Adwent: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria: Etnografia" na "Kategoria:Kultura niematerialna") |
|||
(Nie pokazano 1 wersji utworzonej przez jednego użytkownika) | |||
Linia 22: | Linia 22: | ||
Na Warmii okres adwentu symbolizował jedynie wyplatany wieniec. W pierwszą niedzielę adwentu na Warmii i Mazurach przygotowywano wianek świerkowy przeplatany czerwoną wstążką. Umieszczano na nim świeczkę, którą uzupełniano w każdą kolejną niedzielę następną – ostatecznie na wianku znajdowały się cztery świeczki. Dla każdej z nich przeznaczano inny kolor wstążki (kolejno: czerwona, żółta, srebrna i złota). Zwyczaj ten rozpowszechnił się na Warmii dopiero w latach 30. XX wieku za sprawą niemieckich towarzystw kobiecych. | Na Warmii okres adwentu symbolizował jedynie wyplatany wieniec. W pierwszą niedzielę adwentu na Warmii i Mazurach przygotowywano wianek świerkowy przeplatany czerwoną wstążką. Umieszczano na nim świeczkę, którą uzupełniano w każdą kolejną niedzielę następną – ostatecznie na wianku znajdowały się cztery świeczki. Dla każdej z nich przeznaczano inny kolor wstążki (kolejno: czerwona, żółta, srebrna i złota). Zwyczaj ten rozpowszechnił się na Warmii dopiero w latach 30. XX wieku za sprawą niemieckich towarzystw kobiecych. | ||
− | W połowie XIX wieku w okresie adwentu ubogie warmińskie dzieci zbierały zwyczajowo dary. W miastach na dziesięć dni przed [[Wigilia|Wigilią]] przyjął się zwyczaj trąbienia, które oznajmiało bliskość narodzin Jezusa. Czynił to miejscowy pasterz, a każdy mieszczanin był zobowiązany wręczyć mu po jednym groszu za trąbienie. Natomiast w [[Elbląg|Elblągu]] w tym okresie chodziła po domach kobieta, najczęściej pielęgniarka z miejscowego szpitala. Zbierała dary | + | W połowie XIX wieku w okresie adwentu ubogie warmińskie dzieci zbierały zwyczajowo dary. W miastach na dziesięć dni przed [[Wigilia|Wigilią]] przyjął się zwyczaj trąbienia, które oznajmiało bliskość narodzin Jezusa. Czynił to miejscowy pasterz, a każdy mieszczanin był zobowiązany wręczyć mu po jednym groszu za trąbienie. Natomiast w [[Elbląg|Elblągu]] w tym okresie chodziła po domach kobieta, najczęściej pielęgniarka z miejscowego szpitala. Zbierała dary na bożonarodzeniowy stół w szpitalu. Co ciekawe, otrzymywała ona kartki od dzieci, na których znajdowały się listy wymarzonych prezentów. |
W [[Olsztyn|Olsztynie]] i okolicach popularnym zwyczajem był jarmark świąteczny. Stoiska rozstawiano wówczas wokół starego ratusza. | W [[Olsztyn|Olsztynie]] i okolicach popularnym zwyczajem był jarmark świąteczny. Stoiska rozstawiano wówczas wokół starego ratusza. | ||
Linia 37: | Linia 37: | ||
<br/> | <br/> | ||
− | [[Kategoria: Kultura]][[Kategoria: | + | [[Kategoria: Kultura]][[Kategoria:Kultura niematerialna]][[Kategoria: Wierzenia i obyczaje]] |
Aktualna wersja na dzień 18:08, 17 mar 2015
Adwent | |
| |
Tradycyjny wieniec adwentowy |
Adwent (łac. adventus – przyjście) – okres poprzedzający Boże Narodzenie; w kościołach chrześcijańskich moment przypominający oczekiwanie na powtórne przyjście Chrystusa i zarazem czas poprzedzający pamiątkę pierwszego przyjścia.
Zwyczaje na Warmii i Mazurach
Na Mazurach adwent przebiegał zgodnie z ludową tradycją. Na Warmii nie wyróżniał się szczególnymi obrzędami. W tym okresie po wsiach zaczynali chodzić przebierańcy. Byli to chłopcy z gwiazdą bądź osoby przebrane za maszkary. W niektórych wsiach do pochodu dołączała kobieta z koszem na datki, bocian i koza. Zwyczaj ten miał jednak typowo mazurski charakter.
Na Warmii okres adwentu symbolizował jedynie wyplatany wieniec. W pierwszą niedzielę adwentu na Warmii i Mazurach przygotowywano wianek świerkowy przeplatany czerwoną wstążką. Umieszczano na nim świeczkę, którą uzupełniano w każdą kolejną niedzielę następną – ostatecznie na wianku znajdowały się cztery świeczki. Dla każdej z nich przeznaczano inny kolor wstążki (kolejno: czerwona, żółta, srebrna i złota). Zwyczaj ten rozpowszechnił się na Warmii dopiero w latach 30. XX wieku za sprawą niemieckich towarzystw kobiecych.
W połowie XIX wieku w okresie adwentu ubogie warmińskie dzieci zbierały zwyczajowo dary. W miastach na dziesięć dni przed Wigilią przyjął się zwyczaj trąbienia, które oznajmiało bliskość narodzin Jezusa. Czynił to miejscowy pasterz, a każdy mieszczanin był zobowiązany wręczyć mu po jednym groszu za trąbienie. Natomiast w Elblągu w tym okresie chodziła po domach kobieta, najczęściej pielęgniarka z miejscowego szpitala. Zbierała dary na bożonarodzeniowy stół w szpitalu. Co ciekawe, otrzymywała ona kartki od dzieci, na których znajdowały się listy wymarzonych prezentów.
W Olsztynie i okolicach popularnym zwyczajem był jarmark świąteczny. Stoiska rozstawiano wówczas wokół starego ratusza.
Symbole
- wieniec adwentowy
- wizyty przebierańców w domach
- jarmark świąteczny
Bibliografia
Chłosta Jan, Doroczne zwyczaje i obrzędy na Warmii, Olsztyn 2009.
Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.
Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku, red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.