Komitet Wykonawczy Polaków w Niemczech

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Komitet Wykonawczy Polaków w Niemczech

Rodzaj organizacji stowarzyszenie polonijne
Rok założenia 1922

Komitet Wykonawczy Polaków na Niemczech – założona w Bochum w roku 1922 regionalna organizacja skupiająca większość polskich stowarzyszeń i towarzystw w Niemczech. Po 1922 roku Komitet przekształcono w III Dzielnicę Związku Polaków w Niemczech.

Historia

Od 1916 roku Komitetem kierował Jan Brejski. W jego skład wchodzili reprezentanci samodzielnych, znaczących polskich organizacji oraz przedstawiciele polskiej ludności zamieszkującej wszystkie regiony zachodnich Niemiec. Dominującą rolę odgrywało w działaniach Komitetu Narodowe Stronnictwo Robotnicze.

W 1919 roku organizacja poinformowała, że staje się najwyższą władzą polityczną emigrantów polskich w Niemczech [1]. Wpływy Komitetu obejmowały jednak w rzeczywistości obszar zachodnich prowincji państwa niemieckiego (głównie Nadrenia i Westfalia). Po utworzeniu Związku Polaków w Niemczech, który stał się faktyczną kierowniczą organizacją, doszło do likwidacji jej regionalnych odpowiedników. Zostały przekształcone we władze dzielnicowe Związku Polaków.

24 grudnia 1922 roku Komitet Wykonawczy Polaków przekształcił się w III Dzielnicę Związku Polaków w Niemczech. Zasięg jej działalności obejmował nadal obszar Nadrenii i Westfalii. W skład zarządu weszli dotychczasowi członkowie Komitetu oraz dwóch członków Narodowej Partii Robotniczej. We współpracy z partią III Dzielnica rozpoczęła rozwijanie sieci oddziałów. W tej formie organizacja przetrwała do 1939 roku

Działalność

Komitet Wykonawczy skupił się w znacznym stopniu na pozyskiwaniu mandatów w radach miejskich, sejmikach powiatowych oraz w wyborach komunalnych. Organizacja posiadała komisje: polityczną, socjalną, rozjemczą, emigracyjną, propagandy, finansową i opieki społecznej. W 1922 roku Komitet składał się z 118 komitetów miejscowych i 22 powiatowych. W 1920 roku, we współpracy z Ministerstwem byłej Dzielnicy Pruskiej, doprowadził do zorganizowania kursów języka polskiego. Zajęcia odbywały się w budynkach szkolnych po lekcjach. Największym problemem okazała się jednak niewystarczająca liczba specjalnie przeszkolonych pedagogów.

Przypisy

  1. W. Wrzesiński,Polski ruch narodowy w Niemczech 1922-1939, Poznań 1970, s. 58.

Zobacz też

Bibliografia

Wrzesiński Wojciech, Polski ruch narodowy w Niemczech 1922-1939, Poznań 1970.
Wrzesiński Wojciech, Ruch polski na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1920-1939, Olsztyn 1973.