Bogumiły

Bogumiły
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	piski
Gmina	Pisz
Liczba ludności (2010)	139
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	12-200
Tablice rejestracyjne	NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Bogumiły
Położenie na mapie Polski Bogumiły
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Bogumiły (niem. Bogumillen, od 1938 r. Brödau) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 139 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Teresa Siwik.

Położenie

Wieś położona jest w południowo–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Równinie Mazurskiej, w odległości ok. 11 km na południowy wschód od Pisza; przepływa przez nią strumyk Bogumiłka, lewy dopływ rzeki Pisy.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona prawdopodobnie w 1424 roku, gdy niejaki Andrzej ubiegał się o nadanie 60 łanów dąbrowy w pobliżu Pietrzyków. Przywilej lokacyjny wydany został przez komtura bałgijskiego w 1452 roku na prawie magdeburskim dla niejakiego Bogumiła, od którego pochodzi nazwa wsi (Bogumill, Bogemeyl). Osada obejmowała wówczas 40 łanów. W drugiej połowie XV wieku na 13 łanach gruntów bogumilskich utworzono nową wieś, dzisiejsze Zawady. W 1539 roku istniał w Bogumiłach młyn, a w drugiej połowie stulecia powstał jeszcze jeden. W 1737 roku założono tu szkołę. W 1935 roku zatrudnionych było w niej dwóch nauczycieli, a uczęszczało 70 uczniów. W 1933 roku miejscowość była zamieszkana przez 323 osoby, w 1939 roku wieś liczyła 304 mieszkańców. W 1908 roku w pobliżu wsi przebiegała linia kolejowa Pisz – Dłutowo. Znajdował się tu przystanek, który był związany z istniejącym we wsi tartakiem. Linię zdemontowano w 1945 roku. Z budynku stacji (około 200 m od drogi Pisz – Kolno) pozostały resztki podpiwniczenia. Obecnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Zabytki

• budynek szkoły wraz z budynkiem gospodarczym z początku XX wieku
• dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Jasiński Stanisław, Żywiczyński Adam, Węzeł kolejowy w Piszu (Część I), Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 122-140.
Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [30.08.2013]
Bip Pisz [30.08.2013]