Koleśniki

Koleśniki
Koleśniki. Pomnik upamiętniający poległych. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [23.07.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś niesołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ełcki
Gmina	Kalinowo
Liczba ludności (2010)	103
Strefa numeracyjna	(+48)87
Kod pocztowy	19-314
Tablice rejestracyjne	NEL
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Koleśniki
Położenie na mapie Polski Koleśniki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Koleśniki (niem. Kolleschnicken, od 1938 r. Jürgenau) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Kalinowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 103 mieszkańców.

Położenie

Wieś położona jest w południowo–wschodniej części Pojezierza Ełckiego, około 5 km na wschód od Kalinowa, w pobliżu granicy z województwem podlaskim.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji południowych i wschodnich obszarów państwa Zakonu Krzyżackiego. Została założona prawdopodobnie tuż po wojnie trzynastoletniej (1454–1466) lub jeszcze pod koniec jej trwania. W 1468 roku prokurator ełcki Walter von Kökeritz poświadczył niedawną sprzedaż dóbr Koleśniki o wielkości odpowiadającej dwóm służbom zbrojnym niejakiemu Janowi Ruskiemu, jednak po kilku miesiącach w innym dokumencie wzmiankowany jest obszar odnoszący się do jednej służby, sprzedany temuż Janowi, ale tym razem wespół z niejakim Jerzym. Warto nadmienić, iż w 1499 roku komtur ryński Rudolf von Tippelskirchen odnowił przywilej na Koleśniki dla wdowy po wspomnianym Janie. Źródła z tego okresu nie podają dokładnej powierzchni wsi ani też prawa, na jakim została lokowana. Z późniejszych przekazów można przyjąć, iż Koleśniki początkowo liczyły 15 łanów na prawie magdeburskim, później zaś – zapewne w drugiej połowie XVI wieku – obszar wsi powiększył się do 22 łanów. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Lisewie, jednej z mniejszych parafii na terenie powiatu ełckiego. W połowie XIX wieku funkcjonowała we wsi szkoła. Po II wojnie światowej na terenie wsi i okolic powstał PGR Koleśniki.

Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

• 1857 r. – 159 osób

• 1933 r. – 189 osób

• 1939 r. – 175 osób

• 1988 r. – 124 osoby

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. św. Andrzeja Apostoła w Prawdziskach.

Zabytki

• cmentarz ewangelicki z początku XX wieku; znajduje się na nim kwatera wojenna z okresu I wojny światowej
• cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku
• cmentarz ewangelicki z początku XX wieku, Koleśniki PGR
• cmentarz ewangelicki z okresu międzywojennego, Koleśniki PGR

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Kawecki Jan, Roman Bolesław, Ełk. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1970.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Deutsche Verwaltungsgeschichte [12.09.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [22.09.2013]
Strona Urzędu Gminy Kalinowo [12.09.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.09.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [23.07.2014]