Zajezierze: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Bibliografia)
 
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
  |nazwa                = Pole-obowiązkowe 
+
  |nazwa                = Zajezierze
 
  |herb wsi              =
 
  |herb wsi              =
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe  
+
  |dopełniacz wsi        = Zajezierza  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe   
+
  |opis zdjęcia          =    
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  =wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 16: Linia 14:
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 329 (łącznie Zajezierze i Fiugajki)
+
  |liczba ludności      = 329  
 
  |rok                  = 2010
 
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
 
  |strefa numeracyjna    = (+48) 89
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Zajezierze''' (niem. ''Seegertswalde'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat ostródzki |powiecie ostródzkim]], w [[gmina Małdyty |gminie Małdyty]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
+
''' Zajezierze''' (niem. ''Seegertswalde'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki |powiecie ostródzkim]], w [[Małdyty (gmina wiejska)|gminie Małdyty]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku liczyła 329 mieszkańców<ref>łącznie Zajezierze i Fiugajki</ref> Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Mirosław Gręda]]<ref>[http://www.soleckie.samiswoje.pl/sites/default/files/funduszesoleckie/warminsko-mazurskie/ostrodzki/maldyty/pliki_gminy/2011_2.7._maldyty_2011-2015.pdf/ Strona Gminy Małdyty] [12.11.2013]</ref>.
 +
<br/><br/>
 +
 
 +
==Położenie==
 +
Miejscowość położona jest na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko–Ostródzkie]]). W pobliżu wsi (ok. 1 km na północny zachód) znajduje się rezerwat torfowiskowy [[Rezerwat Zielony Mechacz| "Zielony Mechacz"]] o powierzchni 95 ha.  
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
== Dzieje miejscowości ==
Miejscowość położona na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie]]). W pobliżu wsi (ok. 1 km na północny zachód) znajduje się [[rezerwat torfowiskowy "Zielony Mechacz"]] o powierzchni 95 ha.  
+
Wieś wzmiankowano w dokumentach z roku 1301 i 1305, jako [[Wieś czynszowa| wieś czynszową]] na 60 [[Włóka |włókach]]. Pierwotna nazwa wsi brzmiała ''Segehardiswald''. Ponownie wieś wzmiankowano w dokumentach z 1476 roku nadal jako wieś czynszową licząca 63 włóki. W tym samym roku [[Zakon Krzyżacki]] oddał Zajezierze w zastaw za sumę 568 guldenów węgierskich jednemu z dowódców wojsk zaciężnych Kacprowi Sackowi. Trzy lata wcześniej inny Henryk Sack (prawdopodobnie krewny) otrzymał wieś [[Bożęcin]] położoną na obszarze liczącym łącznie 70 włók.
 +
W roku 1648 [[Fryderyk von Schlieben]] starosta tylżycki sprzedał swoje dobra von Houwaldowi za sumę 5 tys. florenów polskich. Dobra te obejmowały [[Małdyty]], wieś Zajezierze, folwark [[Fiugajki]] i młyn wodny [[Czulpa]]. W czasie epidemii dżumy w latach 1709–1711 śmierć poniosło 29 mieszkańców. W roku 1782 Zajezierze składało się z 25 domów. Natomiast w 1858 roku w 11 gospodarstwach zamieszkiwało 139 osób. W latach 1937–1939 Zajezierze liczyło 775 mieszkańców.
 +
Przez dłuższy okres w Zajezierzu istniał tylko folwark, należący początkowo do Bożęcina, a następnie do Fiugajek. W latach 20. XX został prawdopodobnie rozparcelowany.
 +
 
 +
Kościół wybudowano w 1400 roku. W późniejszym okresie pełnił funkcję filii parafii w [[Wilamowo (gmina Małdyty) |Wilamowie]]. Nowy kościół wybudowano w 1656 roku. W 1866 roku został przebudowany w stylu neogotyckim.
  
 +
Szkoła we wsi została założona na początku XVIII wieku. Przed wybuchem [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojny światowej]] była to szkoła trzyklasowa, a uczęszczały do niej także dzieci z Małdyt, Fiugajek, [[Górki |Górek]] i [[Sople|Sopli]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
==Religia==
Wieś wzmiankowana w dokumentach z roku 1301 i 1305, jako wieś czynszowa na 60 włókach. Pierwotna nazwa wsi  brzmiała Segehardiswald . Ponownie wieś wzmiankowana w dokumentach z 1476 roku nadal jako [[wieś czynszowa]] licząca 63 włóki. W tym samym roku [[Zakon Krzyżacki]] oddał Zajezierze  w zastaw za sumę 568 guldenów węgierskich jednemu z dowódców wojsk zaciężnych - Kacprowi Sackowi. Trzy lata wcześniej inny Henryk Sack (prawdopodobnie krewny) otrzymał wieś [[Bożęcin]] położoną na obszarze liczącym łącznie 70 włók .
+
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Małdytach |parafii rzymskokatolickiej w Małdytach]].
W roku 1648 [[Fryderyk von Schlieben]], starosta tylżycki sprzedał swoje dobra von Houwaldowi za sumę 5 tys. florenów polskich. Dobra te obejmowały [[Małdyty]], wieś Zajezierze, folwark [[Fiugajki]] i młyn wodny [[Czulpa]].  W czasie [[epidemia dżumy|epidemii dżumy]] w latach 1709-1711 śmierć poniosło 29 mieszkańców wsi. W roku 1782 Zajezierze składało się z 25 domów.  Natomiast w 1858 roku w 11 gospodarstwach zamieszkiwało 139 osób. W latach 1937-1939  Zajezierze liczyło 775 mieszkańców .
 
Przez dłuższy okres czasu w Zajezierzu istniał tylko folwark, należący początkowo do Bożęcina, a następnie do Fiugajek. W latach 20. XX został prawdopodobnie rozparcelowany.
 
[[Kościół]] wybudowano w 1400 roku. W  późniejszym okresie pełnił funkcję filii parafii w [[Wilamowo|Wilamowie]]. Nowy kościół wybudowano w 1656 roku. W 1866 roku został przebudowany w stylu neogotyckim.
 
[[Szkoła]] we wsi została założona na początku XVIII wieku. Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] była to szkoła trzyklasowa, a uczęszczały do niej także dzieci z Małdyt, Fiugajek, Górek i [[Spole|Sopli]].
 
<br/>
 
=== Zabytki: ===
 
*W miejscowości zachowany  jednokondygnacyjny [[dworek]] z przełomu XIX i XX wieku, z pozostałościami parku i podwórzem gospodarczym. Obecnie własność prywatna.
 
*Kościół pw. św. Piotra i Pawła z 1656 roku, przebudowany w 1866 roku w stylu neogotyckim. Obiekt jest wpisany do [[wojewódzki rejestr zabytków|wojewódzkiego rejestru zabytków]]
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
==Zabytki ==
#Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998.
+
*jednokondygnacyjny [[Dwór w Zajezierzu |dworek]] z przełomu XIX i XX wieku z pozostałościami parku i podwórzem gospodarczym; obecnie własność prywatna
#Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'',  Olsztyn 2001.
+
*[[Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zajezierzu|kościół]] z 1656 roku, przebudowany w 1866 roku w stylu neogotyckim; wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków
#''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
+
 
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:12.08.2013]  
+
==Bibliografia==
#Rejestr Zabytków Nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego: http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu:12.08.2013]  
+
Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, ''Warmia. Mazury'', Białystok 1998.<br/>
 +
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'',  Olsztyn 2001.<br/>
 +
''Morąg. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.08.2013] <br/>
 +
[http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [12.08.2013]  
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
 
<references/>
 
<references/>
<br/>
 
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat ostródzki]]   
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 21:27, 26 paź 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Małdyty (gmina wiejska)]]  
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 19:28, 26 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat ostródzki]]  [[Kategoria: gmina Małdyty]]  
+
[[Kategoria: 1301-1400]]
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 19:06, 26 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 12:06, 20 sty 2015

Zajezierze

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ostródzki
Gmina Małdyty
Liczba ludności (2010) 329
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 14-330
Tablice rejestracyjne NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Zajezierze
Zajezierze
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Zajezierze
Zajezierze
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Zajezierze (niem. Seegertswalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku liczyła 329 mieszkańców[1] Obecnie funkcję sołtysa pełni Mirosław Gręda[2].

Położenie

Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko–Ostródzkie). W pobliżu wsi (ok. 1 km na północny zachód) znajduje się rezerwat torfowiskowy "Zielony Mechacz" o powierzchni 95 ha.

Dzieje miejscowości

Wieś wzmiankowano w dokumentach z roku 1301 i 1305, jako wieś czynszową na 60 włókach. Pierwotna nazwa wsi brzmiała Segehardiswald. Ponownie wieś wzmiankowano w dokumentach z 1476 roku nadal jako wieś czynszową licząca 63 włóki. W tym samym roku Zakon Krzyżacki oddał Zajezierze w zastaw za sumę 568 guldenów węgierskich jednemu z dowódców wojsk zaciężnych Kacprowi Sackowi. Trzy lata wcześniej inny Henryk Sack (prawdopodobnie krewny) otrzymał wieś Bożęcin położoną na obszarze liczącym łącznie 70 włók. W roku 1648 Fryderyk von Schlieben starosta tylżycki sprzedał swoje dobra von Houwaldowi za sumę 5 tys. florenów polskich. Dobra te obejmowały Małdyty, wieś Zajezierze, folwark Fiugajki i młyn wodny Czulpa. W czasie epidemii dżumy w latach 1709–1711 śmierć poniosło 29 mieszkańców. W roku 1782 Zajezierze składało się z 25 domów. Natomiast w 1858 roku w 11 gospodarstwach zamieszkiwało 139 osób. W latach 1937–1939 Zajezierze liczyło 775 mieszkańców. Przez dłuższy okres w Zajezierzu istniał tylko folwark, należący początkowo do Bożęcina, a następnie do Fiugajek. W latach 20. XX został prawdopodobnie rozparcelowany.

Kościół wybudowano w 1400 roku. W późniejszym okresie pełnił funkcję filii parafii w Wilamowie. Nowy kościół wybudowano w 1656 roku. W 1866 roku został przebudowany w stylu neogotyckim.

Szkoła we wsi została założona na początku XVIII wieku. Przed wybuchem II wojny światowej była to szkoła trzyklasowa, a uczęszczały do niej także dzieci z Małdyt, Fiugajek, Górek i Sopli.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Małdytach.

Zabytki

  • jednokondygnacyjny dworek z przełomu XIX i XX wieku z pozostałościami parku i podwórzem gospodarczym; obecnie własność prywatna
  • kościół z 1656 roku, przebudowany w 1866 roku w stylu neogotyckim; wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków

Bibliografia

Darmochwał Tomasz, Rumiński Marek Jacek, Warmia. Mazury, Białystok 1998.
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1973.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.08.2013]

Przypisy

  1. łącznie Zajezierze i Fiugajki
  2. Strona Gminy Małdyty [12.11.2013]