Pustułka rurkowata

Pustułka rurkowata
Hypogymnia tubulosa
(Schaerer) Havaas
Pustułka rurkowata. Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo	grzyby
Gromada	grzyby workowe
Klasa	miseczniaki (Lecanoromycetes)
Rząd	misecznicowce
Rodzina	tarczownicowate
Rodzaj	pustułka
Gatunek	pustułka rurkowata
Synonimy
Parmelia tubulosa (Schaer) Bitter

Pustułka rurkowata (Hypogymnia tubulosa (Schaerer) Havaas) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales).

Plecha

Pustułka rurkowata tworzy plechę listkowatą, o średnicy rzadko przekraczającej 3 cm, rozetkowatą, szarą (w różnych odcieniach), o odcinkach wypukłych, rozgałęzionych, przylegających do podłoża. Na końcach odcinków zwykle obecne są wypukłe (główkowate) soralia, białe lub szare.

Miąższ i soralia nie barwią się od standardowych odczynników (P-, K-, C-). Dolna strona plechy czarna, na obwodzie brunatna, bez chwytników. Owocniki typu apotecjum wykształcają się wyjątkowo.

Rozmieszczenie i ekologia

Gatunek dość częsty w całym kraju. Występuje na korze drzew liściastych, rzadziej iglastych (najczęściej przydrożnych) oraz na murszejącym drewnie, wyjątkowo na skałach.

Wartość użytkowa

Porost objęty w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

Ciekawostki

Gatunek mało odporny na zanieczyszczeni powietrza i w niektórych regionach ginący. W skali kraju bliski zagrożenia wymarciem (kategoria NT na "Czerwonej liście").

Bibliografia

Cieśliński Stanisław , Czyżewska Krystyna, Fabiszewski Jerzy, Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland, [w]: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków 2006.
Fałtynowicz Wiesław, Wykorzystanie porostów epifitycznych do oceny zanieczyszczenia w Polsce, Krosno: 1995.
pl.wikipedia.org, Lista porostów objętych ochroną prawną w Polsce [12.06.2014]