Pranie

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Pranie

Leśniczówka Pranie.Fot. Mieczysław Kalski
Leśniczówka Pranie.
Fot. Mieczysław Kalski
Rodzaj miejscowości osada
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat piski
Gmina Ruciane-Nida
Liczba ludności (2010) 97 (łącznie Krzyże, Pranie, Zdrużno)
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 12-220
Tablice rejestracyjne NPI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Pranie
Pranie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Pranie
Pranie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Pranie położone jest nad Jeziorem Nidzkim.
Fot. Mieczysław Kalski

Pranie (niem. Seehorst, od 1938 r. Eichenborn) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Ruciane-Nida. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Wieś położona we wschodniej części Równiny Mazurskiej, na obszarze Puszczy Piskiej i nad Jeziorem Nidzkim.

Dzieje miejscowości

Leśniczówka została wybudowana ok. roku 1870. W 1909 roku drewniany budynek został przebudowany na murowany. Ostatnim niemieckim leśniczym w Praniu był Hugo Schmidt, natomiast pierwszym polskim – Stanisław Popowski.

Najsławniejszym mieszkańcem leśniczówki jest bez wątpienia Konstanty Ildefons Gałczyński, który w Praniu spędził łącznie 13 miesięcy (od roku 1950). W czasie pobytu Gałczyński napisał 29 utworów, m.in. Kronikę Olsztyńską, Niobe, Wita Stwosza, ''Podróż do Ciemnogrodu''. W 1965 roku w leśniczówce została otwarta izba pamięci poświęcona Gałczyńskiemu.

W 1980 roku powstało muzeum, którym przez 17 lat opiekowała się córka poety Kira wraz z mężem Januszem Kiliańskim. Obecnie funkcję dyrektora muzeum sprawuje Wojciech Kass.

Z Praniem związana jest również postać Jerzego Markuszewskiego (1930-2007), reżysera, scenarzysty i współzałożyciela legendarnego STS-u oraz Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”. Scenę w Praniu zaprojektowała jego żona, Zofia Góralczyk. W 1938 roku nazwę zamieniono na Eichenborn.

Ludzie związani z miejscowością:

  • Poeta Konstanty Ildefons Gałczyński, rezydujący w Praniu przez kilkanaście miesięcy
  • Jerzy Markuszewki, założyciel Stowarzyszenia „Leśniczówka Pranie”, współzałożyciel Studenckiego Teatru Satyryków

Kultura

W 1965 r. zorganizowano tu szereg imprez w ramach Zjazdu Pisarzy Ziem Zachodnich i Północnych.

Zabytki:

  • Murowany budynek leśniczówki z 1870 roku, przebudowany w roku 1909. Obiekt wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków. Obecnie siedziba Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego

Turystyka

Bibliografia:

Drawicz Andrzej, Gałczyński na Mazurach, Olsztyn 1971.
Gałczyńska Kira, "Czas swe wzory układa" : dziennik z Prania, Warszawa 1984.
Gałczyńska Kira, Leśniczówka Pranie : Muzeum K. I. Gałczyńskiego,Warszawa 1989.
Gałczyńska Kira, Mazurskie szlaki Gałczyńskiego, Warszawa 1984.
Maciejewski Stefan,Gałczyńskiego... Pranie i okolice, Suwałki 2003.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS: stat.gov.pl [23.08.2013]
Leśniczówka Pranie: lesniczowkapranie.art.pl [23.08.2013]
Rejestr Zabytków Nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego: wuoz.olsztyn.pl [23.08.2013]