Kozłowo

Kozłowo
Herb Kozłowa, źródło: Gmina Kozłowo, 12.09.2013.
Rodzaj miejscowości	wieś gminna
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko - mazurskie
Powiat	nidzicki
Gmina	Kozłowo
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe)	Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	13 - 124
Tablice rejestracyjne	NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Kozłowo
Położenie na mapie Polski Kozłowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kozłowo (niem. Gorrau , od 1938 r. Gorau) – wieś gminna w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Kozłowo. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Obecnie miejscowość jest siedzibą gminy Kozłowo.

Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona jest na terenie gminy Kozłowo przez, którą przepływają dwie rzeki – Nida i Szkotówka, łącząc się tworzą rzekę Wkrę – dopływ Narwi. Ponadto znajduje się tu 9 jezior o pow. 347 ha. Większe z nich to: Jezioro Kownatki, Jezioro Kąty oraz Jezioro Szkotowskie.

Dzieje miejscowości

Pierwsza nazwa wsi Kozłowo zanikła w XV w. Wtedy pojawiła się nazwa Wildenaw pochodząca od zamożnej rodziny posiadającej majątki w powiecie działdowskim i powiecie szestyńskim. W 1328 r. wieś lokowali Polacy: Dobiesława i Wenzenslau na prawie chełmińskim. Komtur dzierzgoński Luther von Braunschweig nadał im 120 łanów w Gross i Klien Koslau. Bracia otrzymali 19 lat wolnizny i zobowiązani zostali do wystawiania na wojnę trzech zbrojnych. W 1437 r. Małe i Duże Kozłowo wymieniano razem. W 1478 r. miejscowość należała do Albrechta Bartnickiego. W 1583 r. gospodarowało tu 4 junkierów. Folwark obejmował 17 łanów, a chłopi zajmowali 70 ½ łana. Na 19 ½ łana znajdowało się 4 wolnych. W 1772 r. wieś w większości należała do: Theophila von der Oelsnitz i Christopha Friedricha Niklowitza.

W 1733 r. w Kozłowie postawiono murowany kościół, który do 1945 r. był własnością ewangelików. Wiadomo, że miejscowość w 1818 r. była wsią chłopską wraz z folwarkiem. W XIX w. powstała tutaj również szkoła. Do 1945 r. na terenie majątku zajmowano się hodowlą bydła i mleczarstwem. W 1818 r. było tu ok. 100 mieszkańców, a w 1939 r. - 340. W Kozłowie istniał dwór wraz z założeniem parkowym.

Gospodarka

We wsi istnieje wiele małych przedsiębiorstw i firm z branży: budowlano-remontowej, samochodowej, usługowo-handlowej, transportowej, fryzjerskiej, fotograficznej, spożywczej i odzieżowe. Funkcjonują w Kozłowie również: Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, agroturystyki i hotele.

Kultura

We wsi znajduje się Gminna Biblioteka Publiczna, Gminne Centrum Kultury i Sportu. Działają tutaj również następujące stowarzyszenia: KEKS - Kozłowska Ekologiczna Kuźnia Smaku, Stowarzyszenie Promujmy Kozłowo non omnis moriar, Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Kozłowo, Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Ziemia Kozłowska.

Edukacja

We wsi istniej Zespół Szkolno-Przedszkolny, Szkoła Podstawowa oraz Gimnazjum Publiczne. Centrum Kształcenia.

Opieka społeczna

We wsi funkcjonuje Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.

Ludzie związani z miejscowością

Z miejscowością związana jest postać Andrzeja Śmietanko - polityka, posła na Sejm II kadencji, byłego ministra rolnictwa. Wójtem gminy jest Jacek Jankowski.

Zabytki

We wsi zachowały się pozostałości po centralnej części parku przylegającego do dworu w XIX w. oraz barokowy kościół z lat 1733-1738.

Kozłowo, źródło: Kozłowo, 12.09.2013.

Bibliografia

Bałdowski Jan, Przewodnik. Warmia, Mazury, Suwalszczyzna, Warszawa 1996, 382 ss.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. IV, Warszawa 1883, 963 ss.

Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.

Zobacz też

http://kozlowo.wm.pl

http://www.kozlowo.pl

http://www.lotpn.nidzica.pl/?page=15&lang=1&Gmina-Kozlowo.html

Kinlis (dyskusja) 12:40, 4 wrz 2013 (CEST)