Tekst źródłowy strony Wroniec widlasty

{{Roślina infobox
 |Nazwa rośliny = Wroniec widlasty
 |Nazwa łacińska = Daphne mezereum
 |L = (L.) Bernh. ex Schrank.
 |Pusta linia = <br/>
 |grafika = wroniec.jpg
 |podpis grafiki = Wroniec widlasty.<br>Fot. Dariusz Kubiak.
 |Systematyka = Systematyka
 |Domena = eukarionty 
 |Królestwo = rośliny
 |Podkrólestwo = rośliny naczyniowe
 |Gromada = widłaki
 |Klasa = widłaki jednakozarodnikowe
 |Rząd = widłakowce
 |Rodzina = widłakowate
 |Rodzaj = wroniec
 |Gatunek = wroniec widlasty
 |Synonimy = Synonimy
 |Lista synonimów = ''Lycopodium selago'' L.}}
'''Wroniec widlasty''', widłak wroniec (''Huperzia selago'' (L.) Bernh. ex Schrank.) – gatunek rośliny zaliczany do rodziny widłakowatych (''Lycopodiaceae'').
<br/><br/>
== Morfologia ==
Wroniec widlasty jest rośliną wieloletnią o wysokości 5–15 cm. Łodyga jest wzniesiona, widlasto rozgałęziająca się (rozgałęzienia są równej wysokości). Liście równowąskolancetowate, ostro zakończone, całobrzegie lub drobno piłkowane, bez włosków, długości 4–8 mm, ustawione skrętolegle w 8 szeregach na pędach i zwykle odstające od nich. 

Gatunek ten nie wytwarza kłosa zarodnionośnego. Zarodnie powstają w kątach liści zarodnionośnych, tzw. sporofili. Są one bardzo podobne do liści płonnych. Zarodnie mają nerkowaty kształt i po dojrzeniu pękają od góry, wysypując zarodniki, które dojrzewają od lipca do września. Roślina ta niekiedy rozmnaża się również wegetatywnie za pomocą rozmnóżek.
<br/>
== Rozmieszczenie i ekologia ==
Występuje na rozległych obszarach Europy, Ameryki Północnej oraz w Japonii. W Polsce spotykany częściej w górach, na niżu jest rzadki. Rośnie wśród skał, na wolnych miejscach wśród kosodrzewiny, na halach, na niżu w cienistych lasach. W Tatrach występuje od regla dolnego aż po najwyższe szczyty, w Sudetach sięga po 1590 m n.p.m. Unika podłoża wapiennego.

Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] wroniec widlasty występuje m.in. w [[Park Krajobrazowy Pojezierza Iławskiego|Parku Krajobrazowym Pojezierza Iławskiego]], rezerwatach [[Rezerwat Czarnówko| Czarnówko]] i [[Rezerwat Uroczysko Kramnik|Uroczysko Kramnik]] oraz w [[Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej|Parku Krajobrazowym Puszczy Rominckiej]].

== Wartość użytkowa ==
Gatunek objęty jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową i umieszczony na czerwonej liście w grupie gatunków narażonych na wyginięcie na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania (kategoria zagrożenia V). W górach nie jest zagrożony, większa część jego stanowisk znajduje się w górskich parkach narodowych, jedynie niektóre jego stanowiska na niżu są zagrożone w wyniku eksploatacji lasu.
 
Roślina trująca i lecznicza. Zawiera trujące alkaloidy: annotynę i likopodynę.
<br/>

== Ciekawostki ==
Zarodniki widłaków zawierają łatwopalne olejki eteryczne. 

Wyrastające z zarodników widłaków podziemne, bezzieleniowe przedrośla żyją w symbiozie z grzybem mykoryzowym (mykoryza endotroficzna). 

== Zobacz też ==
[http://pl.wikipedia.org/wiki/Wroniec_widlasty pl.wikipedia.org, Wroniec widlasty] [13.05.2014]<br/>
[http://parkikrajobrazowewarmiimazur.pl/pojezierzailawskiego/dolne_menu-przyroda-szata_roslinna.html parkikrajobrazowewarmiimazur.pl] [13.05.2014]
== Bibliografia ==
Wójciak Hanna, ''Porosty, mszaki, paprotniki. Flora Polski'', Warszawa 2003.<br/>
Zarzycki Kazimierz, Szeląg Zbigniew, ''Red list of the vascular plants in Poland'', [w:] ''Red lists of plants and fungi in Poland'', red. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda i Zbigniew Szeląg, Kraków 2006, s. 11-20.<br/>


[[Kategoria: Przyroda]][[Kategoria:Rośliny Warmii i Mazur]][[Kategoria:Rośliny chronione]]