Feliks Szreiber

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Feliks Szreiber

Data i miejsce urodzenia 1857 r.
Mikołajki Pomorskie w pobliżu Sztumu
Data i miejsce śmierci 21 lica 1889 r.
Olsztyn
Miejsce spoczynku Mikołajki
Zawód ksiądz katolicki

Feliks Schreiber (ur. w 1857 roku w Mikołajkach Pomorskich w pobliżu Sztumu, zm. 21 lipca 1889 r. w Olsztynie) – duchowny katolicki.

Życiorys

Feliks Schreiber urodził się w 1857 roku w Mikołajkach Pomorskich w pobliżu Sztumu, w zamożnej rodzinie chłopskiej.

Szkoła i wykształcenie

Gimnazjum ukończył w Chełmnie. Następnie studiował teologię w Seminarium Duchownym w Braniewie. W Rzymie studia ukończył uzyskaniem doktoratu z prawa kanonicznego.

Działalność

Po okresie studiów został wikariuszem w Postolinie na Powiślu. W 1886 roku pracował jako duszpasterz w olsztyńskiej parafii pw. św. Jakuba. Prowadził tutaj ożywioną działalność społeczno-religijną pośród robotników i rzemieślników. Ks. Schreiber był też prezesem koła Towarzystwa św. Wincentego a Paulo i skarbnikiem koła Towarzystwa Śpiewaczego św. Cecylii. Wygłaszał odczyty na tematy religijne. Rozprowadzał elementarze poznańskie, które kupował za własne pieniądze. W tym zakresie współpracował z redaktorem "Gazety Olsztyńskiej" Janem Liszewskim.

W 1888 roku rozpoczął budowę Domu Kopernika. Miał on służyć polskiej młodzieży robotniczej i być rodzajem katolickiego domu kultury. W realizacji zamierzenia pomagali miejscowi Warmiacy, również ks. Szreiber pracował fizycznie przy budowie. Dom posiadał scenę, salę widowiskową, restaurację, hotel oraz stajnie dla koni. Niestety, już w roku 1890, działaczom związanym z ruchem polskim odmówiono tam prawa wstępu. Dzieła tego ksiądz nie ukończył; po krwotoku, zmarł 21 lipca 1889 roku w Olsztynie. Został pochowany w Mikołajkach.

Mieszkając w Olsztynie, utworzył Towarzystwo Czeladzi Katolickiej. Do tego czasu robotnicy olsztyńscy nie mieli swojej organizacji. Można przypuszczać, że główna idea, jaka przyświecała stowarzyszeniu, to uchronienie robotników przed wpływami socjaldemokracji. Nie wiadomo, czy i w jakim stopniu ks. Schreiber zamyślał uczynić z niego instytucję pielęgnującą polskie tradycje. Przedwczesna śmierć założyciela przekreśliła te plany. Parę tygodni po śmierci księdza nowy kierownik towarzystwa, ks. Fleischer, nadał mu kierunek, którego zmarły by nie pochwalił. Wykluczył z towarzystwa Seweryna Pieniężnego (seniora), gorliwego katolika.

Ksiądz Schreiber był przeciwnikiem germanizacji ludu warmińskiego. Rozprowadzał wśród dzieci polskie książki religijne, katechizmy, modlitewniki, elementarze oraz polskie powiastki pisane w duchu katolickim. Okazało się, że takie same książki policja niemiecka znalazła podczas rewizji u Jana Liszewskiego, redaktora "Gazety Olsztyńskiej".

Najwybitniejsi Warmiacy pisali o ks. Schreiberze, że był niepospolitą indywidualnością. Biografię ks. Schreibera opracował Eugeniusz Buchholz i zamieścił w "Kalendarzu Polsko-Warmijskim na rok przestępny 1892".

Bibliografia

Jan Chłosta, Ludzie godni pamięci, warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic, Olsztyn 1997.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.
Wakar Andrzej, Olsztyn, dzieje miasta, Olsztyn 1997.