Pozycja Piska
Pozycja Piska | |
| |
Schron bojowy typu 107a wchodzący w skład Pozycji Piskiej.
Fot. Adam Płoski. | |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | piski |
Gmina | Pisz |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Pozycja Piska – system fortyfikacji, którego nazwa związana jest z miastem Pisz, wokół którego w latach 1939–1944 rozmieszczono liczne schrony i umocnienia. Fortyfikacje te dzięki lokalnym pasjonatom stały się obecnie jedną z najciekawszych atrakcji turystycznych miasta.
Historia
Budowę umocnień Pozycji Piskiej rozpoczęto w 1939 r. Jako pierwsze wybudowano w pobliżu dróg dojazdowych do miasta schrony dla broni maszynowej, z których część została później rozbudowana w ramach modernizacji pozycji m.in. o garaże dla armat przeciwpancernych. W ostatnim etapie II wojny światowej, spodziewając się ataku wojsk Armii Czerwonej, podjęto decyzje o rozbudowie umocnionych pozycji na terenie Prus Wschodnich. Prace objęły także fortyfikacje Pozycji Piskiej, które w 1944 r. zostały wzmocnione poprzez wykopanie rowu przeciwpancernego oraz okopów ze stanowiskami ogniowymi. Mimo to w styczniu 1945 r. umocnienia Pozycji Piskiej zostały opuszczone przez oddziały niemieckie i nie odgrywały roli w działaniach militarnych.
Po zakończeniu II wojny światowej schrony zostały zdemilitaryzowane, a cześć z nich uległa w następnych latach zniszczeniu. Obecnie z wykorzystaniem zachowanych fortyfikacji wchodzących w skład Pozycji Piskiej stworzono historyczną ścieżkę edukacyjna, a w jednym ze schronów odtworzono historyczne wnętrze (schron bierny dla 2 drużyn piechoty, typ Regelbau 502).
Do rejestru zabytków zostały dotychczas wpisane dwa spośród schronów wchodzących w skład Pozycji Piskiej.
Rodzaj umocnień
W skład fortyfikacji rozmieszczonych wokół Pisza wchodził Punkt Oporu Pisz oraz schrony we wsiach Wiartel i Bemowo Piskie. Razem tworzyły one umocnienia określane mianem Pozycji Piskiej, składającej się ze schronów biernych dla jednej lub dwóch drużyn piechoty (całkowicie zagłębione w ziemi), schronów bojowych (w tym dla broni maszynowej i armat przeciwpancernych), schronów dla działa przeciwpancernego ze schronem biernym lub bojowym oraz pozostałości po wieży obserwacyjnej. Żelbetowym schronom towarzyszą umocnienia ziemnie, w tym głęboki i rozległy rów przeciwpancerny.
Wśród różnych typologicznie obiektów fortyfikacyjnych tworzących Pozycję Piską na wyróżnienie zasługuje schron bojowy typu 107a (dwustronna kazamata ckm z dzwonem obserwacyjnym i występem flankującym), będący przykładem fortyfikacji ciężkiej. Jest to jedyny tego typu obiekt w regionie z zachowanymi oryginalnymi, pancernymi elementami wyposażenia. Schron ten wpisany został do rejestru zabytków.
Zobacz także
sciezka.rygielpisz.eu [10.02.2015]