Mateusz Grunenberg

Mateusz Grunenberg
Data i miejsce urodzenia	14 listopada 1787 r. Barczewko
Data i miejsce śmierci	17 kwietnia 1863 r. Barczewko

Mateusz Grunenberg (ur. 14 listopada 1787 r.w Barczewku, zm. 17 kwietnia 1863 w Barczewku) – nauczyciel, autor i wydawca polskich podręczników, etnograf.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Ukończył tylko szkołę podstawową, ze względu na trudną sytuację materialną rodziny. Wiedzę zdobywał od ojca i miejscowych nauczycieli, pod których kierunkiem przygotowywał się do zawodu nauczycielskiego.

Praca

W 1803 r. przejął ojca obowiązki i uczył w różnych szkołach parafialnych. Stosował nowoczesne na owe czasy poglądowe metody nauczania. Sporządzał pomoce naukowe do biologii i zoologii. W szkole miejscowej uczył także syna barona Hoverbecka z Nikielkowa i przygotował kilkudziesięciu kandydatów do pracy w charakterze nauczyciela.

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

Jego działalność pedagogiczną wysoko oceniały świeckie władze oświatowe i dostojnicy kościelni, w tym bp Józef von Hohenzollern. Oprócz działalności nauczycielskiej prowadził działalność pisarską i wydawniczą. Opracował i przygotował do druku modlitewniki, podręczniki do nauki języka polskiego i śpiewniki dla dzieci. Były to m. in.: "Zbiór nabożnych pieśni katolickich" (1834 r.), "Początki czytania dla szkół elementarnych" (1838 r.). Był współpracownikiem czasopisma "Preussenschule". Prowadził również działalność przyrodniczą (zbierał okazy przyrody i minerały) i etnograficzną (zbierał polskie pieśni religijne i świeckie).

Był założycielem i kierownikiem wiejskiej kapeli, która została rozwiązana dopiero w latach 50. XX wieku. W swojej domowej bibliotece posiadał 300 woluminów. Prowadził również działalność leczniczą, miejscową ludność leczył ziołami.

Bibliografia

Chłosta Jan, Słownik Warmii (historyczno-geograficzny), Olsztyn 2002, s.124.

Zobacz też

pl.wikipedia.org [22.12.2013]