Gordejki

Gordejki
Gordejki. Źródło: www.dunaj.olecko.pl [28.06.2014]
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olecki
Gmina	Olecko
Liczba ludności (2010)	56
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Gordejki
Położenie na mapie Polski Gordejki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Gordejki (niem. Gordeyken, od 1938 r. Gordeiken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Olecko. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 56 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Gordejki i Gordejki Małe. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Jankowski.

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, na północnym brzegu Jeziora Dobskiego, 6 km na zachód od Olecka, w pobliżu drogi wojewódzkiej nr 655.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1557 roku starosta Krzysztof Glaubitz sprzedał Andrzejowi Gordejce trzy łany sołeckie oraz Maciejowi Białemu z Zajd jeden łan sołecki (każdy łan za 51 grzywien). W zamian sołtysi zobowiązali się do założenia wsi czynszowej na 40 łanach na prawie chełmińskim. Nazwa wsi pochodzi od nazwiska pierwszego sołtysa. Gordejki należały do parafii ewangelickiej w Olecku.

Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737–1740). W 1935 roku zatrudnionych w niej było dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 44 dzieci.

Po zakończeniu II wojny światowej w Gordejkach założono Bazę Aprowizacyjną, w której zatrudniono dorywczo osoby ze środowiska przestępczego (szabrowników). Na początku lat 50. XX wieku powstała we wsi spółdzielnia produkcyjna, a także Państwowe Gospodarstwo Rolne.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1857 r. – 247 osób

• 1933 r. – 306 osób

• 1939 r. – 250 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Olecku.

Zabytki

• zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy
• kilka przykładów budownictwa z przełomu XIX i XX wieku (zagrody nr 2, 4, 13)
• cmentarz ewangelicki z XIX wieku, po południowej stronie drogi do Olecka
• cmentarz ewaneglicki z XIX wieku, po północnej stronie drogi do Olecka
• zespół dworski w Gordejkach Małych z przełomu XIX i XX wieku: dwór, park, spichlerz, obora, cielętnik, aleja dojazdowa
• most drogowy nad nieczynną linią kolejową Olecko – Giżycko, 1908, Gordejki Małe
• cmentarz ewangelicki z XIX wieku, Gordejki Małe

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 1, Olsztyn 2011.
Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Gminna Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
Dunajówka [28.06.2014]