Kwoty mleczne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Bibliografia) |
|||
| (Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | ''' Kwoty mleczne ''' – administracyjne ograniczenie produkcji mleka wprowadzanego do obrotu. System kwot mlecznych jest jednym z podstawowych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej UE, funkcjonuje od 1984 r. Kwotowanie (limitowanie) produkcji mleka ma celu utrzymanie produkcji na określonym poziomie i zahamowanie wzrostu wydatków z budżetu rolnego UE na wspieranie tego sektora <ref> [http://www.arr.gov.pl/] </ref>. Kwoty mleczne stanowią odgórny pułap ilości mleka, mierzonej zawartością | + | ''' Kwoty mleczne ''' – administracyjne ograniczenie produkcji mleka wprowadzanego do obrotu. |
| − | + | <br/><br/> | |
| + | ==Ogólna charakterystyka== | ||
| + | System kwot mlecznych jest jednym z podstawowych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej UE, funkcjonuje od 1984 r. Kwotowanie (limitowanie) produkcji mleka ma celu utrzymanie produkcji na określonym poziomie i zahamowanie wzrostu wydatków z budżetu rolnego UE na wspieranie tego sektora <ref> [http://www.arr.gov.pl/ arr.gov.pl] </ref>. | ||
| + | |||
| + | Kwoty mleczne stanowią odgórny pułap ilości mleka, mierzonej zawartością tłuszczu, wprowadzanego przez producenta na rynek. Ich wysokość ustanawiana była pierwotnie na podstawie ilości dostarczanych do skupu w latach poprzednich. Kwoty mleczne są ściśle związane z krajem, pierwotnie nie można było ich zbywać pomiędzy regionami <ref> Kosiak. K. ''Wpływ kwot mlecznych na sytuację branży mlecznej w Polsce i Estonii oraz przewidywany scenariusz po 2015 roku'', [http://www.kpsw.edu.pl/menu/pobierz/RE6/k_kosiak.pdf kpsw.edu.pl]</ref>. | ||
| + | |||
W Unii Europejskiej rynek mleka i produktów mlecznych jest jednym z najbardziej rozbudowanych ze względu na mechanizmy interwencyjne. W regulacji niniejszego rynku stosuje się trzy rodzaje instrumentów: | W Unii Europejskiej rynek mleka i produktów mlecznych jest jednym z najbardziej rozbudowanych ze względu na mechanizmy interwencyjne. W regulacji niniejszego rynku stosuje się trzy rodzaje instrumentów: | ||
* administracyjne (kwotowanie produkcji), | * administracyjne (kwotowanie produkcji), | ||
* interwencji wewnętrznej (m.in. zakupy interwencyjne, dopłaty do prywatnego przechowywania produktów, dopłaty do przetwórstwa), | * interwencji wewnętrznej (m.in. zakupy interwencyjne, dopłaty do prywatnego przechowywania produktów, dopłaty do przetwórstwa), | ||
* regulowanie handlu zagranicznego (m.in. pozwolenia przywozu/wywozu, subsydia eksportowe, stawki celne). | * regulowanie handlu zagranicznego (m.in. pozwolenia przywozu/wywozu, subsydia eksportowe, stawki celne). | ||
| − | Wprowadzenie kwot produkcji mleka było ważnym czynnikiem kształtującym podaż, popyt i ceny na rynku mleka <ref> Halamczuk M. 2009. ''Ekonomiczne skutki likwidacji kwot mlecznych w Unii Europejskiej – wyniki symulacji z wykorzystaniem modelu AGMEMOD.'' Zagadnienia Ekonomiki Rolnej nr 4, s. 3-20 </ref>. | + | Wprowadzenie kwot produkcji mleka było ważnym czynnikiem kształtującym podaż, popyt i ceny na rynku mleka<ref> Halamczuk M. 2009. ''Ekonomiczne skutki likwidacji kwot mlecznych w Unii Europejskiej – wyniki symulacji z wykorzystaniem modelu AGMEMOD.'' Zagadnienia Ekonomiki Rolnej nr 4, s. 3-20.</ref>. |
| − | Wraz z nową perspektywą budżetową UE obejmującą lata 2014-2020 ewoluować będzie Wspólna Polityka Rolna. Jedna z istotnych zmian będzie likwidacja w 2015 r. systemu kwotowania mleka. Likwidacja systemu kwotowania produkcji mleka będzie miała szereg konsekwencji, które istotnie wpłyną na funkcjonowanie gospodarstw rolnych oraz decyzje podejmowane przez producentów mleka <ref> Świtłyk M., Wilczyński A. 2012. Sytuacja ekonomiczna gospodarstw mlecznych po likwidacji systemu kwotowania produkcji mleka. Wieś i Rolnictwo nr 1(154), s. 85-97 </ref>. | + | |
| − | + | Wysokość kwoty mlecznej była w Polsce ustalana na podstawie wielkości dostarczanych przez producentów mleka w latach poprzedzających akcesję. Do roku 2004 w związku z brakiem funduszy podaż mleka w Polsce była ograniczona, w związku z tym przyznane kwoty nie były zbyt wysokie. W kolejnych latach, na skutek modernizacji produkcji mleka m.in. dzięki środkom przyznanym rolnikom w formie dopłat bezpośrednich lub pozyskanym z PROW, następował wzrost podaży. Za przekroczenie przyznanego limitu produkcji mleka (kwoty) producenci mleka muszą jednak płacić kary. Za każde 100 litrów odstawionych do skupu ponad limit trzeba było zapłacić odpowiednio w roku kwotowym: w 2005/2006 – 30,91 euro, 2006/2007 – 28,54 euro, 2007/2008 – 27,83 euro <ref>Kosiak. K. ''Wpływ kwot mlecznych na sytuację branży mlecznej w Polsce i Estonii oraz przewidywany scenariusz po 2015 roku'', [http://www.kpsw.edu.pl/menu/pobierz/RE6/k_kosiak.pdf kpsw.edu.pl]</ref>. Wysokość przyznanego i wykorzystanego limitu kwot mlecznych w Polsce zaprezentowano na rysunku 1. | |
| + | |||
| + | '''Rys. 1. Wysokość przyznanego i wykorzystanego limitu kwot mlecznych w Polsce''' | ||
| + | |||
| + | [[Plik:kwoty.jpeg]] | ||
| + | |||
| + | ''Źródło:'' opracowanie na podstawie Kosiak. K. ''Wpływ kwot mlecznych na sytuację branży mlecznej w Polsce i Estonii oraz przewidywany scenariusz po 2015 roku'', [http://www.kpsw.edu.pl/menu/pobierz/RE6/k_kosiak.pdf kpsw.edu.pl] | ||
| + | |||
| + | Wraz z nową perspektywą budżetową UE obejmującą lata 2014-2020 ewoluować będzie Wspólna Polityka Rolna. Jedna z istotnych zmian będzie likwidacja w 2015 r. systemu kwotowania mleka. Likwidacja systemu kwotowania produkcji mleka będzie miała szereg konsekwencji, które istotnie wpłyną na funkcjonowanie gospodarstw rolnych oraz decyzje podejmowane przez producentów mleka<ref> Świtłyk M., Wilczyński A. 2012. ''Sytuacja ekonomiczna gospodarstw mlecznych po likwidacji systemu kwotowania produkcji mleka''. "Wieś i Rolnictwo", nr 1(154), s. 85-97 </ref>. | ||
== Znaczenie dla regionu == | == Znaczenie dla regionu == | ||
| − | ... | + | System kwotowania produkcji mleka w Polsce przyczynił się do koncentracji i intensyfikacji tej produkcji. Proces ten jest obserwowany także w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]]. W pierwszym roku kwotowym (2004/2005) liczba dostawców wynosiła łącznie 12137, natomiast w roku 2012/2013 było ich 7781. Zaobserwowano jednak, że zwiększyła się w tym czasie liczba dostawców posiadających kwoty indywidualne powyżej 150 tys. kg z 683 do 1296<ref> Biuletyn informacyjny Oddziału Terenowego Agencji Rynku Rolnego w Olsztynie, [http://www.arr.gov.pl/data/00321/2014_ot_olsztyn.pdf arr.gov.pl]</ref>. |
| − | < | ||
| − | |||
| − | ... | ||
| − | < | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| + | == Bibliografia == | ||
| + | Biuletyn informacyjny Oddzaiłu Terenowego Agencji Rynku Rolnego w Olsztynie, [http://www.arr.gov.pl/data/00321/2014_ot_olsztyn.pdf. arr.gov.pl] [24.02.2015]<br/> | ||
| + | Halamczuk M. 2009. ''Ekonomiczne skutki likwidacji kwot mlecznych w Unii Europejskiej – wyniki symulacji z wykorzystaniem modelu AGMEMOD''. "Zagadnienia Ekonomiki Rolnej", nr 4, s. 3-20.<br/> | ||
| + | Kosiak. K. ''Wpływ kwot mlecznych na sytuację branży mlecznej w Polsce i Estonii oraz przewidywany scenariusz po 2015 roku'', [http://www.kpsw.edu.pl/menu/pobierz/RE6/k_kosiak.pdf. kpsw.edu.pl] [24.02.2015]<br/> | ||
| + | Świtłyk M., Wilczyński A. 2012. ''Sytuacja ekonomiczna gospodarstw mlecznych po likwidacji systemu kwotowania produkcji mleka'''. "Wieś i Rolnictwo" nr 1(154), s. 85-97. | ||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | [[Kategoria:Gospodarka]] [[Kategoria:Rolnictwo]] | + | [[Kategoria:Gospodarka]] [[Kategoria:Rolnictwo]] [[Kategoria: 1945-1989]] [[Kategoria: 1990-]] |
Aktualna wersja na dzień 16:41, 21 mar 2015
Kwoty mleczne – administracyjne ograniczenie produkcji mleka wprowadzanego do obrotu.
Ogólna charakterystyka
System kwot mlecznych jest jednym z podstawowych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej UE, funkcjonuje od 1984 r. Kwotowanie (limitowanie) produkcji mleka ma celu utrzymanie produkcji na określonym poziomie i zahamowanie wzrostu wydatków z budżetu rolnego UE na wspieranie tego sektora [1].
Kwoty mleczne stanowią odgórny pułap ilości mleka, mierzonej zawartością tłuszczu, wprowadzanego przez producenta na rynek. Ich wysokość ustanawiana była pierwotnie na podstawie ilości dostarczanych do skupu w latach poprzednich. Kwoty mleczne są ściśle związane z krajem, pierwotnie nie można było ich zbywać pomiędzy regionami [2].
W Unii Europejskiej rynek mleka i produktów mlecznych jest jednym z najbardziej rozbudowanych ze względu na mechanizmy interwencyjne. W regulacji niniejszego rynku stosuje się trzy rodzaje instrumentów:
- administracyjne (kwotowanie produkcji),
- interwencji wewnętrznej (m.in. zakupy interwencyjne, dopłaty do prywatnego przechowywania produktów, dopłaty do przetwórstwa),
- regulowanie handlu zagranicznego (m.in. pozwolenia przywozu/wywozu, subsydia eksportowe, stawki celne).
Wprowadzenie kwot produkcji mleka było ważnym czynnikiem kształtującym podaż, popyt i ceny na rynku mleka[3].
Wysokość kwoty mlecznej była w Polsce ustalana na podstawie wielkości dostarczanych przez producentów mleka w latach poprzedzających akcesję. Do roku 2004 w związku z brakiem funduszy podaż mleka w Polsce była ograniczona, w związku z tym przyznane kwoty nie były zbyt wysokie. W kolejnych latach, na skutek modernizacji produkcji mleka m.in. dzięki środkom przyznanym rolnikom w formie dopłat bezpośrednich lub pozyskanym z PROW, następował wzrost podaży. Za przekroczenie przyznanego limitu produkcji mleka (kwoty) producenci mleka muszą jednak płacić kary. Za każde 100 litrów odstawionych do skupu ponad limit trzeba było zapłacić odpowiednio w roku kwotowym: w 2005/2006 – 30,91 euro, 2006/2007 – 28,54 euro, 2007/2008 – 27,83 euro [4]. Wysokość przyznanego i wykorzystanego limitu kwot mlecznych w Polsce zaprezentowano na rysunku 1.
Rys. 1. Wysokość przyznanego i wykorzystanego limitu kwot mlecznych w Polsce
Źródło: opracowanie na podstawie Kosiak. K. Wpływ kwot mlecznych na sytuację branży mlecznej w Polsce i Estonii oraz przewidywany scenariusz po 2015 roku, kpsw.edu.pl
Wraz z nową perspektywą budżetową UE obejmującą lata 2014-2020 ewoluować będzie Wspólna Polityka Rolna. Jedna z istotnych zmian będzie likwidacja w 2015 r. systemu kwotowania mleka. Likwidacja systemu kwotowania produkcji mleka będzie miała szereg konsekwencji, które istotnie wpłyną na funkcjonowanie gospodarstw rolnych oraz decyzje podejmowane przez producentów mleka[5].
Znaczenie dla regionu
System kwotowania produkcji mleka w Polsce przyczynił się do koncentracji i intensyfikacji tej produkcji. Proces ten jest obserwowany także w województwie warmińsko-mazurskim. W pierwszym roku kwotowym (2004/2005) liczba dostawców wynosiła łącznie 12137, natomiast w roku 2012/2013 było ich 7781. Zaobserwowano jednak, że zwiększyła się w tym czasie liczba dostawców posiadających kwoty indywidualne powyżej 150 tys. kg z 683 do 1296[6].
Przypisy
- ↑ arr.gov.pl
- ↑ Kosiak. K. Wpływ kwot mlecznych na sytuację branży mlecznej w Polsce i Estonii oraz przewidywany scenariusz po 2015 roku, kpsw.edu.pl
- ↑ Halamczuk M. 2009. Ekonomiczne skutki likwidacji kwot mlecznych w Unii Europejskiej – wyniki symulacji z wykorzystaniem modelu AGMEMOD. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej nr 4, s. 3-20.
- ↑ Kosiak. K. Wpływ kwot mlecznych na sytuację branży mlecznej w Polsce i Estonii oraz przewidywany scenariusz po 2015 roku, kpsw.edu.pl
- ↑ Świtłyk M., Wilczyński A. 2012. Sytuacja ekonomiczna gospodarstw mlecznych po likwidacji systemu kwotowania produkcji mleka. "Wieś i Rolnictwo", nr 1(154), s. 85-97
- ↑ Biuletyn informacyjny Oddziału Terenowego Agencji Rynku Rolnego w Olsztynie, arr.gov.pl
Bibliografia
Biuletyn informacyjny Oddzaiłu Terenowego Agencji Rynku Rolnego w Olsztynie, arr.gov.pl [24.02.2015]
Halamczuk M. 2009. Ekonomiczne skutki likwidacji kwot mlecznych w Unii Europejskiej – wyniki symulacji z wykorzystaniem modelu AGMEMOD. "Zagadnienia Ekonomiki Rolnej", nr 4, s. 3-20.
Kosiak. K. Wpływ kwot mlecznych na sytuację branży mlecznej w Polsce i Estonii oraz przewidywany scenariusz po 2015 roku, kpsw.edu.pl [24.02.2015]
Świtłyk M., Wilczyński A. 2012. Sytuacja ekonomiczna gospodarstw mlecznych po likwidacji systemu kwotowania produkcji mleka'. "Wieś i Rolnictwo" nr 1(154), s. 85-97.
