Markowskie

Markowskie
Markowskie Fot. Honza Groh. Źródło: Commons Wikimedia [28.07.2014]
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olecki
Gmina	Wieliczki
Liczba ludności (2010)	152
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Markowskie
Położenie na mapie Polski Markowskie
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Markowskie (niem. Markowsken, od 1938 r. Markau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 152 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Ewa Baranowska.

Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, 9,5 km na wschód od Olecka i 5 km na północny wschód od Wieliczek. Las rozciągający się na północ i wschód od wsi nazywany jest Lasem Markowskim.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1551 roku starosta Krzysztof Glaubitz sprzedał trzy łany sołeckie braciom z Niedźwiedzkich: Janowi, Pawłowi i Stańkowi Markowiczom. W zamian bracia zobowiązali się do założenia wsi czynszowej na 30 łanach na prawie chełmińskim; osadnicy otrzymali dziesięcioletnią wolniznę. W 1613 roku książę Jan Zygmunt Hohenzolllern nadał Markowskie na prawie magdeburskim Baltazarowi Fuchsowi ze starostwa ryńskiego. Wieś obejmowała wówczas już 50 łanów. Obok nazwy Markowskie aż do XX wieku występowała nazwa Markowiczowa Wola. Wieś należała do parafii ewangelickiej w Olecku.

Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737–1740). W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 46 uczniów. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono ponownie w listopadzie 1945 roku jako jedną z pierwszych szkół w powiecie oleckim.

W Markowskich znajdował się piękny wiatrak typu holenderskiego z 1917 roku, jednak uległ zniszczeniu w pożarze w latach 90.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1857 r. – 362 osoby

• 1933 r. – 337 osób

• 1939 r. – 304 osoby

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Wieliczkach.

Ludzie związani z miejscowością

• Jan Jenczio (1797–1884) - działacz mazurski, autor wierszy i artykułów do "Kalendarza Królewsko–Pruskiego", urodził się w Markowskich i tu spędził całe życie.

Zabytki

• cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 2, Olsztyn 2011.
Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]
Strona Urzędu Gminy Wieliczki [05.12.2013]
Wikipedia [28.07.2014]