Zjednoczenie Zawodowe Polskie
To jest | Zjednoczenie Zawodowe Polskie | |
| | |
| Rodzaj organizacji | organizacja zawodowa |
| Profil działalności | konsolidacja polskich robotników wokół kwestii narodowych |
| Rok założenia | 1921 |
Zjednoczenie Zawodowe Polskie – organizacja o charakterze narodowym obejmująca swoją działalnością obszar całych Prus Wschodnich.
Historia
Na Powiślu czołową rolę odgrywali Tadeusz Odrowski i Stanisław Górski, z którego inicjatywy doszło w 1921 roku do powołania kilku organizacji Zjednoczenia Zawodowego. Ich zadanie polegało na włączeniu polskich robotników do działalności polskich organizacji narodowych, co miało również ograniczyć wpływ idei socjaldemokratycznych i komunistycznych w tym środowisku. Na Warmii organizacją komórek Zjednoczenia Zawodowego zajął się Michał Lengowski, członek Patronatu do Spraw Robotniczych Związku Polaków w Prusach Wschodnich. Lengowski przez jakiś czas przebywał w Westfalii, gdzie nawiązał kontakty z polskim ruchem zawodowym. Z inicjatywy Patronatu 16 lutego 1921 roku w Sztumie odbył się pierwszy zjazd Zjednoczenia Zawodowego Polskiego. Sprawy organizacyjne przedstawił wówczas Tadeusz Odrowski, patron Związku Polaków w Prusach Wschodnich.
Program Zjednoczenia Zawodowego Polskiego opierał się na zasadach katolickiej nauki społecznej. Zasięg i wpływy organizacji okazały się niewielkie. Po 1923 roku na terenie Prus Wschodnich osłabła działalność polskich organizacji zawodowych, które zaczęły stopniowo zanikać. Proces ten trwał właściwie do końca lat 20. Zawiódł plan włączenia w aktywność ruchu polskich robotników wiejskich, którzy w większym lub mniejszym stopniu byli uzależnieni od działalności i wpływów niemieckich partii robotniczych. Na niekorzyść działał również fakt, że nie starano się w zasadzie połączyć działalności organizacji z polskimi instytucjami gospodarczymi.
Cele i zadania organizacji
Organizacja miały się skupiać na następujących kwestiach:
- uniezależnienie polskich robotników oraz ich konsolidacja w ramach polskich organizacji zawodowych i politycznych
- dążenie do uzyskania administracyjnego potwierdzenia legalności działania Zjednoczenia Zawodowego Polskiego
- nawiązanie współpracy Zjednoczenia Zawodowego Polskiego ze Związkiem Pracodawców Rolnych za pośrednictwem Patronatu do Spraw Robotniczych Związku Polaków w Prusach Wschodnich
- obrona interesów gospodarczych polskiego robotnika
- poprawa sytuacji materialnej pracobiorców
Działalność organizacji miał wspierać Patronat do Spraw Robotniczych Związku Polaków w Prusach Wschodnich
Bibliografia
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
Wrzesiński Wiesław, Ruch polski na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1920-1939, Olsztyn 1973.
