Piskorz

Piskorz
Misgurnus fossilis`
Linnaeus, 1758
Misgurnus fossilis Linnaeus, 1758
Autor: Krüger. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	karpiokształtne
Rodzina	piskorzowate
Rodzaj	Misgurnus
Gatunek	piskorz
Synonimy
Cobitis fossilis Linnaeus, 1758

Koza pospolita, koza, kózka (Misgurnus fossilis) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny piskorzowatych (Cobitidae).

Autor: Tiit Hunt. Źródło: Commons Wikimedia

Autor: Harka, Akos. Źródło: Commons Wikimedia

Morfologia

Ciało ma walcowate, prawie okrągłe, bocznie cienione jedynie w tylnej części. Skóra pokryta gęstym luzem. Wąski, dolny otwór gębowy otoczony dziesięcioma wąsikami; sześć na szczęce górnej. cztery na szczęce dolnej. Przedni otwór nosowy rurkowaty. Brak ocznego kolca. Łuski bardzo małe. Niepełna linia boczna. Płetwa grzbietowa z 8–9, a odbytowa z 7–8 promieniami. Płetwa ogonowa zaokrąglona. Grzbiet ciemnobrązowy. Boki jaśniejsze, skórzastego koloru, z szeroką, biegnącą pośrodku czarnobrązową, dług wstęgą, oraz powyżej i poniżej z równoległymi, węższymi ciemnymi paskami. Strona brzuszna jasna. Długość 20–25 cm, maksymalnie 30 cm.
Oprócz normalnego oddychania skrzelowego posiada zdolność oddychania jelitowego. Przy niedoborach tlenu w wodzie połyka powietrze atmosferyczne i przepycha je przez jelito. W jego śluzówce rozwinięta jest bogata sieć naczyń krwionośnych, którymi pobierany jest z powietrza tlen i wydalany z organizmu dwutlenek węgla. Zużyte powietrze wydalane jest otworem odbytowym. Okres inkubacji jaj 8–10 dni. Wylęgające się larwy mają nitkowate, zewnętrzne skrzela.

Odżywianie

Aktywny jest w nocy. Żywi się bezkręgowcami (larwy owadów, mięczaki, robaki itp.).

Występowanie

Występuje w płytkich, stojących wodach o mulistym podłożu (torfowiska, rowy, stawy, małe jeziorka), od północnej Francji przez Europę Środkową, dorzecze Dunaju, aż po dorzecze Wołgi. Dzień spędza ukryty przy dnie. Przy gwałtownej zmianie ciśnienia pływa tuż przy powierzchni wody.

Tarło

Trze się gromadnie w maju i czerwcu na płyciznach i rozlewiskach. Samica składa 5000–30000 ziaren ikry, które są przyklejane do roślin wodnych. Okres inkubacji trwa 8–10 dni, a świeżo wylęgłe larwy zaopatrzone są w dodatkowe, nitkowatego kształtu skrzela zewnętrzne umieszczone na głowie, zanikają one po kilku dniach, gdy narybek zaczyna samodzielnie żerować.

Ochrona i zagrożenie

Na terenie Polski wszystkie gatunki kozowatych (piskorzowatych) są objęte ścisłą ochroną gatunkową. Piskorz został wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt w kategorii NT – gatunki niższego ryzyka, ale bliskie zagrożenia. W klasyfikacji IUCN zaliczony do kategorii LC.

Znaczenie gospodarcze

Ryba nie ma większego znaczenia gospodarczego. Ze względu na swoją reakcję na wzrost ciśnienia (wypływanie na powierzchnie) nazywana jest rybą-barometrem.

Bibliografia

Piskorz, pl.wikipedia.org [13.11.2014]
rtw.org.pl [13.11.2014]