Stoplamek bałtycki

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Stoplamek bałtycki

Dactylorhiza baltica
Fot. B.gliwa. Źródło: vi.wikipedia.org
Fot. B.gliwa. Źródło: vi.wikipedia.org
Systematyka
Królestwo rośliny
Podkrólestwo rośliny naczyniowe
Gromada okrytonasienne
Klasa jednoliścienne
Rząd szparagowce
Rodzina storczykowate
Rodzaj stoplamek
Gatunek stoplamek bałtycki
kukułka bałtycka, storczyk bałtycki

Stoplamek bałtycki (Dactylorhiza baltica) – gatunek rośliny należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae), rzędu szparagowców (Asparagales).

Morfologia

Stoplamek bałtycki to wieloletnia roślina osiągająca wysokość 30–40 cm (70 cm). Kwitnie od kwietnia do czerwca. Tworzy kwiatostan typu kłos, długości 3–6 cm, gęsty, wielokwiatowy. Kwiaty barwy jasnoróżowej, czerwonej do ciemnofioletowej z bordowym rysunkiem, zwykle bezwonne.

Rozmieszczenie i ekologia

Stoplamek bałtycki występuje od Niemiec na zachodzie po środkową Azję na wschodzie. W Polsce gatunek rzadki, rozmieszczony jest wyspowo w północnej części Polski – na Pomorzu, Mazurach i Suwalszczyźnie. Główne skupisko przypada na Kaszuby i Pobrzeże Gdańskie, poza tym pojedyncze stanowiska odnotowane są na Suwalszczyźnie i w dolinie dolnej Odry.
Stoplamek bałtycki na Warmii i Mazurach notowany jest m.in. w Puszczy Rominckiej. Na Pojezierzu Iławskim jest od dawna nie notowany, prawdopodobnie wymarły.
Stoplamek bałtycki najlepiej rośnie na żyznym, wilgotnym i bogatym w wapń podłożu.

Wartość użytkowa

Stoplamek bałtycki objęty jest w Polsce ochroną gatunkową. Roślina umieszczona jest na Czerwonej Liście Roślin i Grzybów Polski w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V).

Ciekawostki

Inne nazwy zwyczajowe w języku polskim: stoplamek bałtycki, storczyk bałtycki. Według nowszych ujęć taksonomicznych, podgatunek kukułki szerokolistnej (Dactylorhiza majalis subsp. baltica (Klinge) H.Sund.)
Gatunek nadaje się do upraw w przydomowych ogrodach. Chętnie rośnie w pobliżu oczek wodnych.

Zobacz też

encyklopedia.eduteka.pl [04.12.2014]
Kukułka (roślina), pl.wikipedia.org [04.12.2014]
Kukułka bałtycka, pl.wikipedia.org [04.12.2014]
atlas-roslin.pl [04.12.2014]
pts-orchis.pl [04.12.2014]

Bibliografia

Piękoś-Mirkowa Halina, Mirek Zbigniew, Rośliny chronione, Warszawa 2006.
Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, Red list of the vascular plants in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.