Parafia greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła w Pieniężnie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Bibliografia) |
|||
| Linia 15: | Linia 15: | ||
|obiekt sakralny funkcja = Cerkiew | |obiekt sakralny funkcja = Cerkiew | ||
|obiekt sakralny = Cerkiew św. Michała w Pieniężnie | |obiekt sakralny = Cerkiew św. Michała w Pieniężnie | ||
| − | |dzień wspomnienia = | + | |dzień wspomnienia = 21 listopad |
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
| Linia 23: | Linia 23: | ||
== Historia parafii == | == Historia parafii == | ||
| − | ... | + | Data, od której należy liczyć początek istnienia parafii greckokatolickiej w Pieniężnie, przypada na 28 kwietnia 1947 r. i związana jest z sytuacją powstałą po akcji „Wisła", w wyniku której przesiedlono na tereny północno-wschodniej Polski ludność pochodzenia ukraińskiego. Przesiedleńcy pochodzili z różnych powiatów - sanockiego, przemyskiego, jarosławskiego, lubaczowskiego i sokalskiego. Część z nich trafiła w okolice Pieniężna. Sytuacja materialna i mieszkaniowa przesiedlonych rodzin była bardzo ciężka. Brakowało opieki duszpasterskiej ze strony Kościoła greckokatolickiego, a wielu księży zostało uwięzionych w Jaworznie - obozie dla Ukraińców. |
| + | |||
| + | W tym trudnym okresie lat 1947-1958 z pomocą wiernym obrządku greckokatolickiego, zamieszkującym okolice Pieniężna, Braniewa i Ornety przyszli księżą werbiści. Rozumieli oni trudna sytuację ludności ukraińskiej, wysiedlonej ze swoich domostw i potrzebującej wsparcia duchowego. Wierni korzystali więc z posługi pasterskiej w klasztorze. Uczęszczali także na Msze św. do Pieniężna i innych okolicznych kościołów. W swoim obrządku nie mogli jednak przyjmować sakramentów. | ||
| + | |||
| + | Na początku lat 50-tych pomoc ta stała się jeszcze bardziej wyraźna. W tym czasie w kościele Seminarium Duchownego Ojców Werbistów w Pieniężnie w okresie większych świąt, tj. Wielkanocy i Bożego Narodzenia odprawiane były ciche msze dla grekokatolików. Przybywali oni na wspólne modlitwy, często śpiewali kolędy w czasie odprawiania Mszy św. To spowodowało konsolidację nowej gromady wiernych, którzy zaczęli się poznawać i organizować, wkrótce rozpoczęli oni starania o stworzenie własnego ośrodka modlitwy i życia parafialnego. | ||
| + | |||
| + | Na Wielkanoc 1958 r. została odprawiona pierwsza Służba Boża w kościele w Łajsach przez ks. Piotra Hardybałę, który dojeżdżał z Dobrego Miasta, gdzie był duszpasterzem od roku 1957. W tym też 1958 r. zostały założone księgi parafialne: chrztów, ślubów i zmarłych. W tym tez okresie rozpoczęto czynić starania o przekazanie kościoła poprotestanckiego w Pieniężnie na własność wspólnoty ukraińskiej. Niestety starania spełzły na niczym, a kościół rozebrano... (dzisiaj pozostała po nim tylko wieża). | ||
| + | |||
| + | W związku z powyższym starania o uzyskanie świątyni poszły w innym kierunku. Zwrócono się do Kurii Rzymskokatolickiej w Olsztynie. Ówczesny ordynariusz ks. bp Wilczyński przekazał grekokatolikom w używanie kościół św. Jakuba w Pieniężnie, który obecnie jest własnością parafii pod wezwaniem św. Michała Archanioła. Kościół ten był zniszczony, gdyż służył jako kaplica przycmentarna. | ||
| + | |||
| + | Z dniem 4 stycznia 1959 r. zaczęto regularnie odprawiać w kościele nabożeństwa liturgiczne (w każdą niedzielę i święta). Początki były bardzo trudne, wierni przynosili do nowej cerkwi to, co udało im się przywieść ze sobą ze swoich dawnych parafii, m.in.. wyszywany ornat, albę, wyszywane chorągwie, ewangeliarz, modlitewniki, mszaliki, obrazy i ikony. Od samego początku wszyscy przychodzili do cerkwi z wielkim entuzjazmem i radością nawet z miejscowości odległych o kilkanaście kilometrów. Nowa cerkiew stała się symbolem odradzającego się życia religijnego i moralnego grekokatolików. | ||
| + | |||
| + | Od lipca 1961 r. proboszczem parafii był ks. P. Hardybała. Po jego wyjeździe do Kanady, pracę duszpasterską przejęli na krótko o. Wasyl i o. Eustachy Charchalisowie. | ||
| + | |||
| + | W czerwcu 1962 r. przybył do Pieniężna pełen entuzjazmu młody ksiądz Teodor Majkowicz, który podobnie jak jego poprzednik, dojeżdżał z Dobrego Miasta. Jego praca przyniosła wiele pozytywnych efektów, do których zaliczyć możemy m.in. przygotowanie 86 dzieci do I Komunii, remonty kościoła i pracę katechetyczną. | ||
| + | |||
| + | W sierpniu 1967 r. na krótki okres duszpasterzem w Pieniężnie zostaje ks. Włodzimierz Pyrczak. Od czerwca 1968 r. pracę duszpasterską prowadzili ojcowie bazylianie, o. Fedewycz i o. Bałyk. Od końca 1986 r. prace duszpasterską przejął ks. Mikołaj Zając, któremu od 1969 r. pomagał ks. Konrad Jackiw. W 1971 r. ks. Zając odszedł na emeryturę, a jego miejsce zajął ks. Jackiw, który w ciągu wielu lat kapłańskiej posługi wiernie prowadził pracę duszpasterską, udzielając chrztów, słuchając spowiedzi, udzielając ślubów itp. Dopiero jednak od 1981 r. rozpoczęła się regularna katechizacja, która objęła dzieci od I do VIII klasy szkoły podstawowej z takich miejscowości jak: Pieniężno, Braniewo, Lelkowo, Głębock. Tam tez powstały pierwsze punkty katechetyczne. Nauczanie religii prowadziła od roku 1981, aż do roku 1992 siostra Romana - bazylianka. Przez Pierwsze lata swojej pracy dojeżdżała z Warszawy. | ||
| + | |||
| + | Zgodnie z dekretem wikarego generalnego ks. Josafata Romanyka parafię Pieniężno objął 8 września 1984 r. ks. Julian Gbur - proboszcz parafii z Górowa Iławeckiego, który z Pieniężnem był związany już wcześniej przez Seminarium Księży Werbistów, gdzie dojrzewało jego powołanie i gdzie otrzymał święcenia kapłańskie i po raz pierwszy zetknął się z obrządkiem greckokatolickim. Ojciec Julian rozpoczął prace od remontu zaniedbanej świątyni, która w swoim wnętrzu nie miała wyglądu cerkwi i nie była przystosowana do liturgii wschodniej. Remont objął całkowitą wymianę dachu, konserwację sufitu, odrestaurowanie malowideł, wzmocnienie ścian. Ksiądz Gbur i parafianie ponieśli wiele kosztów i wysiłku przy remoncie świątyni. | ||
| + | |||
| + | W 1987 r. została podjęta decyzja o rozbudowie kościoła. Dobudowano prezbiterium, zakrystię i salki katechetyczne, a także piwnicę z zamiarem wykorzystania jej w przyszłości na świetlicę. W dobudowanej części cerkwi stanął ikonostas, wykonany przez Mirosława Smereka, na scenie za ołtarzem została namalowana Oranta-Matka Boża. Prace remontowe i budowlane zostały zakończone w 1990 r. Poświęcenia wyremontowanej świątyni i ikonostasu dokonał ks. bp Jan Martyniak. | ||
| + | |||
| + | Tysiąclecie chrztu Rusi było obchodzone bardzo uroczyście pod przewodnictwem ojców bazylianów. | ||
| + | |||
| + | W pracy duszpasterskiej w parafii pomagali ks. Julianowi Gburowi księżą wikariusze: ks. Dariusz Wowk (1990), ks. Mirosław Trojanowski (1991), ks. Bogdan Pańczak (1991-1992). W roku 1992 do pomocy został skierowany ks. Artur Masłej (1992-1993). Dekretem ks. bpa Jana Martyniaka z dnia 24 czerwca 1993 duszpasterzem i administratorem parafii w Pieniężnie i w Braniewie został ustanowiony ks. Artur Masłej, który do tego czasu pełnił obowiązki wikariusza. Ksiądz Masłej zamieszkał w Pieniężnie w wynajętym mieszkaniu. Podjął starania o kupno domu z przeznaczeniem na plebanię. Sprawa została załatwiona pozytywnie i w chwili obecnej parafia posiada już własną plebanię. W sierpniu 1993 r. zamieszkały w Pieniężnie także siostry bazylianki: s. Magdalena i s. Anna, które zajmują się katechizacją dzieci w parafiach Pieniężno, Braniewo, Lelkowo i Orneta. Katechizacja dzieci odbywa się w szkołach. | ||
| + | <br/> | ||
| + | W parafii znajdują się księgi metrykalne: | ||
| + | |||
| + | Księgi Chrztów - od 1958 r. | ||
| + | |||
| + | Księgi Małżeństw - od 1958 r. | ||
| + | |||
| + | Księgi Zmarłych - od 1958 r. | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 30: | Linia 62: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | == Zgromadzenia zakonne na terenie parafii == |
| − | . | + | |
| + | [[Siostry Zakonu Bazylego Wielkiego w Pieniężnie|Siostry Zakonu Bazylego Wielkiego]] - w parafii od 1993 r. | ||
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 14:39, 27 gru 2013
| Parafia Greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła | |
| | |
| Siedziba | Pieniężno |
| Adres | ul. Braniewska 3, 14-520 Pieniężno |
| Data powołania | 1958 |
| Wyznanie | katolickie |
| Kościół | obrządku bizantyjsko-ukraińskiego |
| Archieparchia | przemysko-warszawska |
| Dekanat | olsztyński |
| Cerkiew | Cerkiew św. Michała w Pieniężnie |
| Wspomnienie liturgiczne | 21 listopad |
Parafia Greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła w Pieniężnie – greckokatolicka parafia leżąca w dekanacie olsztyńskim, należącym do Archieparchii przemysko-warszawskiej. Erygowana w 1958 r. Mieści się przy ul. Braniewskiej 3 w Pieniężnie.
Spis treści
Historia parafii
Data, od której należy liczyć początek istnienia parafii greckokatolickiej w Pieniężnie, przypada na 28 kwietnia 1947 r. i związana jest z sytuacją powstałą po akcji „Wisła", w wyniku której przesiedlono na tereny północno-wschodniej Polski ludność pochodzenia ukraińskiego. Przesiedleńcy pochodzili z różnych powiatów - sanockiego, przemyskiego, jarosławskiego, lubaczowskiego i sokalskiego. Część z nich trafiła w okolice Pieniężna. Sytuacja materialna i mieszkaniowa przesiedlonych rodzin była bardzo ciężka. Brakowało opieki duszpasterskiej ze strony Kościoła greckokatolickiego, a wielu księży zostało uwięzionych w Jaworznie - obozie dla Ukraińców.
W tym trudnym okresie lat 1947-1958 z pomocą wiernym obrządku greckokatolickiego, zamieszkującym okolice Pieniężna, Braniewa i Ornety przyszli księżą werbiści. Rozumieli oni trudna sytuację ludności ukraińskiej, wysiedlonej ze swoich domostw i potrzebującej wsparcia duchowego. Wierni korzystali więc z posługi pasterskiej w klasztorze. Uczęszczali także na Msze św. do Pieniężna i innych okolicznych kościołów. W swoim obrządku nie mogli jednak przyjmować sakramentów.
Na początku lat 50-tych pomoc ta stała się jeszcze bardziej wyraźna. W tym czasie w kościele Seminarium Duchownego Ojców Werbistów w Pieniężnie w okresie większych świąt, tj. Wielkanocy i Bożego Narodzenia odprawiane były ciche msze dla grekokatolików. Przybywali oni na wspólne modlitwy, często śpiewali kolędy w czasie odprawiania Mszy św. To spowodowało konsolidację nowej gromady wiernych, którzy zaczęli się poznawać i organizować, wkrótce rozpoczęli oni starania o stworzenie własnego ośrodka modlitwy i życia parafialnego.
Na Wielkanoc 1958 r. została odprawiona pierwsza Służba Boża w kościele w Łajsach przez ks. Piotra Hardybałę, który dojeżdżał z Dobrego Miasta, gdzie był duszpasterzem od roku 1957. W tym też 1958 r. zostały założone księgi parafialne: chrztów, ślubów i zmarłych. W tym tez okresie rozpoczęto czynić starania o przekazanie kościoła poprotestanckiego w Pieniężnie na własność wspólnoty ukraińskiej. Niestety starania spełzły na niczym, a kościół rozebrano... (dzisiaj pozostała po nim tylko wieża).
W związku z powyższym starania o uzyskanie świątyni poszły w innym kierunku. Zwrócono się do Kurii Rzymskokatolickiej w Olsztynie. Ówczesny ordynariusz ks. bp Wilczyński przekazał grekokatolikom w używanie kościół św. Jakuba w Pieniężnie, który obecnie jest własnością parafii pod wezwaniem św. Michała Archanioła. Kościół ten był zniszczony, gdyż służył jako kaplica przycmentarna.
Z dniem 4 stycznia 1959 r. zaczęto regularnie odprawiać w kościele nabożeństwa liturgiczne (w każdą niedzielę i święta). Początki były bardzo trudne, wierni przynosili do nowej cerkwi to, co udało im się przywieść ze sobą ze swoich dawnych parafii, m.in.. wyszywany ornat, albę, wyszywane chorągwie, ewangeliarz, modlitewniki, mszaliki, obrazy i ikony. Od samego początku wszyscy przychodzili do cerkwi z wielkim entuzjazmem i radością nawet z miejscowości odległych o kilkanaście kilometrów. Nowa cerkiew stała się symbolem odradzającego się życia religijnego i moralnego grekokatolików.
Od lipca 1961 r. proboszczem parafii był ks. P. Hardybała. Po jego wyjeździe do Kanady, pracę duszpasterską przejęli na krótko o. Wasyl i o. Eustachy Charchalisowie.
W czerwcu 1962 r. przybył do Pieniężna pełen entuzjazmu młody ksiądz Teodor Majkowicz, który podobnie jak jego poprzednik, dojeżdżał z Dobrego Miasta. Jego praca przyniosła wiele pozytywnych efektów, do których zaliczyć możemy m.in. przygotowanie 86 dzieci do I Komunii, remonty kościoła i pracę katechetyczną.
W sierpniu 1967 r. na krótki okres duszpasterzem w Pieniężnie zostaje ks. Włodzimierz Pyrczak. Od czerwca 1968 r. pracę duszpasterską prowadzili ojcowie bazylianie, o. Fedewycz i o. Bałyk. Od końca 1986 r. prace duszpasterską przejął ks. Mikołaj Zając, któremu od 1969 r. pomagał ks. Konrad Jackiw. W 1971 r. ks. Zając odszedł na emeryturę, a jego miejsce zajął ks. Jackiw, który w ciągu wielu lat kapłańskiej posługi wiernie prowadził pracę duszpasterską, udzielając chrztów, słuchając spowiedzi, udzielając ślubów itp. Dopiero jednak od 1981 r. rozpoczęła się regularna katechizacja, która objęła dzieci od I do VIII klasy szkoły podstawowej z takich miejscowości jak: Pieniężno, Braniewo, Lelkowo, Głębock. Tam tez powstały pierwsze punkty katechetyczne. Nauczanie religii prowadziła od roku 1981, aż do roku 1992 siostra Romana - bazylianka. Przez Pierwsze lata swojej pracy dojeżdżała z Warszawy.
Zgodnie z dekretem wikarego generalnego ks. Josafata Romanyka parafię Pieniężno objął 8 września 1984 r. ks. Julian Gbur - proboszcz parafii z Górowa Iławeckiego, który z Pieniężnem był związany już wcześniej przez Seminarium Księży Werbistów, gdzie dojrzewało jego powołanie i gdzie otrzymał święcenia kapłańskie i po raz pierwszy zetknął się z obrządkiem greckokatolickim. Ojciec Julian rozpoczął prace od remontu zaniedbanej świątyni, która w swoim wnętrzu nie miała wyglądu cerkwi i nie była przystosowana do liturgii wschodniej. Remont objął całkowitą wymianę dachu, konserwację sufitu, odrestaurowanie malowideł, wzmocnienie ścian. Ksiądz Gbur i parafianie ponieśli wiele kosztów i wysiłku przy remoncie świątyni.
W 1987 r. została podjęta decyzja o rozbudowie kościoła. Dobudowano prezbiterium, zakrystię i salki katechetyczne, a także piwnicę z zamiarem wykorzystania jej w przyszłości na świetlicę. W dobudowanej części cerkwi stanął ikonostas, wykonany przez Mirosława Smereka, na scenie za ołtarzem została namalowana Oranta-Matka Boża. Prace remontowe i budowlane zostały zakończone w 1990 r. Poświęcenia wyremontowanej świątyni i ikonostasu dokonał ks. bp Jan Martyniak.
Tysiąclecie chrztu Rusi było obchodzone bardzo uroczyście pod przewodnictwem ojców bazylianów.
W pracy duszpasterskiej w parafii pomagali ks. Julianowi Gburowi księżą wikariusze: ks. Dariusz Wowk (1990), ks. Mirosław Trojanowski (1991), ks. Bogdan Pańczak (1991-1992). W roku 1992 do pomocy został skierowany ks. Artur Masłej (1992-1993). Dekretem ks. bpa Jana Martyniaka z dnia 24 czerwca 1993 duszpasterzem i administratorem parafii w Pieniężnie i w Braniewie został ustanowiony ks. Artur Masłej, który do tego czasu pełnił obowiązki wikariusza. Ksiądz Masłej zamieszkał w Pieniężnie w wynajętym mieszkaniu. Podjął starania o kupno domu z przeznaczeniem na plebanię. Sprawa została załatwiona pozytywnie i w chwili obecnej parafia posiada już własną plebanię. W sierpniu 1993 r. zamieszkały w Pieniężnie także siostry bazylianki: s. Magdalena i s. Anna, które zajmują się katechizacją dzieci w parafiach Pieniężno, Braniewo, Lelkowo i Orneta. Katechizacja dzieci odbywa się w szkołach.
W parafii znajdują się księgi metrykalne:
Księgi Chrztów - od 1958 r.
Księgi Małżeństw - od 1958 r.
Księgi Zmarłych - od 1958 r.
Kler parafialny
....
Zgromadzenia zakonne na terenie parafii
Siostry Zakonu Bazylego Wielkiego - w parafii od 1993 r.
Zobacz też
...
Bibliografia
Grekokatolicy, 27.12.2013.
