Okowizna

Okowizna
Pałac w Okowiźnie.Fot. Mieczysław Kalski Pałac w Okowiźnie. Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości	wieś niesołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	węgorzewski
Gmina	Pozezdrze
Sołectwo	Harsz
Liczba ludności (2010)	455
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	11-610
Tablice rejestracyjne	NWE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Okowizna
Położenie na mapie Polski Okowizna
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Okowizna (niem. Numeiten) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Pozezdrze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 455 mieszkańców.

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego na pograniczu Pojezierza Wschodnio-Mazurskiego i Krainy Wielkich Jezior Mazurskich; 6 km na południe od Węgorzewa, pomiędzy jeziorami Święcajty i Harsz.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w kilku etapach. W 1558 roku 2 łany otrzymał tu Jan Kotek – nadzorca rybacki z zamku węgorzewskiego. Tenże Kotek w 1564 roku dostał kolejne 2 łany na Jeziorem Lemięt – całość na prawie chełmińskim, dożywotnio. Ponadto 3 łany lasu otrzymał tu w 1559 roku inny nadzorca rybacki z Węgorzewa – Klemens Komornik. Ogółem więc dobra te liczyły 7 łanów i zwane były wówczas Nomaiten, Numejken lub Numeithen.

Pod koniec XIX wieku majątek (149 ha) znalazł się w posiadaniu rodziny Ziehe, zaś na początku XX wieku zakupiła go rodzina Hagen i w połączeniu z dobrami ziemskimi w Harszu włości te obejmowały łącznie 600 ha. W Okowiźnie działało gospodarstwo rolne, prowadzono hodowlę koni i bydła; pracowała cegielnia. W 1918 roku na miejscu poprzedniej budowli (spalonej na początku I wojny światowej) wybudowano pałac otoczony parkiem. Po II wojnie światowej na obszarze majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Pozezdrzu.

Zabytki

• neobarokowy pałac z 1918 roku; jednokondygnacyjny, wysoki dach mansardowy z poziomem mieszkalnym, wysoki podjazd, od strony parku murowana weranda z szerokim zejściem do parku; obecnie własność prywatna
• park pałacowy o charakterze krajobrazowym, założony wzdłuż drogi
• dobrze zachowane zabudowania gospodarcze z czerwonej cegły
• mogiła wojenna z okresu I wojny światowej, w której pochowano żołnierza niemieckiego poległego 14 listopada 1914 roku

Bibliografia

Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Bank Danych Lokalnych GUS [29.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [29.07.2013]