Sum

Sum pospolity
Silurus glanis`
Linnaeus, 1758
Silurus glanis Linnaeus, 1758
Fot. Krüger. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	sumokształtne
Rodzina	sumowate
Rodzaj	Silurus
Gatunek	Sum pospolity
Synonimy
Siluris glanis Linnaeus, 1758 Silurus glanis aralensis Kessler, 1872 Silurus silurus Wulff, 1765

Sum pospolity, sum, sum europejski (Silurus glanis) – gatunek ryby z rodziny sumowatych (Siluridae).

Fot. Dieter Florian. Źródło: Commons Wikimedia

Morfologia

Sum charakteryzuje się przede wszystkim dużą, szeroką i spłaszczoną głową z obszerną paszczą uzbrojoną na brzegach w gęste, liczne i drobne ząbki. Jednak najbardziej zwracają uwagę wąsy suma: dwa najdłuższe, ruchome, wyrastają na szczęce górnej i sięgają aż do płetw piersiowych, cztery krótsze znajdują się na żuchwie. Nie posiada łusek. Ubarwienie zależy od środowiska. Grzbiet jest ciemny lub prawie czarny, czasem z zielonkawym, niebieskawym lub brązowawym odcieniem. Boki ciemnożółtawobiałe z wyraźnym szarobrązowym marmurkowym wzorem, brzuch szarobiały z ciemnymi nieregularnymi plamami. Czasami występują czerwonookie osobniki albinotyczne.

Druga co do wielkości (po biełudze) ryba Europy i największa europejska ryba słodkowodna. Osiąga długość ponad 2 m i masę ciała ponad 100 kg (maksymalnie 5 m i wagę 306 kg).
Młode sumy początkowo rosną bardzo szybko i po 30-40 dniach osiągają już długość ciała dochodzącą do 15cm, po 4-5 miesiącach ważą 400-600g, a przez pierwsze 5 lat ich waga podwaja się mniej więcej co roku tak, że 3-letni drapieżnik waży 2-2,5kg i mierzy 70cm, 4-letni osiąga już ciężar 4-5kg, a 5-letni - 8-9kg.

Występowanie

Występuje w jeziorach, zbiornikach zaporowych, rzekach średnich nizinnych, rzekach wielkich nizinnych. Prowadzi osiadły tryb życia i z natury jest samotnikiem.

Żerowanie

Zimą, od grudnia do lutego, nie żeruje. Najczęściej jest aktywny po zachodzie słońca, w dzień przebywa na dolnych partiach, przy dnie w miejscach o spokojnym przepływie.
Młodociane osobniki zjadają początkowo skorupiaki, robaki itp. Starsze są wybitnymi drapieżnikami. Sum poluje na ryby różnych gatunków, nawet zachodzi tutaj zjawisko kanibalizmu. Czasem zjada żaby, małe ssaki a nawet ptaki wodne. Wbrew pozorom większość zdobyczy to niewielkie rybki o długości kilkunastu centymetrów.

Rozród

Sum osiąga dojrzałość płciową między trzecim, a szóstym rokiem życia, przy temperaturze wody 18C, co dla naszych wód oznacza okres od maja do czerwca, a nawet lipca, sum odbywa tarło. Wypływa wtedy z głębokich toni i niewielkimi stadami ciągnie na rzeczne mielizny o silniejszym prądzie, a w jeziorach ku wygrzanym brzegom. Najpierw 3-4 samce "zalecają" się do jednej samicy – trwa swoista pogoń za nią. Niektórzy obserwatorzy twierdzą nawet, że samica przyzywa wtedy samców "kwokaniem" przypominającym nieco rechotanie żab. Sum składa ikrę (średnicy 2,0–2,5mm) na podłożu roślinnym, na głębokości 40–50cm. Po 7–10 dniach z ikry wykluwają się małe sumy, które przez pierwsze dni pozostają w gnieździe, żywiąc się drobinami iłu i wodnych roślin. Później stopniowo odpływają w różnych kierunkach, co zbiega się często z opadaniem wód wiosennego przyboru.

Ochrona i zagrożenie

Kategoria zagrożenia (CKGZ), do której został zakwalifikowany sum wskazuje, że w tej chwili nie ma żadnych obaw o przyszłość tego gatunku.

• Okres ochronny: w rzece Odrze od ujścia rzeki Warty do granicy z wodami morskimi od 1 marca do 31 maja, w pozostałych wodach od 1 listopada do 30 czerwca.
• Wymiar ochronny: 70 cm
• Dobowy limit połowu: 1 sztuka

Bibliografia

Sum pospolity, pl.wikipedia.org [28.08.2014]
wedkuje.pl [28.08.2014]