Szyszkowiec łuskowaty
Szyszkowiec łuskowaty | |
| |
Strobilomyces strobilaceus | |
(Scop.) Berk. | |
Fot. Jason Hollinger. Źródło: Commons Wikimedia | |
Systematyka | |
Królestwo | grzyby |
Gromada | grzyby podstawkowe |
Klasa | pieczarniaki |
Rząd | borowikowce |
Rodzina | borowikowate |
Rodzaj | szyszkowiec |
Gatunek | szyszkowiec łuskowaty |
Synonimy | |
Szyszkowiec łuskowaty (Strobilomyces strobilaceus (Scop.) Berk.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny borowikowatych (Boletaceae), rzędu borowikowców (Boletales).
Owocnik
Szyszkowiec łuskowaty tworzy owocniki jednoroczne, złożone z kapelusza i trzonu. Kapelusz średnicy 4–15 cm, od szaro-brązowego do szaro-czarnego, gęsto pokryty grubymi, dachówkowatymi, odstającymi łuskami. Powierzchnia sucha, początkowo pokryta białą osłoną, jej resztki pozostają na brzegu kapelusza. Rurki białawe, z wiekiem szaro-brązowe z czerwonawym odcieniem; przy trzonie przyrośnięte do krótkozbiegających.
Trzon barwy kapelusza, pokryty szarobrunatnymi kosmkami. Pierścień na trzonie białawy, szybko zanikający. Miąższ białawy, z wiekiem ciemniejący, po przełamaniu czerwieniejący lub czerniejący. Z uwagi na charakterystyczny wygląd gatunek ten jest łatwy do oznaczenia.
Rozmieszczenie i ekologia
Owocniki wyrastają od lata do jesieni, zwykle pojedynczo, w lasach iglastych, liściastych oraz mieszanych. Grzyb należy do rzadko spotykanych; częściej występuje na terenach górzystych południowej Polski. Z tego rodzaju w Europie występuje tylko ten jeden gatunek. Szyszkowiec łuskowaty rośnie również w Ameryce Południowej i Środkowej, ponadto rozprzestrzenił się w Azji, po Chiny i Japonię.
Szyszkowiec jest grzybem mykoryzowym, tworzy symbiozę z różnymi gatunkami drzew, np. z bukiem, a na terenach górzystych ze świerkiem i jodłą.
Szyszkowiec łuskowaty podlega w Polsce ochronie gatunkowej. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Zaliczono go do kategorii grzybów rzadkich – R.
Na Warmii i Mazurach szyszkowiec łuskowaty został odnotowany w Rezerwacie Niedźwiedzie Wielkie, w lesie świerkowym koło Kętrzyna oraz w lesie liściastym koło Ostródy.
Wartość użytkowa
Jadalne są młode owocniki, ale nie są smaczne i mają nieprzyjemną, watowatą konsystencję.
Zobacz też
grzyby.pl [22.04.2014]
pl.wikipedia.org, Szyszkowiec łuskowaty [22.04.2014]
indexfungorum.org [22.04.2014]
Bibliografia
Gumińska Barbara, Wojewoda Wiesław, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa 1985.
Wojewoda Władysław, Ławrynowicz Maria, Red list of the macrofungi in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 55-70.