Żabiny

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Żabiny

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat działdowski
Gmina Rybno
Liczba ludności (2010) 861[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Żabiny
Żabiny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Żabiny
Żabiny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Żabiny (niem. Seeben) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Rybno. Miejscowość w 2010 roku liczyła 861 mieszkańców[1]. Funkcję sołtysa sprawuje Jolanta Kozłowska[2].

Położenie

Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, w odległości około 20 km na północny-zachód od Działdowa i 7 km od Rybna, przy drodze wojewódzkiej nr 538.

Dzieje miejscowości

W XIV wieku Krzyżacy prowadzili intensywną akcję kolonizacyjną. Z tego też okresu pochodzą pierwsze zapiski o Żabinach. Przywilej lokacyjny na prawie niemieckim nadawał w 1344 roku rycerzowi z ziemi chełmińskiej-Ludwikowi z Krzykos i jego bratu Piotrowi z Kłódki - dobra Żabiny na 160 włókach.
W okresie krzyżackim działdowszczyzna należała do biskupstwa pomezańskiego, którego stolicą był Kwidzyn. Po sekularyzacji Prus w państwie obowiązywała zasada reformacji :"czyja władza tego religia" co sprawiło, że na działdowszczyźnie mieszkańcy mieli wyznawać obowiązkowo religię luterańską. Żabiny były podporządkowane protestanckiej parafii w Koszelewach, która przetrwała tylko do 1531 roku. Potem została przyłączona - jako filia - do Rańska, następnie do Szczuplin, a w 1671 roku do Płośnicy. W dobie reformacji zaczęto zakładać szkoły we wsiach. W Żabinach szkoła powstała pod koniec XVIII wieku.
W XVI wieku Żabiny należały do rodziny Oleśnickich (von Oelsnitz). W XVII wieku były gniazdem Żabińskich , używających przydomka Schewen vel Schäben.
Po zakończeniu I wojny światowej Działdowszyzna, w tym Żabiny, po raz pierwszy w swojej historii znalazły się w granicach państwa polskiego. W okresie II Rzeczypospolitej Żabiny należały do województwa pomorskiego. W 1934 roku, na podstawie ustawy z 01 sierpnia 1934 roku utworzona gmina Żabiny w powiecie działdowskim, w województwie pomorskim. 1 kwietnia 1938 gmina Żabiny wraz z całym powiatem działdowskim została przyłączona do województwa warszawskiego.
Po zakończeniu II wojny światowej gmina zachowała przynależność administracyjną do województwa pomorskiego. 6 lipca 1950 roku gmina Żabiny wraz z powiatem działdowskim przyłączono do województwa olsztyńskiego.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego[3]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[4] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim.

Ludzie związani z miejscowością

  • Jan Boenigk (pseud. Jandrys, Ziech) (1903-1982) - nauczyciel, publicysta, działacz społeczny i kulturalno-oświatowy na Warmii, Mazurach i Powiślu.
  • Tony Halik (1921-1998) - polski podróżnik, dziennikarz, pisarz, operator filmowy, fotograf, autor programów telewizyjnych o tematyce podróżniczej.

Edukacja

Religia

Wieś należy do parafii w Kiełpinach.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Żabiny, Gralewo Stacja, Rapaty, Zofiówka.
  2. BIP Urzędu Gminy Rybno
  3. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  4. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl[10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Plan odnowy miejscowości Żabiny, Żabiny 2010. Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
BIP Urzędu Gminy Rybno [10.02.2015]
Urząd Gminy Rybno [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]