944 i 1945 roku; na cmentarzu ustawiony jest obelisk; własność komunalna, Wronki-Podgórze
  • cmentarz ewangelicki z początku XIX wieku, własność komunalna
  • cmentarz ewangelicki z połowy XIX wieku, własność komunalna
  • cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, własność prywatna

Bibliografia

  1. Gołdap. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1971.
  2. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  3. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
  4. Strona Urzędu Gminy Gołdap [12.11.2013]
  5. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
  6. Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]

Przypisy