Anioł

Anioł
Znaczenie	istota duchowa

Anioł – byt duchowy służący Stwórcy i wypełniający Boskie zamysły. Anioł Stróż uznawany jest za opiekuna człowieka. Spośród archaniołów największą czcią otaczani są Michał (anioł sądu, kar Bożych, ale i Bożego miłosierdzia, towarzysz umierających), Gabriel (zwiastun narodzenia Syna Bożego i Jana Chrzciciela) i Rafał (patron chorych i podróżnych), których święto przypada od 1969 roku na 29 września (Dzień św. Michała). Dawniej ich święta obchodzono w różnych terminach.

Etymologia

Wyraz "anioł" stanowi bezpośrednie zapożyczenie z języka czeskiego.

Zwyczaje na Warmii i Mazurach

W Tuławkach w 1782 roku biskup Ignacy Krasicki konsekrował kaplicę pw. Michała Archanioła. Dziś pod wezwaniem Michała Archanioła funkcjonuje kościół w Blankach.

Na Warmii obchodzono święto Aniołów Stróżów wprowadzone w 1670 roku. Zenona Rondomańska, badaczka polskiej pieśni religijnej w tym regionie, podaje, że znano tu cztery pieśni kierowane do niebiańskich opiekunów. Najstarsza z nich, Idź precz nieszczęsny grzeszniku, piekła wieczny hołdowniku, zniknęła z repertuaru w połowie XIX wieku. Śpiewano natomiast Aniele Stróżu duszy, Cześć winną tobie stróżu mój oraz Witajcie z nieba zesłani posłowie. Do archaniołów kierowano osobne pieśni, choć wspólną dla wszystkich była pieśń Zawitaj wojsko nieogarnionego Króla.

Wierzenia

Skrzydlaci niebiańscy posłańcy mieli ratować kościelne dzwony w chwili niebezpieczeństwa. Anioły były zawsze kojarzone z dobrą nowiną, roztaczana przez nie opieka miała zabezpieczyć przed wieloma życiowymi troskami i zagrożeniami. Archanioł Michał miał stać przy łożu umierającego i odprowadzać jego duszę na sąd Boży.

W okresie I wojny światowej anioły przybrały rolę posłańców złych wiadomości, zaświadczenie o śmierci żołnierza, które wręczano rodzinie poległego, zdobił bowiem wizerunek anioła pochylającego się nad zmarłym.

Najczęściej ich wizerunki odnajdujemy w świątyniach. Anielskie rzeźby zdobiły ołtarze główne, ambony, sklepienia, chrzcielnice. Na przełomie XIX i XX wieku anioły zaczęły pojawiać się również na pomnikach – przedstawiane były często jako niebiańscy posłańcy niosący wieniec laurowy.

Zobacz też

• Nowe Miasto Lubawskie - Tylicki Archanioł
• Aniołowo

W miejscowości tej odbywa się doroczny Międzyregionalny Zlot Miłośników Aniołów.

Bibliografia

Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.
Rondomańska Zenona, Polska pieśń religijna na Warmii 1795–1939, Olsztyn 2002.