Cmentarz mennonicki w Stalewie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Zastępowanie tekstu - "© Stanisław Kuprjaniuk" na "Fot. Stanisław Kuprjaniuk") |
|||
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | Cmentarz mennonicki w Stalewie założony został w okresie budowy kościoła w latach 1707-1709. | + | {{Mała architektura2 sakralna infobox |
− | [[Plik: | + | <!-- w trakcie opracowania --> |
+ | |nazwa = Cmentarz mennonicki w Stalewie | ||
+ | |typ obiektu = cmentarz mennonicki <!-- Parametr obowiązkowy --> | ||
+ | |datacja = XIX w. | ||
+ | |powiat = elbląski | ||
+ | |gmina = Markusy | ||
+ | |miejscowość = Stalewo | ||
+ | }} | ||
+ | ''' Cmentarz mennonicki w Stalewie''' – założony został w okresie budowy kościoła w latach 1707-1709. | ||
+ | <br/><br/> | ||
+ | [[Plik:sta1.jpg|thumb|right|290px|Cmentarz mennonicki w Stalewie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
+ | [[Plik:sta2.jpg|thumb|right|290px|Cmentarz mennonicki w Stalewie. Fot. Stanisław Kuprjaniuk | ||
+ | ]] | ||
+ | == Położenie == | ||
+ | [[Stalewo]] (niem Stalle) - wieś w [[Markusy (gmina wiejska)|gminie Markusy]], w [[Powiat elbląski|powiecie elbląskim]]. | ||
+ | <br/> | ||
− | [[ | + | == Opis == |
+ | Cmentarz mennonicki w [[Stalewo|Stalewie]] założony został w okresie budowy kościoła w latach 1707-1709. Powstała wówczas nekropolia znajdowała się w centrum dzisiejszej wsi, przy drodze, na terenie nieco podwyższonym. Powierzchnia cmentarza była niewielka i swoim kształtem przypominała trapez. Ze względu, że istniejący kościół o konstrukcji szachulcowej zajmował znaczną jego część nie było mowy o podziale na kwatery i na wytyczeniu alei. Całość terenu była otoczona drzewami rosnącymi głównie na obrzeżach. Występowały one w formie otwartej od góry tumby ze sztucznego kamienia. Z tyłu za rozebranym w latach 1971-1972 kościołem znajdowało się metalowe ogrodzenie, w którym zachowała się jedna piaskowcowa stela. To typowy przykład sztuki nagrobkowej u [[mennonici|mennonitów]], czego dowodem jest największa ich koncentracja na cmentarzu w [[Stogi Malborskie|Stogach Malborskich]]. Na cmentarzu w Stalewie zachował się także nagrobek w formie kolumny, którego fragmenty znajdują się w południowej jego części. Na cmentarzu znajdowała się także pewna liczba żeliwnych krzyży nagrobnych, po których pozostały jedynie niewielkie fragmenty. Obecny widok cmentarza jest przygnębiający z racji, że cały teren jest zaniedbany, porośnięty dziko rosnącą roślinnością, zaś nagrobki porozbijane i niekompletne. | ||
+ | <br/> | ||
− | [[ | + | == Ciekawostki == |
+ | Ołtarz z rozebranego kościoła został przeniesiony do [[lkwim: Katedra pw. św. Mikołaja w Elblągu|kościoła św. Mikołaja w Elblągu]]. Znajduje się on po lewej stronie kościoła. Pomiędzy kolumnami ołtarza umieszczono obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy. | ||
<br/> | <br/> | ||
+ | |||
+ | == Bibliografia == | ||
+ | Kizik Edmund, ''Mennonici w Gdańsku, Elblągu i na Żuławach Wiślanych w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku. Studium z dziejów małej społeczności wyznaniowej'', Gdańsk 1994. | ||
+ | <br/> | ||
+ | |||
+ | [[Kategoria: Powiat elbląski]] | ||
+ | [[Kategoria: Markusy (gmina wiejska)]] | ||
+ | [[Kategoria: Cmentarze zabytkowe]] | ||
+ | [[Kategoria: 1701-1800]] |
Aktualna wersja na dzień 07:52, 25 mar 2015
Cmentarz mennonicki w Stalewie | |
| |
typ obiektu: | cmentarz mennonicki |
datacja: | XIX w. |
powiat: | elbląski |
gmina: | Markusy |
miejscowość: | Stalewo |
Cmentarz mennonicki w Stalewie – założony został w okresie budowy kościoła w latach 1707-1709.
Spis treści
Położenie
Stalewo (niem Stalle) - wieś w gminie Markusy, w powiecie elbląskim.
Opis
Cmentarz mennonicki w Stalewie założony został w okresie budowy kościoła w latach 1707-1709. Powstała wówczas nekropolia znajdowała się w centrum dzisiejszej wsi, przy drodze, na terenie nieco podwyższonym. Powierzchnia cmentarza była niewielka i swoim kształtem przypominała trapez. Ze względu, że istniejący kościół o konstrukcji szachulcowej zajmował znaczną jego część nie było mowy o podziale na kwatery i na wytyczeniu alei. Całość terenu była otoczona drzewami rosnącymi głównie na obrzeżach. Występowały one w formie otwartej od góry tumby ze sztucznego kamienia. Z tyłu za rozebranym w latach 1971-1972 kościołem znajdowało się metalowe ogrodzenie, w którym zachowała się jedna piaskowcowa stela. To typowy przykład sztuki nagrobkowej u mennonitów, czego dowodem jest największa ich koncentracja na cmentarzu w Stogach Malborskich. Na cmentarzu w Stalewie zachował się także nagrobek w formie kolumny, którego fragmenty znajdują się w południowej jego części. Na cmentarzu znajdowała się także pewna liczba żeliwnych krzyży nagrobnych, po których pozostały jedynie niewielkie fragmenty. Obecny widok cmentarza jest przygnębiający z racji, że cały teren jest zaniedbany, porośnięty dziko rosnącą roślinnością, zaś nagrobki porozbijane i niekompletne.
Ciekawostki
Ołtarz z rozebranego kościoła został przeniesiony do kościoła św. Mikołaja w Elblągu. Znajduje się on po lewej stronie kościoła. Pomiędzy kolumnami ołtarza umieszczono obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy.
Bibliografia
Kizik Edmund, Mennonici w Gdańsku, Elblągu i na Żuławach Wiślanych w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku. Studium z dziejów małej społeczności wyznaniowej, Gdańsk 1994.