Szerokopaś: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Szerokopaś | |nazwa = Szerokopaś | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Szerokopasi | |dopełniacz wsi = Szerokopasi | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
| − | |województwo = warmińsko - mazurskie | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
|powiat = nidzicki | |powiat = nidzicki | ||
|gmina = Nidzica | |gmina = Nidzica | ||
| Linia 16: | Linia 14: | ||
|sołectwo = Szerokopaś | |sołectwo = Szerokopaś | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 122 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = (+48) 89 | |strefa numeracyjna = (+48) 89 | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | '''Szerokopaś''' (niem. ''Sierokopass'', od 1938 r. ''Brietenfelde'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat nidzicki |powiecie nidzickim]], w [[Nidzica (gmina miejsko-wiejska)| gminie Nidzica]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie| województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 122 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni [[Andrzej Kornieluk]]<ref>[http://www.nidzica.pl/58,solectwa.html/ Strona Gminy Nidzica] [12.11.2013]</ref>. |
| + | <br/><br/> | ||
| + | ==Położenie== | ||
| + | Szerokopaś leży nieopodal jeziora [[Jezioro Kownatki |Kownatki]], tuż przy drodze krajowej nr 7, w odległości ok. 5 km od [[Nidzica| Nidzicy]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Dzieje miejscowości == |
| − | + | Wieś lokowano na [[Prawo chełmińskie |prawie chełmińskim]] w 1359 r. na 40 [[Włóka| włókach]]. Nieznana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1437 r. wieś miała charakter czynszowy. Obejmowała wówczas 40 łanów: 4 sołtysowskie, 22 chłopskich, 13 pustych, 1 w okresie [[Wolnizna |wolnizny]]. 4 października 1498 r. został odnowiony przywilej lokacyjny na prośbę Piotra sołtysa, który otrzymał 4 łany i został zobowiązany do służby wojskowej konno i w zbroi. W 1625 r. i w 1661 r. było tu 15 chłopów. W 1680 r. wieś obejmowała 18 łanów, na których gospodarowało 9 chłopów. 12 pozostałych łanów obsadzono dopiero na początku XVIII w. W I połowie XVIII w. powstała tu szkoła wiejska. W wieku XIX liczba mieszkańców wsi sukcesywnie rosła. W XIX w. nauczycielem we wsi był [[Christoph Weiss]]. Do szkoły uczęszczały 23 osoby. W tym okresie większość mieszkańców była wyznania ewangelickiego. W 1858 r. wieś obejmowała 2177 mórg. W tym samym okresie istniała w miejscowości cegielnia. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wiejskiej. | |
| + | |||
| + | |||
| + | Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych okresach: | ||
| − | + | *1817 r. – 131 osób, 24 domy | |
| + | |||
| + | *1846 r. – 175 osób, 26 domów | ||
| − | + | *1858 r. – 190 osób, 27 domów | |
| − | |||
| − | + | *1867 r. – 238 osób | |
| − | + | *1871 r. – 258 osób, 36 domów | |
| − | |||
| − | + | *1885 r. – 291 osób, 38 domów | |
| − | + | *1905 r. – 286 osób, 51 domów | |
| − | |||
| − | + | *1910 r. – 282 osoby, 41 domów | |
| − | + | *1939 r. – 239 osób | |
| − | |||
| + | == Gospodarka == | ||
| + | We wsi funkcjonuje gospodarstwo [[Agroturystyka |agroturystyczne]] oraz zakład meblarski. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Zabytki== |
| − | + | *tradycyjna zabudowa zagród (budynki z czerwonej cegły) | |
| + | *budynek szkolny | ||
| + | *[[Cmentarz ewangelicki w Szerokopasie |cmentarz ewangelicki]] z II połowy XIX w. | ||
| − | Zielińska Agnieszka, ''Dzieje miasta i okolic w latach 1807 - 1914'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, | + | == Bibliografia== |
| − | + | Wijaczka Jacek,''Dzieje wsi do końca XVIII wieku'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.<br/> | |
| − | < | + | Zielińska Agnieszka, ''Dzieje miasta i okolic w latach 1807 - 1914'', [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203–267.<br/> |
| + | [http://stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013] | ||
| + | |||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
[[Kategoria: Powiat nidzicki]] | [[Kategoria: Powiat nidzicki]] | ||
Aktualna wersja na dzień 07:49, 11 mar 2015
| Szerokopaś | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | nidzicki |
| Gmina | Nidzica |
| Sołectwo | Szerokopaś |
| Liczba ludności (2010) | 122 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Szerokopaś | |
| Położenie na mapie Polski  Szerokopaś | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Szerokopaś (niem. Sierokopass, od 1938 r. Brietenfelde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 122 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Andrzej Kornieluk[1].
Położenie
Szerokopaś leży nieopodal jeziora Kownatki, tuż przy drodze krajowej nr 7, w odległości ok. 5 km od Nidzicy.
Dzieje miejscowości
Wieś lokowano na prawie chełmińskim w 1359 r. na 40 włókach. Nieznana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1437 r. wieś miała charakter czynszowy. Obejmowała wówczas 40 łanów: 4 sołtysowskie, 22 chłopskich, 13 pustych, 1 w okresie wolnizny. 4 października 1498 r. został odnowiony przywilej lokacyjny na prośbę Piotra sołtysa, który otrzymał 4 łany i został zobowiązany do służby wojskowej konno i w zbroi. W 1625 r. i w 1661 r. było tu 15 chłopów. W 1680 r. wieś obejmowała 18 łanów, na których gospodarowało 9 chłopów. 12 pozostałych łanów obsadzono dopiero na początku XVIII w. W I połowie XVIII w. powstała tu szkoła wiejska. W wieku XIX liczba mieszkańców wsi sukcesywnie rosła. W XIX w. nauczycielem we wsi był Christoph Weiss. Do szkoły uczęszczały 23 osoby. W tym okresie większość mieszkańców była wyznania ewangelickiego. W 1858 r. wieś obejmowała 2177 mórg. W tym samym okresie istniała w miejscowości cegielnia. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wiejskiej.
Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych okresach:
- 1817 r. – 131 osób, 24 domy
- 1846 r. – 175 osób, 26 domów
- 1858 r. – 190 osób, 27 domów
- 1867 r. – 238 osób
- 1871 r. – 258 osób, 36 domów
- 1885 r. – 291 osób, 38 domów
- 1905 r. – 286 osób, 51 domów
- 1910 r. – 282 osoby, 41 domów
- 1939 r. – 239 osób
Gospodarka
We wsi funkcjonuje gospodarstwo agroturystyczne oraz zakład meblarski.
Zabytki
- tradycyjna zabudowa zagród (budynki z czerwonej cegły)
- budynek szkolny
- cmentarz ewangelicki z II połowy XIX w.
Bibliografia
Wijaczka Jacek,Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.
Zielińska Agnieszka, Dzieje miasta i okolic w latach 1807 - 1914, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203–267.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Gminy Nidzica [12.11.2013]
