Ostrowite: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Charakterystyka fizjograficzna) |
|||
Linia 7: | Linia 7: | ||
|dopełniacz wsi = Ostrowitych | |dopełniacz wsi = Ostrowitych | ||
|zdjęcie = Dworek w Ostrowitych.jpg | |zdjęcie = Dworek w Ostrowitych.jpg | ||
− | |opis zdjęcia = Dworek w Ostrowitych , źródło: | + | |opis zdjęcia = Dworek w Ostrowitych, źródło: [http://www.gminabiskupiec.pl Gmina Biskupiec], 12.09.2013. |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
− | |województwo = warmińsko - mazurskie | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
|powiat = nowomiejski | |powiat = nowomiejski | ||
|gmina = Biskupiec Pomorski | |gmina = Biskupiec Pomorski | ||
Linia 30: | Linia 30: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
− | <big>'''Ostrowite'''</big> (niem. Schilthern, Schildren) – wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko – mazurskim]] w [[powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[gmina Biskupiec Pomorski |gminie Biskupiec Pomorski]]. W latach 1975-1998 miejscowość | + | <big>'''Ostrowite'''</big> (niem. Schilthern, Schildren) – [[wieś sołecka w Polsce w [[województwo warmińsko - mazurskie| województwie warmińsko – mazurskim]] w [[powiat nowomiejski |powiecie nowomiejskim]], w [[gmina Biskupiec Pomorski |gminie Biskupiec Pomorski]]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. |
Linia 38: | Linia 38: | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
− | Wieś znajduje się nad [[Jezioro Ostrowite |Jeziorem Ostrowite]]. Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Biskupiec Pomorski| gminy Biskupiec Pomorski]], której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są: wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości [[Łąkorz]] wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach [[Mierzyn |Mierzyna]], na zachód od [[Sumin |Sumina]] oraz na północ od [[Wielka Tymawa]]) i kemy (w rejonie [[Sumin |Sumina]], [[Łąkorek| Łąkorka]], [[Wonna| Wonny]] i [[Szwarcenowo |Szwarcenowa]]). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest [[Góra Szwedzka]] – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie [[Osa |Osy]] u ujścia jej do [[Jezioro Płowęż |Jeziora Płowęż]]. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny [[ | + | Wieś znajduje się nad [[Jezioro Ostrowite |Jeziorem Ostrowite]]. Miejscowość położona jest na terenie [[gmina Biskupiec Pomorski| gminy Biskupiec Pomorski]], której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26% powierzchni gminy, a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są: wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.), wzgórza i pagórki morenowe, sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska, a w okolicach miejscowości [[Łąkorz]] wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach [[Mierzyn |Mierzyna]], na zachód od [[Sumin |Sumina]] oraz na północ od [[Wielka Tymawa]]) i kemy (w rejonie [[Sumin |Sumina]], [[Łąkorek| Łąkorka]], [[Wonna| Wonny]] i [[Szwarcenowo |Szwarcenowa]]). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska. Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest [[Góra Szwedzka]] – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie rzeki [[Osa |Osy]] u ujścia jej do [[Jezioro Płowęż |Jeziora Płowęż]]. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny [["Jezioro Karaś"]], torfowiskowy [["Kociołek"]], [["Łabędź"]], [["Uroczysko Piotrowice"]] oraz częściowo [[Brodnicki Park Krajobrazowy]]. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to: gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe. |
<br/> | <br/> | ||
Linia 49: | Linia 49: | ||
===Gospodarka=== | ===Gospodarka=== | ||
− | + | Działają tutaj gospodarstwa agroturystyczne. | |
<br/> | <br/> | ||
Linia 55: | Linia 55: | ||
===Kultura=== | ===Kultura=== | ||
− | We wsi funkcjonuje [[Szkoła Podstawowa]]. | + | We wsi funkcjonuje [[Szkoła Podstawowa w Ostrowitych|Szkoła Podstawowa]]. |
<br/> | <br/> | ||
− | === Ludzie związani z miejscowością | + | === Ludzie związani z miejscowością=== |
+ | |||
+ | Z miejscowością wiąże się postać feldmarszałka [[Gebhard Leberecht von Blucher |Gebharda Leberecht von Blucher]]. Sołtysem wsi w kadencji 2011-2015 jest [[Mariola Zdunkowska]]. | ||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
+ | === Zabytki=== | ||
+ | Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: [[dworek w Ostrowitych|dworek]], [[cmentarz parafialny w Ostrowitych|cmentarz parafialny]] - rzymskokatolicki z II. poł. XIX w., rodowy - dawny ewangelicki z I. poł. XX w., kościół gotycki. | ||
− | + | [[File:Kościół w Ostrowitych.jpg|300 px |thumb|Kościół w Ostrowitych, źródło: [http://www.gminabiskupiec.pl Gmina Biskupiec],12.09.2013.]] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | [[File:Kościół w Ostrowitych.jpg|300 px |thumb|Kościół w Ostrowitych, źródło: www.gminabiskupiec.pl,12.09.2013.]] | ||
<br/> | <br/> | ||
− | === Bibliografia | + | === Bibliografia=== |
''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886, 960 ss. | ''Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886, 960 ss. |
Wersja z 11:47, 13 lis 2013
Ostrowite | |
| |
Dworek w Ostrowitych, źródło: Gmina Biskupiec, 12.09.2013.
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | nowomiejski |
Gmina | Biskupiec Pomorski |
Sołectwo | Ostrowite |
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
Tablice rejestracyjne | NNM |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Ostrowite (niem. Schilthern, Schildren) – [[wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim w powiecie nowomiejskim, w gminie Biskupiec Pomorski. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się nad Jeziorem Ostrowite. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec Pomorski, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora. W całości lasy stanowią 26% powierzchni gminy, a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są: wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.), wzgórza i pagórki morenowe, sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne. Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska, a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Wielka Tymawa) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska. Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie rzeki Osy u ujścia jej do Jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny "Jezioro Karaś", torfowiskowy "Kociołek", "Łabędź", "Uroczysko Piotrowice" oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to: gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.
Dzieje miejscowości
Najprawdopodobniej wieś została lokowana przez biskupa Chrystiana z ziem podarowanych mu przez Konrada Mazowieckiego w 1222 r. przywilejem łowieckim. Podaje się jednak, że informacja o założeniu miejscowości może dotyczyć wsi Ostrowite w powiecie radzyńskim. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. Ostrowite istniało już w I poł. XV w. Wymieniane jest pośród miejscowości, które ucierpiały w wyniku wojen głodowych. Dobra ostrowickie należały w XV w. do komturstwa brodnickiego, następnie do komturstwa pokrzywieńskiego (1423-1424 r.),a później radzyńskiego (1431 r.). W czasach polskich znalazły się w powiecie michałowskim. W I poł. XV w. wieś została nadania na prawie magdeburskim przez Wielkiego Mistrza Pawła von Russdorf, Kondradowi Gruenberg . Z władzy Gruenberga wyłączono włóki Kacpra Cypriana. Ponadto Gruenberg miał obowiązek odbywania służby, pomocy przy budowach, płacenie 1 funda wosku i 1 feniga kolońskiego, dostarczenia 1 korzenia żyta i 1 korzenia pszenicy od pługa. Od 1445 r. istniał we wsi kościół parafialny . W II poł. XVII w. Ostrowite podzielono na 9 majątków szlacheckich. Spośród właścicieli można wymienić: Stanisława Chełmickiego, Kuczakowskiego, Stanisława Murzynowskiego, Rogowskiego, Stanisławskich, Mateusza Szelskiego i MaciejaWapczyńskiego. Po wojnach napoleońskich otrzymał Ostrowite od rządu pruskiego feldmarszałek Gebhard Leberecht von Blucher - za zwycięstwo odniesione nad Napoleonem pod Waterloo w 1815 roku. Ponadto w 1885 r. w Ostrowitem powstało bractwo trzeźwości. W 1886 r. we wsi były 42 budynki i 24 dymy . Ponadto w Ostrowitych zamieszkiwało 335 osób w tym 254 katolików i 81 ewangelików. W tym okresie w miejscowości znajdowała się gorzelnia parowa, piec wapienny i cegielnia. Mieszkańcy trudnili się hodowlą bydła i owiec. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.
Gospodarka
Działają tutaj gospodarstwa agroturystyczne.
Kultura
We wsi funkcjonuje Szkoła Podstawowa.
Ludzie związani z miejscowością
Z miejscowością wiąże się postać feldmarszałka Gebharda Leberecht von Blucher. Sołtysem wsi w kadencji 2011-2015 jest Mariola Zdunkowska.
Zabytki
Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: dworek, cmentarz parafialny - rzymskokatolicki z II. poł. XIX w., rodowy - dawny ewangelicki z I. poł. XX w., kościół gotycki.
Bibliografia
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886, 960 ss.