Sokółki (gmina Kowale Oleckie): Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =   
 
  |flaga wsi            =   
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        =  
+
  |dopełniacz wsi        = Sokółek
  |zdjęcie              = Sokółki z lotu ptaka.jpg
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Sokółki z lotu ptaka 
+
  |opis zdjęcia          =
  |rodzaj miejscowości  =  
+
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |powiat                = olecki
 
  |powiat                = olecki
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Sokółki ''' (niem. ''Sokolken'', od 1938 r. ''Halldorf'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Kowale Oleckie (gmina wiejska)|gminie Kowale Oleckie]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład [[powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko-gołdapskiego]].
+
''' Sokółki ''' (niem. ''Sokolken'', od 1938 r. ''Halldorf'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat olecki|powiecie oleckim]], w [[Kowale Oleckie (gmina wiejska)|gminie Kowale Oleckie]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała [[Podział administracyjny|administracyjnie]] do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład [[Powiat olecko-gołdapski|powiatu olecko–gołdapskiego]]. W 2010 roku liczyła 217 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Sokółki, [[Mściszewo]] i [[Żydy]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Józef Dźwilewski]]<ref>[http://bip.gmina.kowale.fr.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa/ Wrota Warmii i Mazur] [05.12.2013]</ref>.
 
+
<br/><br/>
Miejscowość w 2010 roku liczyła 217 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Sokółki, [[Mściszewo]] i [[Żydy]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Józef Dźwilewski]]<ref>http://bip.gmina.kowale.fr.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa [data dostępu: 5.12.2013]</ref>.
 
 
 
<br/>
 
  
 
== Położenie ==
 
== Położenie ==
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na [[Mazury Garbate|Mazurach Garbatych]] ([[Wzgórza Szeskie]]), 18 km na północny zachód od [[Olecko|Olecka]] i 8 km na południowy zachód od [[Kowale Oleckie|Kowali Oleckich]].
+
Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na [[Mazury Garbate|Mazurach Garbatych]] ([[Wzgórza Szeskie]]), 18 km na północny zachód od [[Olecko|Olecka]] i 8 km na południowy zachód od [[Kowale Oleckie|Kowali Oleckich]].
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1564 roku starosta [[Wawrzyniec von Halle]] sprzedał Maciejowi Sokołowi ze [[starostwo ełckie|starostwa ełckiego]] cztery łany sołeckie (60 [[grzywna|grzywien]] za każdy łan). Ze swej strony Maciej zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na 40 łanach boru; osadnicy otrzymali dziesięcioletnią [[wolnizna|wolniznę]]. Nazwa wsi wywodzi się od nazwiska pierwszego sołtysa. Sokółki należały do [[Parafia ewangelicka w Cichach|parafii ewangelickiej w Cichach]].
+
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]]. W 1564 roku starosta [[Wawrzyniec von Halle]] sprzedał Maciejowi Sokołowi ze [[Starostwo ełckie|starostwa ełckiego]] cztery łany sołeckie (60 grzywien za każdy łan). Ze swej strony Maciej zobowiązał się do założenia [[Wieś czynszowa |wsi czynszowej]] na 40 łanach boru; osadnicy otrzymali dziesięcioletnią [[Wolnizna|wolniznę]]. Nazwa wsi wywodzi się od nazwiska pierwszego sołtysa. Sokółki należały do [[Parafia ewangelicka w Cichach|parafii ewangelickiej w Cichach]].
  
Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737-1740). W 1935 roku zatrudnionych w niej było dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 57 uczniów.  
+
Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737–1740). W 1935 roku zatrudnionych w niej było dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 57 uczniów.  
  
 
Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] Sokółki były siedzibą [[Gmina Sokółki|gminy]], od 1954 roku - [[Gromada Sokółki|gromady]]. Po kolejnej reorganizacji w 1973 roku ponownie była to wieś gminna. W latach powojennych utworzono w Sokółkach spółdzielnię gminną; działała tu szkoła przysposobienia rolniczego. W 1949 roku powołano bibliotekę gminną, a następnie czytelnię; utworzono tu również ośrodek zdrowia.
 
Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] Sokółki były siedzibą [[Gmina Sokółki|gminy]], od 1954 roku - [[Gromada Sokółki|gromady]]. Po kolejnej reorganizacji w 1973 roku ponownie była to wieś gminna. W latach powojennych utworzono w Sokółkach spółdzielnię gminną; działała tu szkoła przysposobienia rolniczego. W 1949 roku powołano bibliotekę gminną, a następnie czytelnię; utworzono tu również ośrodek zdrowia.
  
  
Liczba mieszkańców
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:
  
1857 - 390 osób
+
*1857 r. – 390 osób
  
1933 - 424 osób
+
*1933 r. – 424 osób
  
1939 - 366 osób
+
*1939 r. – 366 osób
  
1988 - 293 osoby
+
*1988 r. – 293 osoby
<br/>
 
  
== Edukacja ==
+
== Szkolnictwo ==
*[[Gimnazjum w Sokółkach]]
+
*[[Szkoła Podstawowa w Sokółkach|szkoła podstawowa]]
*[[Szkoła Podstawowa w Sokółkach]]
+
*[[Gimnazjum w Sokółkach|gimnazjum]]
<br/>
 
  
 
==Kultura==
 
==Kultura==
We wsi działa [[lkwim:Biblioteka w Sokółkach |Biblioteka Publiczna, będąca filią [[lkwim:Gminna Biblioteka Publiczna w Kowalach Oleckich|Gminnej Biblioteki Publicznej w Kowalach Oleckich]], a także świetlica wiejska.
+
We wsi działa [[lkwim:Biblioteka w Sokółkach |Biblioteka Publiczna]], będąca filią [[lkwim:Gminna Biblioteka Publiczna w Kowalach Oleckich|Gminnej Biblioteki Publicznej w Kowalach Oleckich]], a także świetlica wiejska.
 
<br/>
 
<br/>
  
===Religia===
+
==Religia==
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Cichach|parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Cichach]]. Nabożeństwa odbywają się w miejscowej [[Kaplica pw. św. Maksymiliana Kolbe w Sokółkach |kaplicy filialnej pw. św. Maksymiliana Kolbe]].
+
Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Cichach|parafii rzymskokatolickiej w Cichach]]. Nabożeństwa odbywają się w miejscowej [[Kaplica pw. św. Maksymiliana Kolbe w Sokółkach |kaplicy filialnej]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Gospodarka==
 
== Gospodarka==
*We wsi działa żwirownia.
+
We wsi działa żwirownia.
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Turystyka ==
 
== Turystyka ==
*Szlak rowerowy "czerwony" – przebieg trasy: [[Kowale Oleckie]] – Sokółki – [[Cichy]] – [[Jezioro Szwałk Mały|Jezioro Szwałk Mały]] – [[Jeziora Łaźno]] i [[Jezioro Litygajny |Litygajny]] – [[Czerwony Dwór]] – [[Jezioro Piłwąg]] – [[Jabłonowo]] – [[Stacze]] – [[Guzy]] – Kowale Oleckie.
+
*szlak rowerowy "czerwony" – przebieg trasy: Kowale Oleckie – Sokółki – [[Cichy]] – [[Jezioro Szwałk Mały|Szwałk Mały]] – [[Jeziora Łaźno|Łaźno]] i [[Jezioro Litygajny |Litygajny]] – [[Czerwony Dwór]] – [[Jezioro Piłwąg|Piłwąg]] – [[Jabłonowo]] – [[Stacze]] – [[Guzy]] – Kowale Oleckie
<br/>
 
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
*Budynek szkoły z okresu międzywojennego, murowany
+
*budynek szkoły z okresu międzywojennego, murowany
*Cmentarz ewangelicki z XIX wieku
+
*cmentarz ewangelicki z XIX wieku
*Dawna karczma z przełomu XIX i XX wieku, murowana (dom nr 36)
+
*dawna karczma z przełomu XIX i XX wieku, murowana (dom nr 36)
*Kilka przykładów budownictwa murowanego z przełomu XIX i XX wieku (domy nr 32 i 34)
+
*kilka przykładów budownictwa murowanego z przełomu XIX i XX wieku (domy nr 32 i 34)
<br/>
 
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
+
''Olecko. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.<br/>
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
+
''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/>
#Gminna Ewidencja Zabytków w: [http://bip.gmina.kowale.fr.pl/files/sites/3092/wiadomosci/197134/files/06tekst_studium_i2013_pelny_zab.pdf |Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kowale Oleckie] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://bip.gmina.kowale.fr.pl/files/sites/3092/wiadomosci/197134/files/06tekst_studium_i2013_pelny_zab.pdf| Strona Urzędu Gminy Kowale Oleckie] [12.11.2013]<br/>
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/>
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013]
+
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/treuburg.html| Vervaltugsgeschichte] [12.11.2013]
<br/>
 
  
==Przypisy==
+
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
 
<br/>
 
<br/>

Aktualna wersja na dzień 10:32, 19 lut 2015

Sokółki

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olecki
Gmina Kowale Oleckie
Liczba ludności (2010) 217
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Sokółki
Sokółki
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Sokółki
Sokółki
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Sokółki (niem. Sokolken, od 1938 r. Halldorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Kowale Oleckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko–gołdapskiego. W 2010 roku liczyła 217 mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie: Sokółki, Mściszewo i Żydy. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Józef Dźwilewski[1].

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Mazurach Garbatych (Wzgórza Szeskie), 18 km na północny zachód od Olecka i 8 km na południowy zachód od Kowali Oleckich.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1564 roku starosta Wawrzyniec von Halle sprzedał Maciejowi Sokołowi ze starostwa ełckiego cztery łany sołeckie (60 grzywien za każdy łan). Ze swej strony Maciej zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na 40 łanach boru; osadnicy otrzymali dziesięcioletnią wolniznę. Nazwa wsi wywodzi się od nazwiska pierwszego sołtysa. Sokółki należały do parafii ewangelickiej w Cichach.

Szkołę we wsi założono w pierwszej połowie XVIII wieku (około 1737–1740). W 1935 roku zatrudnionych w niej było dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 57 uczniów.

Po II wojnie światowej Sokółki były siedzibą gminy, od 1954 roku - gromady. Po kolejnej reorganizacji w 1973 roku ponownie była to wieś gminna. W latach powojennych utworzono w Sokółkach spółdzielnię gminną; działała tu szkoła przysposobienia rolniczego. W 1949 roku powołano bibliotekę gminną, a następnie czytelnię; utworzono tu również ośrodek zdrowia.


Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

  • 1857 r. – 390 osób
  • 1933 r. – 424 osób
  • 1939 r. – 366 osób
  • 1988 r. – 293 osoby

Szkolnictwo

Kultura

We wsi działa Biblioteka Publiczna, będąca filią Gminnej Biblioteki Publicznej w Kowalach Oleckich, a także świetlica wiejska.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Cichach. Nabożeństwa odbywają się w miejscowej kaplicy filialnej.

Gospodarka

We wsi działa żwirownia.

Turystyka

Zabytki

  • budynek szkoły z okresu międzywojennego, murowany
  • cmentarz ewangelicki z XIX wieku
  • dawna karczma z przełomu XIX i XX wieku, murowana (dom nr 36)
  • kilka przykładów budownictwa murowanego z przełomu XIX i XX wieku (domy nr 32 i 34)

Bibliografia

Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Strona Urzędu Gminy Kowale Oleckie [12.11.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]

Przypisy

  1. Wrota Warmii i Mazur [05.12.2013]