Bartłomiej Gross: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{Biogram infobox
 
{{Biogram infobox
 
  |imię i nazwisko      = Bartłomiej Gross
 
  |imię i nazwisko      = Bartłomiej Gross
  |imię i nazwisko org  =
+
  |imię i nazwisko org  =  
 
  |pseudonim            =
 
  |pseudonim            =
  |grafika              = Pole-obowiązkowe-zdjęcie
+
  |grafika              =  
  |opis grafiki        = Pole-obowiązkowe
+
  |opis grafiki        =  
 
  |podpis              =
 
  |podpis              =
 
  |data urodzenia      =  
 
  |data urodzenia      =  
 
  |miejsce urodzenia    =  
 
  |miejsce urodzenia    =  
 
  |imię przy narodzeniu =
 
  |imię przy narodzeniu =
  |data śmierci        =  
+
  |data śmierci        = 1411 r.
 
  |miejsce śmierci      =  
 
  |miejsce śmierci      =  
  |przyczyna śmierci    =
+
  |przyczyna śmierci    = ścięcie toporem
  |miejsce spoczynku    =
+
  |miejsce spoczynku    =  
 
  |zawód                =
 
  |zawód                =
 
  |odznaczenia          =
 
  |odznaczenia          =
Linia 20: Linia 20:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}
 
}}
 
+
'''Bartłomiej Gross''', także: Grosse (zm. w 1411 r.) burmistrz Gdańska, uczestnik [[Bitwa pod Grunwaldem|bitwy grunwaldzkiej]].
'''Bartłomiej Gross''' – uczestnik bitwy grunwaldzkiej.
+
<br/><br/>
 
 
 
 
 
== Życiorys ==  
 
== Życiorys ==  
Zwany również Bartłomiej Grosse. Bartłomiej był gdańskim burmistrzem. Bartłomiej Gross prawdopodobnie uciekł z pola bitwy pod Grunwaldem. Pod koniec 1411 roku prawdopodobnie za to został ścięty na rozkaz wielkiego mistrza [[Henryk von Plauen|Henryka von Plauena]]. Brat wielkiego mistrza, który był komturem wezwał 6 kwietnia 1411 roku Bartłomieja Grossa wraz z burmistrzem [[Piotr Netzko|Piotrem Netzko]], na zamek. Prawdopodobnie obu zaproszono na ucztę, obaj zostali ścięci toporem na rozkaz [[Henryk von Plauen|Plauena]]. Nie pozwolono im się wyspowiadać. Żona Grossa nie wiedząc o niczym posłała mężowi żywność do więzienia. 13 kwietnia wydano zwłoki Bartłomieja Grossa i pochowano w Kościele Mariackim. Żona Grossa oskarżyła [[Henryk von Plauen|Plauena]] o morderstwo. [[Henryk von Plauen|Plauen]] zarządził konfiskatę mienia. Komtur chciał zastraszyć mieszczan i wymusić na nich posłuszeństwo. Egzekucje wywarły na gdańszczanach duże wrażenie.  Władze Zakonu nałożyły na Gdańsk podatki. Zięć Bartłomieja Grossa - Jakub Zan złożył skargę na Zakon i oskarżył go przed cesarzem. Uzyskał pozew na rozprawę sądową. Zakon jednak uzyskał od cesarza Fryderyka III wyrok potępiający Związek Pruski i skazujący go na rozwiązanie. Doszło do wypowiedzenia posłuszeństwa Zakonowi i przystąpienia do akcji zbrojnej przeciw niemu.  
+
Gross był gdańskim burmistrzem. Niewykluczone, że uciekł z pola bitwy pod [[Grunwald|Grunwaldem]]. Pod koniec 1411 roku prawdopodobnie właśnie za to został ścięty na rozkaz wielkiego mistrza [[Heinrich von Plauen|Heinricha von Plauen]]. Brat wielkiego mistrza, który był komturem, wezwał 6 kwietnia 1411 roku Bartłomieja Grossa wraz z burmistrzem [[Piotr Netzko|Piotrem Netzko]] na zamek. Przypuszcza się, że obu zaproszono na ucztę; zostali ścięci toporem na rozkaz Plauena. Nie pozwolono im się wyspowiadać.  
  
 +
Żona Grossa, nie wiedząc o niczym, posłała mężowi żywność do więzienia. 13 kwietnia wydano zwłoki Bartłomieja Grossa. Pochowano go w Kościele Mariackim. Żona Grossa oskarżyła von Plauena o morderstwo, a ten zarządził konfiskatę mienia. Komtur chciał zastraszyć mieszczan i wymusić na nich posłuszeństwo. Egzekucje wywarły na gdańszczanach duże wrażenie.  Władze Zakonu nałożyły na Gdańsk podatki. Zięć Bartłomieja Grossa Jakub Zan złożył skargę na zakon i oskarżył go przed cesarzem. Uzyskał pozew na rozprawę sądową. Zakon jednak uzyskał od cesarza Fryderyka III wyrok potępiający [[Związek Pruski]] i skazujący go na rozwiązanie. Doszło do wypowiedzenia posłuszeństwa zakonowi i przystąpienia do akcji zbrojnej przeciw niemu.
 
<br/>
 
<br/>
 +
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
J. Sikorski, ''Bohaterowie Grunwaldu'', Olsztyn 2010.  
+
J. Długosz, ''Banderia Prutenorum'', wyd. K. Górski, Warszawa 1958.<br>
<br/>
+
J. Długosz [1415-1480], ''Grunwald 1410: proelii descriptio auctoris Joannis Dlugossi = opisanie bitwy według Jana Długosza = mušio aprašymas pagal Janą Dlugošą = popis bitvy podle Jana Długosze = Yan Dlugosqa köre urusmanin tasviri = Schlachtenbeschreibung nach Jan Długosz = a description of the battle according to Jan Długosz = description de la bataille d'apres Jan Długosz = opisanie bitvy po Ânu Dlugošu = opis bitvi za Ânom Dlugošem'', [moderator doctrinae deditus Jan Gancewski; moderator editionem ducens Anna Westfeld], Olsztyn 2010.<br>
== Zobacz też ==
+
''Jana Długosza Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego'', przekł. J. Mrukówna, oprac. J. Garbacik, K. Pieradzka, Warszawa 1982. <br>
 
+
''Kronika konfliktu Władysława króla polskiego z Krzyżakami w roku Pańskim 1410'', przekład J. Danka, A. Nadolski, Olsztyn 1987.<br>
 +
M. Duczmal, ''Jagiellonowie. Leksykon biograficzny'', Kraków 1996.<br>
 +
S. Ekdahl, ''Die Schlacht bei Tannenberg'', t. 1. ''Einführung und Quellenanlage'', Berlin 1982. <br>
 +
''Encyklopedia historii Polski. Dzieje polityczne'', t. 1-2, Warszawa 1994-1995.<br>
 +
S. Jóźwiak, K. Kwiatkowski, A. Szweda, S. Szybkowski, ''Wojna Polski i Litwy z zakonem krzyżackim w latach 1409-1411'', Malbork 2010. <br>
 +
L. Kolankowski, Polska Jagiellonów. Dzieje polityczne, Olsztyn 1991.<br>
 +
A. Nadolski, Grunwald. Problemy wybrane, Olsztyn 1990.<br>
 +
A. Nikżentaitis, Witold i Jagiełło, Poznań 2000.<br>
 +
J. Sikorski, ''Bohaterowie Grunwaldu'', Olsztyn 2010. <br/>
  
[[Kategoria: Osoba]][[Kategoria: Zakon krzyżacki]][[Kategoria: Bitwa pod Grunwaldem]]
+
[[Kategoria:Osoby|Gross, Bartłomiej]][[Kategoria: Wielka wojna z zakonem krzyżackim|Gross, Bartłomiej]][[Kategoria: Grunwald (gmina wiejska)|Gross, Bartłomiej]]
 +
[[Kategoria: 1401-1500|Gross, Bartłomiej]]

Aktualna wersja na dzień 13:36, 31 mar 2015

Bartłomiej Gross

Data śmierci 1411 r.
Przyczyna śmierci ścięcie toporem

Bartłomiej Gross, także: Grosse (zm. w 1411 r.) – burmistrz Gdańska, uczestnik bitwy grunwaldzkiej.

Życiorys

Gross był gdańskim burmistrzem. Niewykluczone, że uciekł z pola bitwy pod Grunwaldem. Pod koniec 1411 roku prawdopodobnie właśnie za to został ścięty na rozkaz wielkiego mistrza Heinricha von Plauen. Brat wielkiego mistrza, który był komturem, wezwał 6 kwietnia 1411 roku Bartłomieja Grossa wraz z burmistrzem Piotrem Netzko na zamek. Przypuszcza się, że obu zaproszono na ucztę; zostali ścięci toporem na rozkaz Plauena. Nie pozwolono im się wyspowiadać.

Żona Grossa, nie wiedząc o niczym, posłała mężowi żywność do więzienia. 13 kwietnia wydano zwłoki Bartłomieja Grossa. Pochowano go w Kościele Mariackim. Żona Grossa oskarżyła von Plauena o morderstwo, a ten zarządził konfiskatę mienia. Komtur chciał zastraszyć mieszczan i wymusić na nich posłuszeństwo. Egzekucje wywarły na gdańszczanach duże wrażenie. Władze Zakonu nałożyły na Gdańsk podatki. Zięć Bartłomieja Grossa Jakub Zan złożył skargę na zakon i oskarżył go przed cesarzem. Uzyskał pozew na rozprawę sądową. Zakon jednak uzyskał od cesarza Fryderyka III wyrok potępiający Związek Pruski i skazujący go na rozwiązanie. Doszło do wypowiedzenia posłuszeństwa zakonowi i przystąpienia do akcji zbrojnej przeciw niemu.

Bibliografia

J. Długosz, Banderia Prutenorum, wyd. K. Górski, Warszawa 1958.
J. Długosz [1415-1480], Grunwald 1410: proelii descriptio auctoris Joannis Dlugossi = opisanie bitwy według Jana Długosza = mušio aprašymas pagal Janą Dlugošą = popis bitvy podle Jana Długosze = Yan Dlugosqa köre urusmanin tasviri = Schlachtenbeschreibung nach Jan Długosz = a description of the battle according to Jan Długosz = description de la bataille d'apres Jan Długosz = opisanie bitvy po Ânu Dlugošu = opis bitvi za Ânom Dlugošem, [moderator doctrinae deditus Jan Gancewski; moderator editionem ducens Anna Westfeld], Olsztyn 2010.
Jana Długosza Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, przekł. J. Mrukówna, oprac. J. Garbacik, K. Pieradzka, Warszawa 1982.
Kronika konfliktu Władysława króla polskiego z Krzyżakami w roku Pańskim 1410, przekład J. Danka, A. Nadolski, Olsztyn 1987.
M. Duczmal, Jagiellonowie. Leksykon biograficzny, Kraków 1996.
S. Ekdahl, Die Schlacht bei Tannenberg, t. 1. Einführung und Quellenanlage, Berlin 1982.
Encyklopedia historii Polski. Dzieje polityczne, t. 1-2, Warszawa 1994-1995.
S. Jóźwiak, K. Kwiatkowski, A. Szweda, S. Szybkowski, Wojna Polski i Litwy z zakonem krzyżackim w latach 1409-1411, Malbork 2010.
L. Kolankowski, Polska Jagiellonów. Dzieje polityczne, Olsztyn 1991.
A. Nadolski, Grunwald. Problemy wybrane, Olsztyn 1990.
A. Nikżentaitis, Witold i Jagiełło, Poznań 2000.
J. Sikorski, Bohaterowie Grunwaldu, Olsztyn 2010.