Rudziszki: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | |nazwa = | + | |nazwa = Rudziszki |
|herb wsi = | |herb wsi = | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Rudziszek |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = rudziszki.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = Pałac w Rudziszkach.<br>Fot. Mieczysław Kalski |
|rodzaj miejscowości = wieś sołecka | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 17: | Linia 15: | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
|liczba ludności = 248 | |liczba ludności = 248 | ||
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna =(+48) 87 | |strefa numeracyjna =(+48) 87 | ||
|kod pocztowy =11-600 | |kod pocztowy =11-600 | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Rudziszki''' (niem. ''Raudischken'', od 1938 r. ''Raudingen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat węgorzewski | powiecie węgorzewskim]], w [[Węgorzewo (gmina miejsko-wiejska)|gminie Węgorzewo]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie |województwa suwalskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 248 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Wojciech Olender]]<ref>[http://gmina.wegorzewo.sisco.info/?id=367/ Strona Gminy Węgorzewo] [30.08.2013]</ref> |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | <br/> | + | [[File:Pałac w Rudziszkach.jpg|thumb|right|290px|Pałac w Rudziszkach. Fot. Eume. Źródło: [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rudziszki2.jpg Commons Wikimedia] [03.11.2014] ]] |
| − | + | ==Położenie== | |
| − | == | + | Wieś położona jest w północnej części [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]], na [[Pojezierze Giżycko-Węgorzewskie|Pojezierzu Giżycko–Węgorzewskim]], 13 km na północ od [[Węgorzewo|Węgorzewa]], na wschód od drogi krajowej nr 63, około 2 km od granicy z obwodem kaliningradzkim. Około 4 km na zachód od wsi znajduje się jezioro [[Jezioro Oświn|Oświn]]. |
| − | Wieś położona jest w | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | W pobliżu wsi znajdują się wały – pozostałości po dawnym grodzisku pruskim, błędnie wiązane z okresem | + | W pobliżu wsi znajdują się wały – pozostałości po dawnym grodzisku pruskim, błędnie wiązane z okresem wojen z XVII wieku i z tego powodu nazywane w okolicy „szańcami szwedzkimi”. |
| − | Pierwsi chłopi – zapewne pochodzący z Litwy – osiedlili się tu w XVI wieku. Był to majątek szlachecki, którego właścicielami w XIX wieku była rodzina Hassdorfów, a w następnym stuleciu (do 1945 roku) ród von Below. Tutejszy pałac pochodzi z XVII wieku, przebudowany w latach 1800-1820. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojnie światowej]] w pałacu znajdowała się siedziba Wojsk Ochrony Pogranicza, zaś po pożarze w latach 50. został wyremontowany i zaadaptowany na Oddział [[Szpital Psychiatryczny w Węgorzewie|Szpitala Psychiatrycznego w Węgorzewie]]. | + | Pierwsi chłopi – zapewne pochodzący z Litwy – osiedlili się tu w XVI wieku. Był to majątek szlachecki, którego właścicielami w XIX wieku była rodzina [[Rodzina Hassdorf |Hassdorfów]], a w następnym stuleciu (do 1945 roku) ród [[Rodzina von Below |von Below]]. Tutejszy pałac pochodzi z XVII wieku, przebudowany w latach 1800-1820. Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach |II wojnie światowej]] w pałacu znajdowała się siedziba Wojsk Ochrony Pogranicza, zaś po pożarze w latach 50. XX w.został wyremontowany i zaadaptowany na Oddział [[Szpital Psychiatryczny w Węgorzewie|Szpitala Psychiatrycznego w Węgorzewie]]. |
| − | Data powstania tutejszej szkoły nie jest znana; wiadomo natomiast, że w 1935 roku pracowało w niej dwóch nauczycieli, zaś uczęszczało 83 dzieci. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała | + | Data powstania tutejszej szkoły nie jest znana; wiadomo natomiast, że w 1935 roku pracowało w niej dwóch nauczycieli, zaś uczęszczało 83 dzieci. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w 1947 roku; w połowie lat 60. XX w. obejmowała osiem klas. |
W Rudziszkach znajduje się planowane przejście graniczne z obwodem kaliningradzkim do Kryłowa. | W Rudziszkach znajduje się planowane przejście graniczne z obwodem kaliningradzkim do Kryłowa. | ||
| − | W skład sołectwa Rudziszki wchodzą wsie: Rudziszki, [[Łęgwarowo]], [[Pasternak]] i [[Zielony Ostrów]]. | + | W skład sołectwa Rudziszki wchodzą wsie: Rudziszki, [[Łęgwarowo]], [[Pasternak]] i [[Zielony Ostrów]]. |
| − | + | ==Religia== | |
| − | + | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Józefa w Węgielsztynie |parafii rzymskokatolickiej w Węgielsztynie]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. św. Józefa w Węgielsztynie |parafii rzymskokatolickiej | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki == | |
| − | *[[Zespół pałacowy w Rudziszkach| | + | *[[Zespół pałacowy w Rudziszkach|zespół pałacowo-parkowy]] z pałacem z XIX wieku |
| − | * | + | *park w stylu angielskim; jeszcze w XX wieku rósł w nim jeden z najstarszych dębów w Polsce; poza tym pomniki przyrody: topola biała, trzy dęby szypułkowe, lipa drobnolistna |
| − | * | + | *oranżeria z początków XIX wieku |
| − | * | + | *spichlerz z czerwonej cegły z 1922 roku |
| − | |||
| − | + | == Bibliografia== | |
| − | + | Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001.<br/> | |
| − | + | Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, ''Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu'', Olsztyn 1968.<br/> | |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6148&p_token=0.8521947884692019/ Bank Danych Lokalnych GUS] [30.07.2013]<br/> | |
| + | [http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/rudziszki/ Olsztyńska Strona Rowerowa] [03.11.2014] <br/> | ||
| + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Rudziszki/ Wikipedia] [03.11.2014] | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Aktualna wersja na dzień 08:25, 12 maj 2015
| Rudziszki | |
| | |
 Pałac w Rudziszkach.
Fot. Mieczysław Kalski | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | węgorzewski |
| Gmina | Węgorzewo |
| Liczba ludności (2010) | 248 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 11-600 |
| Tablice rejestracyjne | NWE |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Rudziszki | |
| Położenie na mapie Polski  Rudziszki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Rudziszki (niem. Raudischken, od 1938 r. Raudingen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 248 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Wojciech Olender[1]
Pałac w Rudziszkach. Fot. Eume. Źródło: Commons Wikimedia [03.11.2014]
Położenie
Wieś położona jest w północnej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na Pojezierzu Giżycko–Węgorzewskim, 13 km na północ od Węgorzewa, na wschód od drogi krajowej nr 63, około 2 km od granicy z obwodem kaliningradzkim. Około 4 km na zachód od wsi znajduje się jezioro Oświn.
Dzieje miejscowości
W pobliżu wsi znajdują się wały – pozostałości po dawnym grodzisku pruskim, błędnie wiązane z okresem wojen z XVII wieku i z tego powodu nazywane w okolicy „szańcami szwedzkimi”.
Pierwsi chłopi – zapewne pochodzący z Litwy – osiedlili się tu w XVI wieku. Był to majątek szlachecki, którego właścicielami w XIX wieku była rodzina Hassdorfów, a w następnym stuleciu (do 1945 roku) ród von Below. Tutejszy pałac pochodzi z XVII wieku, przebudowany w latach 1800-1820. Po II wojnie światowej w pałacu znajdowała się siedziba Wojsk Ochrony Pogranicza, zaś po pożarze w latach 50. XX w.został wyremontowany i zaadaptowany na Oddział Szpitala Psychiatrycznego w Węgorzewie.
Data powstania tutejszej szkoły nie jest znana; wiadomo natomiast, że w 1935 roku pracowało w niej dwóch nauczycieli, zaś uczęszczało 83 dzieci. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono w 1947 roku; w połowie lat 60. XX w. obejmowała osiem klas.
W Rudziszkach znajduje się planowane przejście graniczne z obwodem kaliningradzkim do Kryłowa.
W skład sołectwa Rudziszki wchodzą wsie: Rudziszki, Łęgwarowo, Pasternak i Zielony Ostrów.
Religia
Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Węgielsztynie.
Zabytki
- zespół pałacowo-parkowy z pałacem z XIX wieku
- park w stylu angielskim; jeszcze w XX wieku rósł w nim jeden z najstarszych dębów w Polsce; poza tym pomniki przyrody: topola biała, trzy dęby szypułkowe, lipa drobnolistna
- oranżeria z początków XIX wieku
- spichlerz z czerwonej cegły z 1922 roku
Bibliografia
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
Bank Danych Lokalnych GUS [30.07.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [03.11.2014]
Wikipedia [03.11.2014]
Przypisy
- ↑ Strona Gminy Węgorzewo [30.08.2013]
