Księży Dwór

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Księży Dwór

Pałac w Księżym Dworze. Źródło: www.gokis-dzialdowo.pl
Pałac w Księżym Dworze.
Źródło: www.gokis-dzialdowo.pl
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat działdowski
Gmina Działdowo
Liczba ludności (2010) 879[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Księży Dwór
Księży Dwór
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Księży Dwór
Księży Dwór
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Księży Dwór (niem. Niederhof) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo. Miejscowość w 2010 roku liczyła 879 mieszkańców[1]. Funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Trybel[2].

Położenie

Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, w odległości około 5,5 km na południowy-zachód od Działdowa.

Dzieje miejscowości

Około 1400 roku w Księżym Dworze znajdował się majątek ziemski należący do zakonu krzyżackiego. Powstał tam folwark zaopatrujący pobliski zamek w Działdowie. Majątek przez długi czas nie posiadał własnej nazwy. W 1557 roku jest wymieniany jako "niedere Hof". W 1771 roku przeniesiono do niego zarząd domeny królewskiej. W roku 1811 pruskie władze sprzedały majątek osobie prywatnej. W 1855 roku kupiła go rodzina Frankensteinów. Wybudowali oni, obok dawnego dworu (późniejsza rządcówka), neoklasycystyczny pałac oraz zabudowania gospodarcze. Przy pałacu urządzono romantyczny park, w którym po dziś dzień znajduje się rodowy cmentarz Frankensteinów. Ostatni przedstawiciel rodu uciekł z majątku w 1945 roku przed nadejściem Armii Czerwonej. Po wojnie powstał tu PGR. W pałacu miała siedzibę dyrekcja kombinatu rolnego, której podlegały inne państwowe gospodarstwa rolne z okolicy.
W 1954 roku, po reformie podziału administracyjnego państwa[3], Księży Dwór należał do gromady Działdowo[4] w powiecie działdowskim, w województwie olsztyńskim. W 1972 roku, kolejna reforma przywracała podział państwa na gminy[5]. Obszar sołectwa Księży Dwór włączono do gminy Działdowo[6]. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego[7].

Obecnie pałac i park znajdują się w rękach prywatnych właścicieli. W ciągu ostatnich lat budynek został wyremontowany.

Edukacja

We wsi funkcjonuje Zespół Szkół im. Janusza Korczaka w Księżym Dworze.

Religia

Wieś należy do parafii w Działdowie.

Zabytki

  • pałac wzniesiony w drugiej połowie XIX wieku wraz z cmentarzem rodowym i parkiem
  • pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska, znajdujące się w lesie około 1,5 km od pałacu nad Kanałem Młyńskim

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Łącznie miejscowości: Księży Dwór i Prusinowo.
  2. Urząd Gminy Działdowo [10.02.2015]
  3. Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  4. Uchwała Nr 12 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu działdowskiego. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 roku.
  5. Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  6. Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 roku.
  7. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1954, nr 43, poz. 191, Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1972, nr 49, poz. 312, Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl[10.02.2015]
Uchwała Nr 12 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu działdowskiego. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 roku.
Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim. [w:] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 roku.
Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1966.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
Urząd Gminy Działdowo [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]