Olszewo Węgorzewskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
 
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
 
  |nazwa                = Olszewo Węgorzewskie
 
  |nazwa                = Olszewo Węgorzewskie
Linia 6: Linia 4:
 
  |flaga wsi            =
 
  |flaga wsi            =
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe  
+
  |dopełniacz wsi        = Olszewa Węgorzewskiego  
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe    
+
  |zdjęcie              = Olw.jpg    
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe      
+
  |opis zdjęcia          = Kościół w Olszewie Węgorzewskim.<br>Fot. Eume. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Olszewo_01.jpg Commons Wikimedia] [08.10.2014]      
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |rodzaj miejscowości  = wieś sołecka
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
 
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
Linia 17: Linia 15:
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
 
  |liczba ludności      = 451
 
  |liczba ludności      = 451
  |rok                  = 2009
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |strefa numeracyjna    =(+48) 87
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 30: Linia 28:
 
  |wikisłownik          =
 
  |wikisłownik          =
 
  |www                  =
 
  |www                  =
}}
+
}}<br/>
<big>''' Olszewo Węgorzewskie''' (niem. ''Olschöwen'', od 1938 r. ''Kanitz'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[gmina Budry|gminie Budry]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
+
''' Olszewo Węgorzewskie''' (niem. ''Olschöwen'', od 1938 r. ''Kanitz'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[Budry (gmina wiejska)|gminie Budry]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 451 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Kolus]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/budry_gmina_wiejska/101/Jednostki_pomocnicze/ Wrota Warmii i Mazur] [30.08.2013]</ref>.
 
+
<br/><br/>
[[File:Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego.jpg|thumb|200px|Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego]]
+
[[File:Olszewo Węgorzewskie. Kwatera wojenna.jpg|thumb|right|290px|Olszewo Węgorzewskie.Kwatera wojenna. Fot. Adler7. Źródło: [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/olszewo_wegorzewskie/ www.rowery.olsztyn.pl] [30.07.2013]
<br/>
+
]]
 
+
== Położenie ==
=== Charakterystyka fizjograficzna ===
+
Wieś położona jest w [[Kraina Węgorapy|Krainie Węgorapy]], będącej naturalnym przedłużeniem obniżenia [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Wielkich Jezior Mazurskich]], 11 km na północ od [[Węgorzewo|Węgorzewa]], w pobliżu granicy z Obwodem Kaliningradzkim.
Wieś położona jest w [[Kraina Węgorapy|Krainie Węgorapy]], będącej naturalnym przedłużeniem obniżenia [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Wielkich Jezior Mazurskich]], 11 km na północ od [[Węgorzewo|Węgorzewa]], w pobliżu granicy z [[obwód kaliningradzki|obwodem kaliningradzkim]].
 
 
 
<br/>
 
  
[[File:Kościół w latach 1910-1912.jpg|thumb|200px|Kościół w latach 1910-1912]]
+
== Dzieje miejscowości ==
 +
Wieś została założona w 1562 roku na 60 łanach. Sołtysem został [[Maciej Olszewski]], który otrzymał 6 łanów – od jego nazwiska pochodzi nazwa wsi, zapisywana początkowo jako ''Wolschowa'', później ''Olschofen'', ''Olszewen'', ''Olschöwen''. W 1600 roku mieszkało tu 21 rodzin chłopskich i 4 zagrodników na łącznie 51,5 łanach. Mieszkańcy świadczyli powinności na rzecz majątku państwowego w [[Popioły|Popiołach]], a w XVIII wieku kolejno – w [[Wilkowo |Wilkowie]] i [[Nowe Perły |Nowych Perłach]].
 +
W wyniku epidemii dżumy w 1710 roku zmarły tu 154 osoby.
  
=== Dzieje miejscowości ===
+
Szkoła we wsi powstała w 1741 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 110 dzieci, zaś w 1935 roku pracowało tu dwóch nauczycieli z 91 uczniami. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] ponownie uruchomiono ją w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała osiem klas. Obecnie (2008 r.) w budynku dawnej szkoły funkcjonują warsztaty terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych. Warsztaty te obsługują teren kilku gmin.
Wieś została założona w 1562 roku na 60 łanach. Sołtysem został Maciej Olszewski, który otrzymał 6 łanów – od jego nazwiska pochodzi nazwa wsi, zapisywana początkowo jako ''Wolschowa'', później ''Olschofen'', ''Olszewen'', ''Olschöwen'' . W 1600 roku mieszkało tu 21 rodzin chłopskich i 4 zagrodników na łącznie 51,5 łanach. Mieszkańcy świadczyli powinności na rzecz majątku państwowego w [[Popioły|Popiołach]], a w XVIII wieku kolejno – w Wilkowie i Nowych Perłach.  
 
W wyniku [[epidemia dżumy|epidemii dżumy]] w 1710 roku zmarły tu 154 osoby.
 
  
Szkoła we wsi powstała w 1741 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 110 dzieci, zaś w 1935 roku pracowało tu dwóch nauczycieli z 91 uczniami. Po [[II wojna światowa w Prusach Wschodnich|II wojnie światowej]] ponownie uruchomiono ją w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała ona osiem klas. Obecnie (2008 r.) w budynku dawnej szkoły funkcjonują warsztaty terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych. Warsztaty te obsługują teren kilku gmin.
+
[[Parafia ewangelicka w Olszewie Węgorzewskim|Ewangelicka parafia]] została tu powołana w latach 1903–1905, wówczas też zbudowano we wsi kościół. Do parafii należały wsie: [[Góry]], [[Łągwarowo]], Olszewo, [[Piątki (gmina Budry)|Piątki]] i [[Wężówko]]. Od 1946 roku jest tu siedziba [[Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olszewie Węgorzewskim |katolickiego kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego]].
 
 
[[Parafia ewangelicka w Olszewie Węgorzewskim|Ewangelicka parafia]] została tu powołana w latach 1903-1905, wówczas też zbudowano we wsi kościół. Do parafii należały wsie: [[Góry]], [[Łągwarowo]], Olszewo, [[Piątki]] i [[Wężówka]]. Od 1946 roku jest tu siedziba katolickiego kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego.
 
  
 
Pierwszym wójtem po II wojnie światowej został [[Władysław Prokopczuk]]. W latach 60. miejscowe koło gospodyń wiejskich należało do „przodujących” w powiecie.  
 
Pierwszym wójtem po II wojnie światowej został [[Władysław Prokopczuk]]. W latach 60. miejscowe koło gospodyń wiejskich należało do „przodujących” w powiecie.  
  
 
+
W latach 1945–1954 Olszewo było siedzibą [[Gmina Olszewo Węgorzewskie|gminy]], a następnie [[Gromada Olszewo Węgorzewskie |gromady]], w skład której wchodziły sołectwa: Góry, Olszewo Węgorzewskie, [[Ołownik]], [[Pawłowo]], [[Sobiechy]] i Wężówko. W 1972 roku do sołectwa Olszewo należały wsie: [[Maryszki]], Olszewo, Piątki, [[Piotrówko]].  
W latach 1945-1954 Olszewo było siedzibą [[gmina Olszewo Węgorzewskie|gminy]], a następnie gromady, w skład której wchodziły sołectwa: [[Góry]], Olszewo Węgorzewskie, [[Ołownik]], [[Pawłowo]], [[Sobiechy]] i [[Wężówko]]. W 1972 roku do sołectwa Olszewo należały wsie: [[Maryszki]], Olszewo, [[Piątki]] [[Piotrówko]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Kolus]].<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/budry_gmina_wiejska/101/Jednostki_pomocnicze/[data dostępu: 30.08.2013]</ref>.
 
  
  
Liczba mieszkańców
+
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
  
1858 - 673 osoby
+
*1858 r. – 673 osoby
  
1925 - 543 osoby
+
*1925 r. – 543 osoby
  
1939 - 509 osób
+
*1939 r. – 509 osób
  
[[File:Wnętrze kościoła w latach 1910-1912.jpg|thumb|200px|Wnętrze kościoła w latach 1910-1912]]
+
== Religia ==
 +
We wsi znajduje się siedziba lokalnej [[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olszewie Węgorzewskim |parafii rzymskokatolickiej]].
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Zabytki: ===
+
== Kultura ==
*[[Kościół w Olszewie Węgorzewskim|Kościół]] z 1903-1905 roku, w którym część wystroju wnętrza pochodzi z XVII wieku (elementy przeniesione z kościoła w [[Dąbrówka|Dąbrówce]])
+
W miejscowości organizowane są [[Warsztaty Terapii Zajęciowej w Olszewie Węgorzewskim |Warsztaty Terapii Zajęciowej]], w ramach [[lkwim:Międzynarodowy Przegląd Wielkanocnych Widowisk Obrzędowych „Święto Wiosny” w Węgorzewie |Międzynarodowego Przeglądu Wielkanocnych Widowisk Obrzędowych „Święto Wiosny” w Węgorzewie]].
*Dwie murowane chałupy (nr 1 i 2) z XVIII wieku
 
*W 1945 roku korzystano jeszcze z zabytkowego młyna wiatrakowego
 
*Kwatera wojenna na dawnym cmentarzu ewangelickim, w której pochowano 3 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie [[I wojna światowa w Prusach Wschodnich|I wojny światowej]].
 
[[File:Olszewo Węgorzewskie. Kwatera wojenna.jpg|thumb|200px|Olszewo Węgorzewskie.Kwatera wojenna]]
 
 
 
 
<br/>
 
<br/>
  
=== Bibliografia: ===
+
== Zabytki ==
#Grzegorz Białuński, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.
+
*kościół z 1903–1905 roku, w którym część wystroju wnętrza pochodzi z XVII wieku (elementy przeniesione z kościoła w [[Dąbrówka|Dąbrówce]])
#Andrzej Wakar, Bohdan Wilamowski, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.
+
*dwie murowane chałupy (nr 1 i 2) z XVIII wieku
#Bank Danych Lokalnych GUS: http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6085&p_token=0.22311512267659872 [data dostępu:30.07.2013]
+
*w 1945 roku korzystano jeszcze z zabytkowego młyna wiatrakowego
#Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html [data dostępu:30.07.2013]
+
*kwatera wojenna na dawnym cmentarzu ewangelickim, w której pochowano 3 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]].
#Olsztyńska Strona Rowerowa:  http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/olszewo_wegorzewskie [data dostępu:30.07.2013]
+
== Bibliografia ==
 
+
Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/>
 +
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.<br/>
 +
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6085&p_token=0.22311512267659872/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.07.2013]<br/>
 +
[http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [30.07.2013]<br/>
 +
[http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/olszewo_wegorzewskie/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [30.07.2013]
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
Linia 89: Linia 81:
 
<br/>
 
<br/>
  
== Zobacz też ==
+
[[Kategoria: Powiat węgorzewski]]   
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 03:35, 29 paź 2013 (CET)
+
[[Kategoria: Budry (gmina wiejska)]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 15:19, 18 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: Wsie sołeckie]]  
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 23:04, 15 wrz 2013 (CEST)
+
[[Kategoria: 1501-1600]]
 
 
[[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat węgorzewski]]  [[Kategoria: gmina Budry]] [[Kategoria: Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej]]
 
[[Użytkownik:Emes|Emes]] ([[Dyskusja użytkownika:Emes|dyskusja]]) 14:03, 12 wrz 2013 (CEST)
 

Aktualna wersja na dzień 08:53, 3 mar 2015

Olszewo Węgorzewskie

Kościół w Olszewie Węgorzewskim.Fot. Eume. Źródło: Commons Wikimedia [08.10.2014]
Kościół w Olszewie Węgorzewskim.
Fot. Eume. Źródło: Commons Wikimedia [08.10.2014]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat węgorzewski
Gmina Budry
Liczba ludności (2010) 451
Strefa numeracyjna (+48) 87
Tablice rejestracyjne NWE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Olszewo Węgorzewskie
Olszewo Węgorzewskie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Olszewo Węgorzewskie
Olszewo Węgorzewskie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Olszewo Węgorzewskie (niem. Olschöwen, od 1938 r. Kanitz) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Budry. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 451 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Kolus[1].

Olszewo Węgorzewskie.Kwatera wojenna. Fot. Adler7. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [30.07.2013]

Położenie

Wieś położona jest w Krainie Węgorapy, będącej naturalnym przedłużeniem obniżenia Wielkich Jezior Mazurskich, 11 km na północ od Węgorzewa, w pobliżu granicy z Obwodem Kaliningradzkim.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1562 roku na 60 łanach. Sołtysem został Maciej Olszewski, który otrzymał 6 łanów – od jego nazwiska pochodzi nazwa wsi, zapisywana początkowo jako Wolschowa, później Olschofen, Olszewen, Olschöwen. W 1600 roku mieszkało tu 21 rodzin chłopskich i 4 zagrodników na łącznie 51,5 łanach. Mieszkańcy świadczyli powinności na rzecz majątku państwowego w Popiołach, a w XVIII wieku kolejno – w Wilkowie i Nowych Perłach. W wyniku epidemii dżumy w 1710 roku zmarły tu 154 osoby.

Szkoła we wsi powstała w 1741 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 110 dzieci, zaś w 1935 roku pracowało tu dwóch nauczycieli z 91 uczniami. Po II wojnie światowej ponownie uruchomiono ją w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała osiem klas. Obecnie (2008 r.) w budynku dawnej szkoły funkcjonują warsztaty terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych. Warsztaty te obsługują teren kilku gmin.

Ewangelicka parafia została tu powołana w latach 1903–1905, wówczas też zbudowano we wsi kościół. Do parafii należały wsie: Góry, Łągwarowo, Olszewo, Piątki i Wężówko. Od 1946 roku jest tu siedziba katolickiego kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego.

Pierwszym wójtem po II wojnie światowej został Władysław Prokopczuk. W latach 60. miejscowe koło gospodyń wiejskich należało do „przodujących” w powiecie.

W latach 1945–1954 Olszewo było siedzibą gminy, a następnie gromady, w skład której wchodziły sołectwa: Góry, Olszewo Węgorzewskie, Ołownik, Pawłowo, Sobiechy i Wężówko. W 1972 roku do sołectwa Olszewo należały wsie: Maryszki, Olszewo, Piątki, Piotrówko.


Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

  • 1858 r. – 673 osoby
  • 1925 r. – 543 osoby
  • 1939 r. – 509 osób

Religia

We wsi znajduje się siedziba lokalnej parafii rzymskokatolickiej.

Kultura

W miejscowości organizowane są Warsztaty Terapii Zajęciowej, w ramach Międzynarodowego Przeglądu Wielkanocnych Widowisk Obrzędowych „Święto Wiosny” w Węgorzewie.

Zabytki

  • kościół z 1903–1905 roku, w którym część wystroju wnętrza pochodzi z XVII wieku (elementy przeniesione z kościoła w Dąbrówce)
  • dwie murowane chałupy (nr 1 i 2) z XVIII wieku
  • w 1945 roku korzystano jeszcze z zabytkowego młyna wiatrakowego
  • kwatera wojenna na dawnym cmentarzu ewangelickim, w której pochowano 3 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie I wojny światowej.

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.07.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [30.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [30.07.2013]

Przypisy

  1. Wrota Warmii i Mazur [30.08.2013]