Feliks Szreiber: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Działalność) |
(→Bibliografia) |
||
| (Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
Po okresie studiów został wikariuszem w Postolinie na [[Powiśle|Powiślu]]. W 1886 roku pracował jako duszpasterz w [[Olsztyn|olsztyńskiej]] [[Parafia pw. św. Jakuba w Olsztynie|parafii pw. św. Jakuba]]. Prowadził tutaj ożywioną działalność społeczno-religijną pośród robotników i rzemieślników. Ks. Schreiber był też prezesem koła Towarzystwa św. Wincentego a Paulo i skarbnikiem koła Towarzystwa Śpiewaczego św. Cecylii. Wygłaszał odczyty na tematy religijne. Rozprowadzał elementarze poznańskie, które kupował za własne pieniądze. W tym zakresie współpracował z redaktorem [[lkwim:Gazeta Olsztyńska|"Gazety Olsztyńskiej"]] [[lkwim:Jan Liszewski|Janem Liszewskim]]. | Po okresie studiów został wikariuszem w Postolinie na [[Powiśle|Powiślu]]. W 1886 roku pracował jako duszpasterz w [[Olsztyn|olsztyńskiej]] [[Parafia pw. św. Jakuba w Olsztynie|parafii pw. św. Jakuba]]. Prowadził tutaj ożywioną działalność społeczno-religijną pośród robotników i rzemieślników. Ks. Schreiber był też prezesem koła Towarzystwa św. Wincentego a Paulo i skarbnikiem koła Towarzystwa Śpiewaczego św. Cecylii. Wygłaszał odczyty na tematy religijne. Rozprowadzał elementarze poznańskie, które kupował za własne pieniądze. W tym zakresie współpracował z redaktorem [[lkwim:Gazeta Olsztyńska|"Gazety Olsztyńskiej"]] [[lkwim:Jan Liszewski|Janem Liszewskim]]. | ||
| − | W 1888 roku rozpoczął budowę [[lkwim: Dom Towarzyski „Kopernik” w Olsztynie|Domu Kopernika]]. Miał on służyć polskiej młodzieży robotniczej i być rodzajem katolickiego domu kultury. W realizacji zamierzenia pomagali miejscowi [[Warmiacy]], również ks. Szreiber pracował fizycznie przy budowie. Dom posiadał scenę, salę widowiskową, restaurację, hotel oraz stajnie dla koni. Niestety, już w roku 1890, działaczom związanym z ruchem polskim odmówiono tam prawa wstępu. Dzieła tego ksiądz nie ukończył; po krwotoku, zmarł 21 lipca 1889 roku w Olsztynie. Został pochowany w Mikołajkach | + | W 1888 roku rozpoczął budowę [[lkwim: Dom Towarzyski „Kopernik” w Olsztynie|Domu Kopernika]]. Miał on służyć polskiej młodzieży robotniczej i być rodzajem katolickiego domu kultury. W realizacji zamierzenia pomagali miejscowi [[Warmiacy]], również ks. Szreiber pracował fizycznie przy budowie. Dom posiadał scenę, salę widowiskową, restaurację, hotel oraz stajnie dla koni. Niestety, już w roku 1890, działaczom związanym z ruchem polskim odmówiono tam prawa wstępu. Dzieła tego ksiądz nie ukończył; po krwotoku, zmarł 21 lipca 1889 roku w Olsztynie. Został pochowany w Mikołajkach. |
| − | Mieszkając w Olsztynie utworzył Towarzystwo Czeladzi Katolickiej. Do tego czasu robotnicy olsztyńscy nie mieli swojej organizacji. Można przypuszczać, że główna idea, jaka przyświecała stowarzyszeniu, to uchronienie robotników przed wpływami socjaldemokracji. Nie wiadomo, czy i w jakim stopniu ks. Schreiber zamyślał uczynić z niego instytucję pielęgnującą | + | Mieszkając w Olsztynie, utworzył Towarzystwo Czeladzi Katolickiej. Do tego czasu robotnicy olsztyńscy nie mieli swojej organizacji. Można przypuszczać, że główna idea, jaka przyświecała stowarzyszeniu, to uchronienie robotników przed wpływami socjaldemokracji. Nie wiadomo, czy i w jakim stopniu ks. Schreiber zamyślał uczynić z niego instytucję pielęgnującą polskie tradycje. Przedwczesna śmierć założyciela przekreśliła te plany. Parę tygodni po śmierci księdza nowy kierownik towarzystwa, ks. Fleischer, nadał mu kierunek, którego zmarły by nie pochwalił. Wykluczył z towarzystwa [[lkwim: Seweryn Pieniężny (senior)|Seweryna Pieniężnego (seniora)]], gorliwego katolika. |
Ksiądz Schreiber był przeciwnikiem germanizacji ludu warmińskiego. Rozprowadzał wśród dzieci polskie książki religijne, katechizmy, modlitewniki, elementarze oraz polskie powiastki pisane w duchu katolickim. Okazało się, że takie same książki policja niemiecka znalazła podczas rewizji u Jana Liszewskiego, redaktora [[lkwim: Gazeta Olsztyńska|"Gazety Olsztyńskiej"]]. | Ksiądz Schreiber był przeciwnikiem germanizacji ludu warmińskiego. Rozprowadzał wśród dzieci polskie książki religijne, katechizmy, modlitewniki, elementarze oraz polskie powiastki pisane w duchu katolickim. Okazało się, że takie same książki policja niemiecka znalazła podczas rewizji u Jana Liszewskiego, redaktora [[lkwim: Gazeta Olsztyńska|"Gazety Olsztyńskiej"]]. | ||
| − | Najwybitniejsi Warmiacy pisali o ks. Schreiberze, że był niepospolitą indywidualnością. | + | Najwybitniejsi Warmiacy pisali o ks. Schreiberze, że był niepospolitą indywidualnością. Biografię ks. Schreibera opracował [[Eugeniusz Buchholz]] i zamieścił w "Kalendarzu Polsko-Warmijskim na rok przestępny 1892". |
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
Jan Chłosta, ''Ludzie godni pamięci, warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic'', Olsztyn 1997. | Jan Chłosta, ''Ludzie godni pamięci, warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic'', Olsztyn 1997. | ||
<br/> | <br/> | ||
| + | Oracki Tadeusz, ''Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku'', Warszawa 1963.<br/> | ||
| + | Wakar Andrzej, ''Olsztyn, dzieje miasta'', Olsztyn 1997. <br/> | ||
| + | [[Kategoria: Osoba|Schreiber, Feliks]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: Działacze społeczni|Schreiber, Feliks]][[Kategoria: Duchowni rzymskokatoliccy|Schreiber, Feliks]] [[Kategoria: 1801-1918|Schreiber, Feliks]] [[Kategoria: Olsztyn|Schreiber, Feliks]] |
Wersja z 10:20, 14 lut 2015
| Feliks Szreiber | |
| | |
| Data i miejsce urodzenia | 1857 r. Mikołajki Pomorskie w pobliżu Sztumu |
| Data i miejsce śmierci | 21 lica 1889 r. Olsztyn |
| Miejsce spoczynku | Mikołajki |
| Zawód | ksiądz katolicki |
Feliks Schreiber (ur. w 1857 roku w Mikołajkach Pomorskich w pobliżu Sztumu, zm. 21 lipca 1889 r. w Olsztynie) – duchowny katolicki.
Życiorys
Feliks Schreiber urodził się w 1857 roku w Mikołajkach Pomorskich w pobliżu Sztumu, w zamożnej rodzinie chłopskiej.
Szkoła i wykształcenie
Gimnazjum ukończył w Chełmnie. Następnie studiował teologię w Seminarium Duchownym w Braniewie. W Rzymie studia ukończył uzyskaniem doktoratu z prawa kanonicznego.
Działalność
Po okresie studiów został wikariuszem w Postolinie na Powiślu. W 1886 roku pracował jako duszpasterz w olsztyńskiej parafii pw. św. Jakuba. Prowadził tutaj ożywioną działalność społeczno-religijną pośród robotników i rzemieślników. Ks. Schreiber był też prezesem koła Towarzystwa św. Wincentego a Paulo i skarbnikiem koła Towarzystwa Śpiewaczego św. Cecylii. Wygłaszał odczyty na tematy religijne. Rozprowadzał elementarze poznańskie, które kupował za własne pieniądze. W tym zakresie współpracował z redaktorem "Gazety Olsztyńskiej" Janem Liszewskim.
W 1888 roku rozpoczął budowę Domu Kopernika. Miał on służyć polskiej młodzieży robotniczej i być rodzajem katolickiego domu kultury. W realizacji zamierzenia pomagali miejscowi Warmiacy, również ks. Szreiber pracował fizycznie przy budowie. Dom posiadał scenę, salę widowiskową, restaurację, hotel oraz stajnie dla koni. Niestety, już w roku 1890, działaczom związanym z ruchem polskim odmówiono tam prawa wstępu. Dzieła tego ksiądz nie ukończył; po krwotoku, zmarł 21 lipca 1889 roku w Olsztynie. Został pochowany w Mikołajkach.
Mieszkając w Olsztynie, utworzył Towarzystwo Czeladzi Katolickiej. Do tego czasu robotnicy olsztyńscy nie mieli swojej organizacji. Można przypuszczać, że główna idea, jaka przyświecała stowarzyszeniu, to uchronienie robotników przed wpływami socjaldemokracji. Nie wiadomo, czy i w jakim stopniu ks. Schreiber zamyślał uczynić z niego instytucję pielęgnującą polskie tradycje. Przedwczesna śmierć założyciela przekreśliła te plany. Parę tygodni po śmierci księdza nowy kierownik towarzystwa, ks. Fleischer, nadał mu kierunek, którego zmarły by nie pochwalił. Wykluczył z towarzystwa Seweryna Pieniężnego (seniora), gorliwego katolika.
Ksiądz Schreiber był przeciwnikiem germanizacji ludu warmińskiego. Rozprowadzał wśród dzieci polskie książki religijne, katechizmy, modlitewniki, elementarze oraz polskie powiastki pisane w duchu katolickim. Okazało się, że takie same książki policja niemiecka znalazła podczas rewizji u Jana Liszewskiego, redaktora "Gazety Olsztyńskiej".
Najwybitniejsi Warmiacy pisali o ks. Schreiberze, że był niepospolitą indywidualnością. Biografię ks. Schreibera opracował Eugeniusz Buchholz i zamieścił w "Kalendarzu Polsko-Warmijskim na rok przestępny 1892".
Bibliografia
Jan Chłosta, Ludzie godni pamięci, warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic, Olsztyn 1997.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.
Wakar Andrzej, Olsztyn, dzieje miasta, Olsztyn 1997.
