Zawady (gmina Pisz): Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Arom przeniósł stronę Zawady, gm. Pisz na Zawady (gmina Pisz), bez pozostawienia przekierowania pod starym tytułem) |
|||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
|zdjęcie = Zawady. Mogiła 2 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie I wojny światowej.jpg | |zdjęcie = Zawady. Mogiła 2 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie I wojny światowej.jpg | ||
|opis zdjęcia = Zawady. Mogiła 2 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie I wojny światowej | |opis zdjęcia = Zawady. Mogiła 2 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie I wojny światowej | ||
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| − | |powiat = | + | |powiat = piski |
| − | |gmina = | + | |gmina = Pisz |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | <big>'''Zawady''' (niem. ''Sawadden'', od 1938 r. ''Ottenberge'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[ | + | <big>'''Zawady''' (niem. ''Sawadden'', od 1938 r. ''Ottenberge'') – [[wieś sołecka]] w Polsce położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[Powiat piski|powiecie piskim]], w [[Pisz (gmina miejsko-wiejska)|gminie Pisz]]. |
| − | W latach 1975-1998 miejscowość należała [[ | + | W latach 1975-1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny |administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
| − | Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], 13 km na południowy wschód od [[Pisz|Pisza]], w pobliżu granicy z [[ | + | Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Równina Mazurska|Równinie Mazurskiej]], 13 km na południowy wschód od [[Pisz|Pisza]], w pobliżu granicy z [[Powiat kolneński|powiatem kolneńskim]] w [[Województwo mazowieckie|województwie mazowieckim]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
| − | Osada istniała już przed [[ | + | Osada istniała już przed [[Wojna trzynastoletnia|wojną trzynastoletnią]] (1454-1466). Przywilej na dobra służebne w Zawadach zakupił w 1473 roku niejaki Stanisław Bogumił wraz z bratem na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]], lecz o nieznanym dziś obszarze. Wiadomo natomiast, że już w 1474 roku wieś powiększyła się o 5 łanów, zaś w 1536 roku o ponad jeden łan. W XV i XVI wieku wieś nazywana była początkowo Bogomil od nazwiska jednego z właścicieli, zaś później Saffaden, Sabayda, ostatecznie utrwaliła się nazwa Sawadden. Wieś należała do [[Parafia ewangelicka w Piszu|parafii ewangelickiej w Piszu]]. W połowie XVII wieku osiedlili się w Zawadach [[arianie]] ([[Bracia Polscy]]). |
| − | Początki | + | Początki szkolnictwa w Zawadach sięgają XIX wieku. Szkoła we wsi powstała w 1809 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 43 dzieci, pracował jeden nauczyciel. |
Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Edward Prusinowski]]<ref> Źródło: http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853 [data dostępu: 20.09.2013]</ref>. | Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Edward Prusinowski]]<ref> Źródło: http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853 [data dostępu: 20.09.2013]</ref>. | ||
| − | |||
| Linia 66: | Linia 65: | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
| − | *Dawny [[cmentarz ewangelicki]] z pierwszej połowy XX wieku. Na cmentarzu zlokalizowana jest | + | *Dawny [[Cmentarz ewangelicki w Zawadach|cmentarz ewangelicki]] z pierwszej połowy XX wieku. Na cmentarzu zlokalizowana jest kwatera wojenna 2 żołnierzy rosyjskich, poległych w okresie [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach| I wojny światowej]]. |
<br/> | <br/> | ||
| Linia 87: | Linia 86: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat piski]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Pisz (gmina miejsko-wiejska)]] |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1401-1500]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
| − | [[ | ||
Wersja z 08:36, 31 sie 2014
| Zawady | |
| | |
 Zawady. Mogiła 2 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie I wojny światowej
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Pisz |
| Liczba ludności (2010) | 80 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-200 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Zawady | |
| Położenie na mapie Polski  Zawady | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Zawady (niem. Sawadden, od 1938 r. Ottenberge) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, 13 km na południowy wschód od Pisza, w pobliżu granicy z powiatem kolneńskim w województwie mazowieckim.
Dzieje miejscowości
Osada istniała już przed wojną trzynastoletnią (1454-1466). Przywilej na dobra służebne w Zawadach zakupił w 1473 roku niejaki Stanisław Bogumił wraz z bratem na prawie magdeburskim, lecz o nieznanym dziś obszarze. Wiadomo natomiast, że już w 1474 roku wieś powiększyła się o 5 łanów, zaś w 1536 roku o ponad jeden łan. W XV i XVI wieku wieś nazywana była początkowo Bogomil od nazwiska jednego z właścicieli, zaś później Saffaden, Sabayda, ostatecznie utrwaliła się nazwa Sawadden. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Piszu. W połowie XVII wieku osiedlili się w Zawadach arianie (Bracia Polscy).
Początki szkolnictwa w Zawadach sięgają XIX wieku. Szkoła we wsi powstała w 1809 roku. W 1935 roku uczęszczało do niej 43 dzieci, pracował jeden nauczyciel. Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Edward Prusinowski[1].
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
1857 – 154 osoby
1864 – 158 osób
1867 – 148 osób
1933 – 172 osoby
1939 – 176 osób
1988 – 82 osoby
Zabytki:
- Dawny cmentarz ewangelicki z pierwszej połowy XX wieku. Na cmentarzu zlokalizowana jest kwatera wojenna 2 żołnierzy rosyjskich, poległych w okresie I wojny światowej.
Bibliografia:
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I-II, Olsztyn 2011.
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Hippel Rudolf von, Przegląd statystycznych i innych uwarunkowań powiatu Johannisburg na podstawie przeprowadzonego spisu powszechnego w dniu 3 grudnia 1867 r. wg zestawienia starosty von Hippela w roku 1868, Znad Pisy, nr 19-20, 2010-2011, s. 83-157.
- Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
- Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
- Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html [data dostępu: 25.08.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 25.08.2013]
- Gminna Ewidencja Zabytków www.bip.pisz.hi.pl/zalaczniki/prawo/110131120520.doc [data dostępu: 25.08.2013]
- Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/zawady2 [data dostępu: 25.08.2013]
Przypisy
- ↑ Źródło: http://www.bip.pisz.hi.pl/index.php?k=853 [data dostępu: 20.09.2013]
