Widłoząb zielony

Widłoząb zielony
Dicranum viride
Lindb.
Widłoząb zielony – pokrój. Fot. Dariusz Kubiak.
Systematyka
Królestwo	rośliny
Gromada	mchy
Klasa	prątniki
Rząd	widłozębowce
Rodzina	widłozębowate
Rodzaj	widłoząb
Gatunek	widłoząb zielony
Synonimy

Widłoząb zielony (Dicranum viride Lindb.) – gatunek mchu należący do rodziny widłozębowatych (Dicranaceae).

Morfologia

Mech akrokarpiczny rosnący w małych darniach, o charakterystycznym, ciemnozielonym zabarwieniu. Łodygi osiągają długość 1–2(4) cm. Wilgotne liście są sztywne, proste lub lekko zakrzywione, a suche – skręcone. Blaszka liściowa 4 mm długa i 0,5 mm szeroka, w przekroju półokrągła, jednowarstwowa lub tylko miejscami dwuwarstwowa. Brzeg liścia gładki, czasami na szczycie lekko ząbkowany.

Rozmieszczenie i ekologia

Widłoząb zielony jest gatunkiem eurosyberyjsko-północnoamerykańskim o subkontynentalno-górskim typie zasięgu. W Polsce występuje na terenie całego kraju, przy czym większość stanowisk skupia się w Karpatach, gdzie rośnie głównie w niższych położeniach regla dolnego. Na niżu znany jest zaledwie z kilkunastu stanowisk.

Współcześnie na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje jedynie na obszarze Parku Krajobrazowego Wzgórz Dylewskich.

Widłoząb zielony jest gatunkiem leśnym, występującym w miejscach ocienionych. Stwierdzany był w płatach zbiorowisk leśnych, przede wszystkim buczyn, rzadziej notowany był w łęgach i grądach. Rośnie najczęściej na pniach drzew liściastych, głównie buków.

Wartość użytkowa

Widłoząb zielony objęty jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Jest gatunkiem o znaczeniu wspólnotowym, wymaga wyznaczenia obszaru Natura 2000.

Ciekawostki

Widłoząb zielony znany jest w Polsce wyłącznie w postaci gametofitów.

Zobacz też

pl.wikipedia.org, widłoząb zielony [21.05.2014]

Bibliografia

Stebel A., Widłoząb zielony Dicranum viride (Sull. & Lesq.) Lindb., [w:] Biblioteka Monitoringu Środowiska, s. 296-306.
gios.gov.pl, widłoząb zielony [21.05.2014]
Szczepański M., Widłoząb zielony Dicranum viride Lindb., [w:] Siedliska i gatunki NATURA 2000, red. Cz. Hołdyński, Olsztyn 2010, s. 171-174.