Zbór pomennonicki w Rozgarcie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 3: Linia 3:
 
  |nazwa        = Wielka architektura sakralna
 
  |nazwa        = Wielka architektura sakralna
 
  |typ obiektu  = kościół <!-- Parametr obowiązkowy  -->
 
  |typ obiektu  = kościół <!-- Parametr obowiązkowy  -->
  |datacja      = 1763
+
  |datacja      = 1890
  |powiat      = nowo miejski
+
  |powiat      = elbląski
  |gmina        = Lubawa
+
  |gmina        = Gronowo Elbląskie
  |miejscowość  = Rożental
+
  |miejscowość  = Rozgart
 
  |parafia      = rzymsko-katolicka
 
  |parafia      = rzymsko-katolicka
 
}} <br/>
 
}} <br/>
''' Kościół '''  
+
''' Zbór pomennonicki w Rozgarcie '''  
 
<br/>
 
<br/>
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
 
+
[[Plik:roz5.jpg|left|thumb|300px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 +
[[Plik:roz3.jpg|right|thumb|350px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 +
Wieś położona na Żuławach Elbląskich, w gminie Gronowo Elbląskie, w powiecie elbląskim.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Opis ==
 
== Opis ==
 
+
[[Plik:roz2.jpg|left|thumb|300px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]]Wieś założona w 1355 roku przez komtura dzierzgońskiego Konrada Braunschweiga, który uposażył także kościół p.w. św. Katarzyny. Średniowieczna budowla z XIV wieku rozebrana została w latach 1655-1660. W 2. połowie XVI wieku nastąpiło osadnictwo holenderskie. W 1789 roku mieszkało tu 126 mennonitów, a w 1820 roku na 221 mieszkańców 83 było mennonitami. Wobec zniszczenia przez powódź zboru w Markusach w 1890 roku przystąpiono do budowy ich kościoła w centrum Rozgartu. Nowo powstały zbór, znajdujący się po południowej stronie przecinającej wieś drogi, był filialnym w stosunku do kościoła mennonickiego w Jeziorze. Budowla ceglana, na planie prostokąta, z niewielkim, prostokątnym prezbiterium; wnętrze salowe, przekryte łamanym, „angielskim” stropem z drewnianą emporą w północnej części. Elewacje ceglane, opięte lizenami, z oknami zamkniętymi łukiem ostrym. W elewacji zachodniej pośrodku uskokowy portal z ostrołukowym wejściem. W elewacji północnej wejście główne w analogicznie opracowanym portalu,. W szczycie sterczyna z pseudosygnaturką zwieńczoną wysokim, namiotowym daszkiem. W północno zachodnim narożniku parceli współczesna z kościołem, neogotycka ceglana dzwonnica, będąca ewenementem w budownictwie mennonickim. Po zakończeniu II wojny światowej, aż do 1957 roku służył jako magazyn. Obecnie kościół filialny, katolicki p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Ciekawostki ==
 
== Ciekawostki ==
 
+
Spośród niegdyś istniejacych zborów mennonickich zachował sie tylko kościół w Rozgarcie. Służy on dalej nie tylko potrzebom kultowym katolików, ale także przyjeżdżajacym do wsi mennonitów. Ostania ich wizyta odbyła się w 5 lipca 2013 roku. W kościele odbyło się wówczas nabożeństwo ekumeniczne.
 
<br/>
 
<br/>
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
  
 
<br/>
 
<br/>
[[Kategoria: Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]][[Kategoria: cmentarze]][[Kategotia: zabytki techniki]]
+
[[Kategoria: Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Zabytki]]
<br/>
 
 
 
Wieś założona w 1355 roku przez komtura dzierzgońskiego Konrada Braunschweiga, który uposażył także kościół p.w. św. Katarzyny. Średniowieczna budowla z XIV wieku rozebrana została w latach 1655-1660. W 2. połowie XVI wieku nastąpiło osadnictwo holenderskie. W 1789 roku mieszkało tu 126 mennonitów, a w 1820 roku na 221 mieszkańców 83 było mennonitami. Wobec zniszczenia przez powódź zboru w Markusach w 1890 roku przystąpiono do budowy ich kościoła w centrum Rozgartu. Nowo powstały zbór, znajdujący się po południowej stronie przecinającej wieś drogi, był filialnym w stosunku do kościoła mennonickiego w Jeziorze. Budowla ceglana, na planie prostokąta, z niewielkim, prostokątnym prezbiterium; wnętrze salowe, przekryte łamanym, „angielskim” stropem z drewnianą emporą w północnej części. Elewacje ceglane, opięte lizenami, z oknami zamkniętymi łukiem ostrym. W elewacji zachodniej pośrodku uskokowy portal z ostrołukowym wejściem. W elewacji północnej wejście główne w analogicznie opracowanym portalu,. W szczycie sterczyna z pseudosygnaturką zwieńczoną wysokim, namiotowym daszkiem. W północno zachodnim narożniku parceli współczesna z kościołem, neogotycka ceglana dzwonnica, będąca ewenementem w budownictwie mennonickim. Po zakończeniu II wojny światowej, aż do 1957 roku służył jako magazyn. Obecnie kościół filialny, katolicki p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła.
 
 
 
[[Plik:roz2.jpg|right|thumb|300px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
[[Plik:roz3.jpg|right|thumb|300px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
[[Plik:roz5.jpg|right|thumb|300px|Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk]]
 
 
 
[[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]]
 
 
<br/>
 
<br/>

Wersja z 20:31, 21 sty 2014

Wielka architektura sakralna

typ obiektu: kościół
datacja: 1890
powiat: elbląski
gmina: Gronowo Elbląskie
miejscowość: Rozgart
parafia: rzymsko-katolicka

Zbór pomennonicki w Rozgarcie

Położenie

Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk
Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk

Wieś położona na Żuławach Elbląskich, w gminie Gronowo Elbląskie, w powiecie elbląskim.

Opis

Kapliczka w Bukwałdzie. © Stanisław Kuprjaniuk
Wieś założona w 1355 roku przez komtura dzierzgońskiego Konrada Braunschweiga, który uposażył także kościół p.w. św. Katarzyny. Średniowieczna budowla z XIV wieku rozebrana została w latach 1655-1660. W 2. połowie XVI wieku nastąpiło osadnictwo holenderskie. W 1789 roku mieszkało tu 126 mennonitów, a w 1820 roku na 221 mieszkańców 83 było mennonitami. Wobec zniszczenia przez powódź zboru w Markusach w 1890 roku przystąpiono do budowy ich kościoła w centrum Rozgartu. Nowo powstały zbór, znajdujący się po południowej stronie przecinającej wieś drogi, był filialnym w stosunku do kościoła mennonickiego w Jeziorze. Budowla ceglana, na planie prostokąta, z niewielkim, prostokątnym prezbiterium; wnętrze salowe, przekryte łamanym, „angielskim” stropem z drewnianą emporą w północnej części. Elewacje ceglane, opięte lizenami, z oknami zamkniętymi łukiem ostrym. W elewacji zachodniej pośrodku uskokowy portal z ostrołukowym wejściem. W elewacji północnej wejście główne w analogicznie opracowanym portalu,. W szczycie sterczyna z pseudosygnaturką zwieńczoną wysokim, namiotowym daszkiem. W północno zachodnim narożniku parceli współczesna z kościołem, neogotycka ceglana dzwonnica, będąca ewenementem w budownictwie mennonickim. Po zakończeniu II wojny światowej, aż do 1957 roku służył jako magazyn. Obecnie kościół filialny, katolicki p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła.


Ciekawostki

Spośród niegdyś istniejacych zborów mennonickich zachował sie tylko kościół w Rozgarcie. Służy on dalej nie tylko potrzebom kultowym katolików, ale także przyjeżdżajacym do wsi mennonitów. Ostania ich wizyta odbyła się w 5 lipca 2013 roku. W kościele odbyło się wówczas nabożeństwo ekumeniczne.

Bibliografia