Olszewo Węgorzewskie: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
|dopełniacz wsi = Olszewa Węgorzewskiego | |dopełniacz wsi = Olszewa Węgorzewskiego | ||
|zdjęcie = Olw.jpg | |zdjęcie = Olw.jpg | ||
| − | |opis zdjęcia = Kościół w Olszewie Węgorzewskim [http:// | + | |opis zdjęcia = Kościół w Olszewie Węgorzewskim.<br>Fot. Eume. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Olszewo_01.jpg Commons Wikimedia] [08.10.2014] |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| − | ''' Olszewo Węgorzewskie''' (niem. ''Olschöwen'', od 1938 r. ''Kanitz'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie | + | ''' Olszewo Węgorzewskie''' (niem. ''Olschöwen'', od 1938 r. ''Kanitz'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[Budry (gmina wiejska)|gminie Budry]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 451 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Kolus]]<ref>[http://bip.warmia.mazury.pl/budry_gmina_wiejska/101/Jednostki_pomocnicze/ Wrota Warmii i Mazur] [30.08.2013]</ref>. |
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | + | [[File:Olszewo Węgorzewskie. Kwatera wojenna.jpg|thumb|right|290px|Olszewo Węgorzewskie.Kwatera wojenna. Fot. Adler7. Źródło: [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/olszewo_wegorzewskie/ www.rowery.olsztyn.pl] [30.07.2013] | |
| + | ]] | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
Wieś położona jest w [[Kraina Węgorapy|Krainie Węgorapy]], będącej naturalnym przedłużeniem obniżenia [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Wielkich Jezior Mazurskich]], 11 km na północ od [[Węgorzewo|Węgorzewa]], w pobliżu granicy z Obwodem Kaliningradzkim. | Wieś położona jest w [[Kraina Węgorapy|Krainie Węgorapy]], będącej naturalnym przedłużeniem obniżenia [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Wielkich Jezior Mazurskich]], 11 km na północ od [[Węgorzewo|Węgorzewa]], w pobliżu granicy z Obwodem Kaliningradzkim. | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | Wieś została założona w 1562 roku na 60 łanach. Sołtysem został [[Maciej Olszewski]], który otrzymał 6 łanów – od jego nazwiska pochodzi nazwa wsi, zapisywana początkowo jako ''Wolschowa'', później ''Olschofen'', ''Olszewen'', ''Olschöwen'' . W 1600 roku mieszkało tu 21 rodzin chłopskich i 4 zagrodników na łącznie 51,5 łanach. Mieszkańcy świadczyli powinności na rzecz majątku państwowego w [[Popioły|Popiołach]], a w XVIII wieku kolejno – w Wilkowie i Nowych Perłach. | + | Wieś została założona w 1562 roku na 60 łanach. Sołtysem został [[Maciej Olszewski]], który otrzymał 6 łanów – od jego nazwiska pochodzi nazwa wsi, zapisywana początkowo jako ''Wolschowa'', później ''Olschofen'', ''Olszewen'', ''Olschöwen''. W 1600 roku mieszkało tu 21 rodzin chłopskich i 4 zagrodników na łącznie 51,5 łanach. Mieszkańcy świadczyli powinności na rzecz majątku państwowego w [[Popioły|Popiołach]], a w XVIII wieku kolejno – w [[Wilkowo |Wilkowie]] i [[Nowe Perły |Nowych Perłach]]. |
| − | W wyniku | + | W wyniku epidemii dżumy w 1710 roku zmarły tu 154 osoby. |
| − | Szkoła we wsi powstała w 1741 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 110 dzieci, zaś w 1935 roku pracowało tu dwóch nauczycieli z 91 uczniami. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] ponownie uruchomiono ją w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała | + | Szkoła we wsi powstała w 1741 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 110 dzieci, zaś w 1935 roku pracowało tu dwóch nauczycieli z 91 uczniami. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] ponownie uruchomiono ją w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała osiem klas. Obecnie (2008 r.) w budynku dawnej szkoły funkcjonują warsztaty terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych. Warsztaty te obsługują teren kilku gmin. |
| − | [[Parafia ewangelicka w Olszewie Węgorzewskim|Ewangelicka parafia]] została tu powołana w latach | + | [[Parafia ewangelicka w Olszewie Węgorzewskim|Ewangelicka parafia]] została tu powołana w latach 1903–1905, wówczas też zbudowano we wsi kościół. Do parafii należały wsie: [[Góry]], [[Łągwarowo]], Olszewo, [[Piątki (gmina Budry)|Piątki]] i [[Wężówko]]. Od 1946 roku jest tu siedziba [[Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olszewie Węgorzewskim |katolickiego kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego]]. |
Pierwszym wójtem po II wojnie światowej został [[Władysław Prokopczuk]]. W latach 60. miejscowe koło gospodyń wiejskich należało do „przodujących” w powiecie. | Pierwszym wójtem po II wojnie światowej został [[Władysław Prokopczuk]]. W latach 60. miejscowe koło gospodyń wiejskich należało do „przodujących” w powiecie. | ||
| + | W latach 1945–1954 Olszewo było siedzibą [[Gmina Olszewo Węgorzewskie|gminy]], a następnie [[Gromada Olszewo Węgorzewskie |gromady]], w skład której wchodziły sołectwa: Góry, Olszewo Węgorzewskie, [[Ołownik]], [[Pawłowo]], [[Sobiechy]] i Wężówko. W 1972 roku do sołectwa Olszewo należały wsie: [[Maryszki]], Olszewo, Piątki, [[Piotrówko]]. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: | |
| − | + | *1858 r. – 673 osoby | |
| − | + | *1925 r. – 543 osoby | |
| − | + | *1939 r. – 509 osób | |
| − | |||
== Religia == | == Religia == | ||
| − | We wsi znajduje się siedziba lokalnej [[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olszewie Węgorzewskim |parafii rzymskokatolickiej | + | We wsi znajduje się siedziba lokalnej [[Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Olszewie Węgorzewskim |parafii rzymskokatolickiej]]. |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Kultura == | == Kultura == | ||
W miejscowości organizowane są [[Warsztaty Terapii Zajęciowej w Olszewie Węgorzewskim |Warsztaty Terapii Zajęciowej]], w ramach [[lkwim:Międzynarodowy Przegląd Wielkanocnych Widowisk Obrzędowych „Święto Wiosny” w Węgorzewie |Międzynarodowego Przeglądu Wielkanocnych Widowisk Obrzędowych „Święto Wiosny” w Węgorzewie]]. | W miejscowości organizowane są [[Warsztaty Terapii Zajęciowej w Olszewie Węgorzewskim |Warsztaty Terapii Zajęciowej]], w ramach [[lkwim:Międzynarodowy Przegląd Wielkanocnych Widowisk Obrzędowych „Święto Wiosny” w Węgorzewie |Międzynarodowego Przeglądu Wielkanocnych Widowisk Obrzędowych „Święto Wiosny” w Węgorzewie]]. | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *kościół z 1903–1905 roku, w którym część wystroju wnętrza pochodzi z XVII wieku (elementy przeniesione z kościoła w [[Dąbrówka|Dąbrówce]]) |
| − | * | + | *dwie murowane chałupy (nr 1 i 2) z XVIII wieku |
| − | * | + | *w 1945 roku korzystano jeszcze z zabytkowego młyna wiatrakowego |
| − | * | + | *kwatera wojenna na dawnym cmentarzu ewangelickim, w której pochowano 3 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie [[I wojna światowa na Warmii i Mazurach|I wojny światowej]]. |
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002.<br/> | |
| − | + | Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6085&p_token=0.22311512267659872/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.07.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [30.07.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/olszewo_wegorzewskie/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [30.07.2013] | |
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
Aktualna wersja na dzień 08:53, 3 mar 2015
| Olszewo Węgorzewskie | |
| | |
![Kościół w Olszewie Węgorzewskim.Fot. Eume. Źródło: Commons Wikimedia [08.10.2014]](/index.php/Plik:Olw.jpg) Kościół w Olszewie Węgorzewskim.
Fot. Eume. Źródło: Commons Wikimedia [08.10.2014] | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | węgorzewski |
| Gmina | Budry |
| Liczba ludności (2010) | 451 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Tablice rejestracyjne | NWE |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Olszewo Węgorzewskie | |
| Położenie na mapie Polski  Olszewo Węgorzewskie | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Olszewo Węgorzewskie (niem. Olschöwen, od 1938 r. Kanitz) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Budry. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 451 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Kolus[1].
Olszewo Węgorzewskie.Kwatera wojenna. Fot. Adler7. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [30.07.2013]
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest w Krainie Węgorapy, będącej naturalnym przedłużeniem obniżenia Wielkich Jezior Mazurskich, 11 km na północ od Węgorzewa, w pobliżu granicy z Obwodem Kaliningradzkim.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1562 roku na 60 łanach. Sołtysem został Maciej Olszewski, który otrzymał 6 łanów – od jego nazwiska pochodzi nazwa wsi, zapisywana początkowo jako Wolschowa, później Olschofen, Olszewen, Olschöwen. W 1600 roku mieszkało tu 21 rodzin chłopskich i 4 zagrodników na łącznie 51,5 łanach. Mieszkańcy świadczyli powinności na rzecz majątku państwowego w Popiołach, a w XVIII wieku kolejno – w Wilkowie i Nowych Perłach. W wyniku epidemii dżumy w 1710 roku zmarły tu 154 osoby.
Szkoła we wsi powstała w 1741 roku. W połowie XIX wieku uczęszczało do niej 110 dzieci, zaś w 1935 roku pracowało tu dwóch nauczycieli z 91 uczniami. Po II wojnie światowej ponownie uruchomiono ją w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała osiem klas. Obecnie (2008 r.) w budynku dawnej szkoły funkcjonują warsztaty terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych. Warsztaty te obsługują teren kilku gmin.
Ewangelicka parafia została tu powołana w latach 1903–1905, wówczas też zbudowano we wsi kościół. Do parafii należały wsie: Góry, Łągwarowo, Olszewo, Piątki i Wężówko. Od 1946 roku jest tu siedziba katolickiego kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego.
Pierwszym wójtem po II wojnie światowej został Władysław Prokopczuk. W latach 60. miejscowe koło gospodyń wiejskich należało do „przodujących” w powiecie.
W latach 1945–1954 Olszewo było siedzibą gminy, a następnie gromady, w skład której wchodziły sołectwa: Góry, Olszewo Węgorzewskie, Ołownik, Pawłowo, Sobiechy i Wężówko. W 1972 roku do sołectwa Olszewo należały wsie: Maryszki, Olszewo, Piątki, Piotrówko.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1858 r. – 673 osoby
- 1925 r. – 543 osoby
- 1939 r. – 509 osób
Religia
We wsi znajduje się siedziba lokalnej parafii rzymskokatolickiej.
Kultura
W miejscowości organizowane są Warsztaty Terapii Zajęciowej, w ramach Międzynarodowego Przeglądu Wielkanocnych Widowisk Obrzędowych „Święto Wiosny” w Węgorzewie.
Zabytki
- kościół z 1903–1905 roku, w którym część wystroju wnętrza pochodzi z XVII wieku (elementy przeniesione z kościoła w Dąbrówce)
- dwie murowane chałupy (nr 1 i 2) z XVIII wieku
- w 1945 roku korzystano jeszcze z zabytkowego młyna wiatrakowego
- kwatera wojenna na dawnym cmentarzu ewangelickim, w której pochowano 3 żołnierzy rosyjskich poległych w czasie I wojny światowej.
Bibliografia
Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.07.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [30.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [30.07.2013]
Przypisy
- ↑ Wrota Warmii i Mazur [30.08.2013]
