Turzyca skąpokwiatowa

Turzyca skąpokwiatowa
Carex pauciflora
Lightf.
Turzyca skąpokwiatowa. Fot. Raz1el. Źródło: Commons Wikimedia
Systematyka
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny naczyniowe
Gromada	okrytonasienne
Klasa	jednoliścienne
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	ciborowate
Rodzaj	turzyca
Gatunek	turzyca skąpokwiatowa
Synonimy

Turzyca skąpokwiatowa (Carex pauciflora Lightf.) – gatunek rośliny należący do rodziny ciborowatych (Cyperaceae), rzędu wiechlinowców (Poales).

Morfologia

Turzyca skąpokwiatowa jest rośliną wieloletnią, dorastającą do 20 cm, z nadziemnymi rozłogami. Tworzy wzniesioną, ulistnioną u podstawy łodygę tępo trójkanciastą. Liście do 1 mm szerokości, równowąskie, słabo rynienkowate. Pochwy liściowe brązowe. Przysadki kwiatów żeńskich odpadają dość wcześnie, podsadek brak. Jest to roślina jednopienna. Kwitnie od maja do czerwca. Kwiatostan stanowi jedyny kłos szczytowy o długości 0,5 –1 cm, u góry z 1–3 kwiatami męskimi, u dołu z 2 żeńskimi. Plewy jajowate lub wydłużone, jasnobrązowe, z zielonym grzbietem i białymi brzegami, szybko odpadające. Pęcherzyki dłuższe od plew, po dojrzeniu słomiastoźółte, o długości 6–7 mm, z dzióbkiem, zaostrzone, gładkie. Słupek z 3 znamionami.

Rozmieszczenie i ekologia

Turzyca skąpokwiatowa występuje na północy Europy oraz w górach Europy Środkowej. W Polsce jest to gatunek rzadki. Występuje w północnej części kraju na Pojezierzu Pomorskim, Warmii i Mazurach, odnotowana została m.in. w obszarze Natura 2000 Tatarska Góra. Gatunek obecny również na południu kraju: w Karpatach i Sudetach, wraz z przylegającą do nich krainą południowopolsko-łużycką. Jednak na południu kraju uważany za gatunek rzadki. Znajduje się m.in. w Czerwonej Księdze Karpat Polskich. W Karpatach stwierdzono występowanie na ok. 30 stanowiskach w Beskidzie Żywieckim, Działach Orawskich, Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej, Gorcach, Bieszczadach i Tatrach. Stanowiska w Tatrach: nad brzegami Wielkiego Stawu Polskiego, Morskiego Oka, Wyżniego Toporowego Stawu, Czarnego Stawu Polskiego, w Dolinie Pańszczycy, na Polanie Biały Potok, Ornaku, w Wyżniej Dolinie Chochołowskiej i w Dolinie Pięciu Stawów Polskich (Wolarczysko i Stare Solnisko).

Preferuje siedliska wilgotne, wrzosowiska, torfowiska przejściowe i wysokie. Występuje na kwaśnych, ubogich glebach torfowych. Gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Sphagnetalia magellanici i Ass. Eriophoro-Trichophoretum caespitosi.

Wartość użytkowa

Turzyca skąpokwiatowa umieszczona jest na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski jako gatunek narażony na wymarcie (kategoria zagrożenia V). Zagrożeniem dla gatunku jest osuszanie torfowisk i niszczenie siedlisk. Konieczne jest utrzymanie odpowiednio wysokiego poziomu wody na i wokół torfowisk wysokich. Ze względu na niską liczebność populacji wskazane jest ich zasilenie poprzez wprowadzenie osobników wyhodowanych z nasion.

Zobacz też

Turzyca skąpokwiatowa, pl.wikipedia.org [07.12.2014]
bdpn.pl [07.12.2014]

Bibliografia

Rutkowski L., Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Warszawa 2006.
Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, Red list of the vascular plants in Poland, [w:] Red lists of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.