Niedźwiedziówka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(Utworzono nową stronę "{{EWiM Potrawy infobox |Nazwa = Niedźwiedziówka |zdjecie = Pole-obowiązkowe-zdjęcie |opis zdjecia = Pole-obowiązkowe ...") |
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Etnografia" na "Kategoria:Kultura niematerialna") |
||
| (Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{EWiM Potrawy infobox | {{EWiM Potrawy infobox | ||
|Nazwa = Niedźwiedziówka | |Nazwa = Niedźwiedziówka | ||
| − | |zdjecie = | + | |zdjecie = Etykietka likieru produkowanego w Ełku - na pierwszym planie niedźwiedź, koneser trunku.jpg |
| − | |opis zdjecia = | + | |opis zdjecia = Etykietka likieru produkowanego w Ełku. Na pierwszym planie niedźwiedź - koneser trunku. Fot. Manfred E. Fritsche. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:B%C3%A4renfang.jpg Commons Wikimedia] |
| − | |inne nazwy = | + | |inne nazwy = Bärenfang, Meschkinnes, Meschkinnis |
|typ potrawy = | |typ potrawy = | ||
|znaczenie = | |znaczenie = | ||
| Linia 12: | Linia 12: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | + | ''' Niedźwiedziówka''' – miodowy likier, sztandarowy trunek wschodniopruski. Swoją genezą sięga XV wieku. | |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | ''' | + | [[File: Współczesna wersja trunku, produkowana w Niemczech.jpeg|thumb|right|290px|Współczesna wersja trunku produkowana w Niemczech. Fot. WDavis1911. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:B%C3%A4renj%C3%A4ger_bottle.jpg Commons Wikimedia] |
| − | + | ]] | |
== Geneza == | == Geneza == | ||
| − | + | Na [[Mazury|Mazurach]] funkcjonowała litewska nazwa ''Meschkinnes'' lub ''Meschkinnis''. Niedźwiedziówka zawierała około 35% alkoholu. Podobno raczyli się nią już dawni [[Prusowie]]. Tradycja głosi, że była stosowana w celu odurzania niedźwiedzi, dzięki czemu udawało się je schwytać żywcem, stąd też nazwa trunku. | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | Receptury na jej przygotowanie zaczęto umieszczać we wschodniopruskich książkach kucharskich od końca XIX stulecia. Na początku XX wieku w Królewcu rozpoczęła się jej produkcja na skalę przemysłową. | |
| − | |||
| − | Receptury na jej przygotowanie zaczęto umieszczać we wschodniopruskich książkach kucharskich od końca XIX stulecia. Na początku XX wieku rozpoczęła się jej produkcja na skalę przemysłową. | ||
| − | |||
| − | |||
| + | Obecnie tradycję produkcji niedźwiedziówki kultywuje się w miejscowości Wolfenbüttel w Dolnej Saksonii. W roku 2008 trunek został wpisany na polską Listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
=== Sposób przygotowania === | === Sposób przygotowania === | ||
| − | ... | + | Miód (wyłącznie lipowy bądź akacjowy) podgrzewało się w wysokim garnku. Nie wolno było przerywać mieszania. Jednocześnie dolewano taką samą objętość wódki. Trunek odstawiano do wystygnięcia. Następnie dolewano nową porcję wódki, dorzucano skórkę cytryny, laskę wanilii, goździki, czasami kawałek cynamonu. Niekiedy wódkę zastępowano spirytusem, winem mozelskim lub rumem. |
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Znaczenie w kuchni regionalnej == | == Znaczenie w kuchni regionalnej == | ||
| − | ... | + | Niedźwiedziówka posiadała cenne i niewzbudzające wątpliwości walory prozdrowotne. Trunek serwowano osobom przeziębionym, a w okresie pogodowych perturbacji stosowano ją profilaktycznie. Należała do trunków mocnych. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Przepis na niedźwiedziówkę== | |
| − | == Przepis == | ||
| − | |||
| − | |||
500 g miodu, 0,5 l spirytusu rektyfikowanego 96%, 1/4 l wina mozelskiego lub 1/4 l wody | 500 g miodu, 0,5 l spirytusu rektyfikowanego 96%, 1/4 l wina mozelskiego lub 1/4 l wody | ||
| − | + | Pszczeli miód podgrzać aż stanie się płynny, zdjąć z ognia, ostrożnie domieszać spirytusu, a gdy się wyklaruje, dodać wina mozelskiego lub wody. Zlać do butelek i odstawić na co najmniej kilka tygodni. Im dłużej będzie stać, tym trunek stanie się lepszy.<ref>''Smak Mazur. Kuchnia dawnych Prus Wschodnich'', wyb. T. Ostojski, oprac. R. Wolski, Dąbrówno 2006, s.136.</ref> | |
| + | == Zobacz też == | ||
| + | *[[kawa kozacka]] | ||
| + | *[[nikolaszka nidzicka]] | ||
| + | *[[mazurskie mleko myśliwego]] | ||
| + | {{Przypisy}} | ||
| + | <references/> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | Jankowska-Buttitta Małgorzata K., ''Niezapomniana kuchnia Warmii i Mazur'', Zakroczym 2007.<br/> | ||
| + | ''Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany'', red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.<br/> | ||
| + | ''Smak Mazur. Kuchnia dawnych Prus Wschodnich'', wybór Tadeusz Ostojski, opracowanie Rafał Wolski, Dąbrówno 2006.<br/> | ||
| + | [http://www.minrol.gov.pl/pol/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-i-tradycyjne/Lista-produktow-tradycyjnych/woj.-warminsko-mazurskie/Niedzwiedziowka-mazurska-nalewka| Lista produktów tradycyjnych] [20.06.2014] | ||
| + | <br/> | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Kultura]][[Kategoria:Kultura niematerialna]][[Kategoria: Potrawy regionalne]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Aktualna wersja na dzień 18:06, 17 mar 2015
| Niedźwiedziówka | |
| | |
 Etykietka likieru produkowanego w Ełku. Na pierwszym planie niedźwiedź - koneser trunku. Fot. Manfred E. Fritsche. Źródło: Commons Wikimedia
| |
| Inne nazwy | Bärenfang, Meschkinnes, Meschkinnis |
Niedźwiedziówka – miodowy likier, sztandarowy trunek wschodniopruski. Swoją genezą sięga XV wieku.
Spis treści
Geneza
Na Mazurach funkcjonowała litewska nazwa Meschkinnes lub Meschkinnis. Niedźwiedziówka zawierała około 35% alkoholu. Podobno raczyli się nią już dawni Prusowie. Tradycja głosi, że była stosowana w celu odurzania niedźwiedzi, dzięki czemu udawało się je schwytać żywcem, stąd też nazwa trunku.
Receptury na jej przygotowanie zaczęto umieszczać we wschodniopruskich książkach kucharskich od końca XIX stulecia. Na początku XX wieku w Królewcu rozpoczęła się jej produkcja na skalę przemysłową.
Obecnie tradycję produkcji niedźwiedziówki kultywuje się w miejscowości Wolfenbüttel w Dolnej Saksonii. W roku 2008 trunek został wpisany na polską Listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Sposób przygotowania
Miód (wyłącznie lipowy bądź akacjowy) podgrzewało się w wysokim garnku. Nie wolno było przerywać mieszania. Jednocześnie dolewano taką samą objętość wódki. Trunek odstawiano do wystygnięcia. Następnie dolewano nową porcję wódki, dorzucano skórkę cytryny, laskę wanilii, goździki, czasami kawałek cynamonu. Niekiedy wódkę zastępowano spirytusem, winem mozelskim lub rumem.
Znaczenie w kuchni regionalnej
Niedźwiedziówka posiadała cenne i niewzbudzające wątpliwości walory prozdrowotne. Trunek serwowano osobom przeziębionym, a w okresie pogodowych perturbacji stosowano ją profilaktycznie. Należała do trunków mocnych.
Przepis na niedźwiedziówkę
500 g miodu, 0,5 l spirytusu rektyfikowanego 96%, 1/4 l wina mozelskiego lub 1/4 l wody
Pszczeli miód podgrzać aż stanie się płynny, zdjąć z ognia, ostrożnie domieszać spirytusu, a gdy się wyklaruje, dodać wina mozelskiego lub wody. Zlać do butelek i odstawić na co najmniej kilka tygodni. Im dłużej będzie stać, tym trunek stanie się lepszy.[1]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Smak Mazur. Kuchnia dawnych Prus Wschodnich, wyb. T. Ostojski, oprac. R. Wolski, Dąbrówno 2006, s.136.
Bibliografia
Jankowska-Buttitta Małgorzata K., Niezapomniana kuchnia Warmii i Mazur, Zakroczym 2007.
Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
Smak Mazur. Kuchnia dawnych Prus Wschodnich, wybór Tadeusz Ostojski, opracowanie Rafał Wolski, Dąbrówno 2006.
Lista produktów tradycyjnych [20.06.2014]
