Szyldak: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Dzieje miejscowości) |
|||
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Szyldak | |nazwa = Szyldak | ||
| Linia 6: | Linia 4: | ||
|flaga wsi = | |flaga wsi = | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = Szyldaka |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = szyldak.jpg |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = [[lkwim:Dwór w Szyldaku|Dwór w Szyldaku]].<br>Fot. Mirosław Garniec |
| − | |rodzaj miejscowości = | + | |rodzaj miejscowości = wieś sołecka |
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| − | |powiat = | + | |powiat = ostródzki |
| − | |gmina = | + | |gmina = Ostróda |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Szyldak''' (niem. ''Schildeck'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[Ostróda (gmina wiejska)|gminie Ostróda]]. |
| + | Do 1954 roku siedziba [[Gmina Szyldak|gminy Szyldak]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. W 2010 roku wieś liczyła 839 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Marek Szostek]] | ||
| + | <ref> [http://www.bip.gminaostroda.pl/modules.php?name=Sections&op=viewarticle&artid=625/ Bank Danych Lokalnych GUS] [29.08.2013]</ref>. | ||
| + | <br/><br/> | ||
| − | + | ==Położenie== | |
| + | Miejscowość położona jest na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko–Ostródzkie]]), w odległości 14 km na południowy wschód od [[Ostróda|Ostródy]]. | ||
| + | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| + | Wieś została założona w 1325 roku przez rycerza Johannesa Otatz. Przywilej lokacyjny uzyskała natomiast w 1335 roku. W pierwszej połowie XVIII wieku na terenie wsi wybudowano szkołę z inicjatywy francuskiego hugenota [[Jan Borée| Jana Borée]]. W 1577 roku kościół w Szyldaku był przypisany do parafii w [[Kraplewo|Kraplewie]]. Do XIX wieku majątek wielokrotnie zmieniał właścicieli. Dopiero od XIX stulecia do lat 20. XX wieku Szyldak stanowił własność rodziny [[Rodzina Hardt| Hardtów]]. W tym okresie w majątku działała gorzelnia, mleczarnia, prowadzono także hodowlę koni rasy wschodniopruskiej. W 1919 roku [[Lissa von Hardt]] poślubiła generała Günthera von Niebelschütz, który został rozstrzelany przez Rosjan w Szyldaku 26 stycznia 1945 roku. Na terenie wsi znajduje się wpisany do rejestru zabytków [[lkwim:Dwór w Szyldaku|dwór]] eklektyczny z przełomu XIX i XX wieku oraz [[Park krajobrazowy w Szyldaku|park krajobrazowy]] z tego okresu, a także zabudowania folwarczne. | ||
| + | Po 1945 roku w miejscowości uruchomiono [[Stacja Hodowli Roślin w Szyldaku|Stację Hodowli Roślin]]. | ||
| − | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. | |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | == | + | ==Szkolnictwo== |
| − | + | *[[Szkoła Podstawowa w Szyldaku|szkoła podstawowa]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | == Zabytki== | |
| + | *[[lkwim:Dwór w Szyldaku|dwór]] wzniesiony około 1910 roku; wraz z parkiem wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków; w północnej części zespołu zlokalizowane są zabudowania gospodarcze i inwentarskie; obecnie własność prywatna | ||
| − | === | + | ===Ludzie związani z miejscowością=== |
| − | * | + | *[[Michał Nahorski]] (1922–1980) – nauczyciel, kierownik miejscowej szkoły w latach 1948–1950 |
| − | <br/> | + | == Bibliografia== |
| + | Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, ''Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich'', Olsztyn 2001.<br/> | ||
| + | ''Ostróda. Z dziejów miasta i okolic'', red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.<br/> | ||
| + | ''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.<br/> | ||
| + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [11.08.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/osterode.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [11.08.2013]<br/> | ||
| + | [http://www.wuoz.olsztyn.pl/ Wojewódzka Ewidencja Zabytków] [11.08.2013] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
<references/> | <references/> | ||
| Linia 65: | Linia 67: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | [[Kategoria: Powiat ostródzki]] | |
| − | [[ | + | [[Kategoria: Ostróda (gmina wiejska)]] |
| − | + | [[Kategoria: Wsie sołeckie]] | |
| − | + | [[Kategoria: 1301-1400]] | |
| − | [[Kategoria: | ||
| − | [[ | ||
Aktualna wersja na dzień 12:05, 18 maj 2015
| Szyldak | |
| | |
 Dwór w Szyldaku.
Fot. Mirosław Garniec | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | ostródzki |
| Gmina | Ostróda |
| Liczba ludności (2010) | 839 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 14-106 |
| Tablice rejestracyjne | NOS |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Szyldak | |
| Położenie na mapie Polski  Szyldak | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Szyldak (niem. Schildeck) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda.
Do 1954 roku siedziba gminy Szyldak. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 839 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Marek Szostek
[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko–Ostródzkie), w odległości 14 km na południowy wschód od Ostródy.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona w 1325 roku przez rycerza Johannesa Otatz. Przywilej lokacyjny uzyskała natomiast w 1335 roku. W pierwszej połowie XVIII wieku na terenie wsi wybudowano szkołę z inicjatywy francuskiego hugenota Jana Borée. W 1577 roku kościół w Szyldaku był przypisany do parafii w Kraplewie. Do XIX wieku majątek wielokrotnie zmieniał właścicieli. Dopiero od XIX stulecia do lat 20. XX wieku Szyldak stanowił własność rodziny Hardtów. W tym okresie w majątku działała gorzelnia, mleczarnia, prowadzono także hodowlę koni rasy wschodniopruskiej. W 1919 roku Lissa von Hardt poślubiła generała Günthera von Niebelschütz, który został rozstrzelany przez Rosjan w Szyldaku 26 stycznia 1945 roku. Na terenie wsi znajduje się wpisany do rejestru zabytków dwór eklektyczny z przełomu XIX i XX wieku oraz park krajobrazowy z tego okresu, a także zabudowania folwarczne. Po 1945 roku w miejscowości uruchomiono Stację Hodowli Roślin.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Szkolnictwo
Zabytki
- dwór wzniesiony około 1910 roku; wraz z parkiem wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków; w północnej części zespołu zlokalizowane są zabudowania gospodarcze i inwentarskie; obecnie własność prywatna
Ludzie związani z miejscowością
- Michał Nahorski (1922–1980) – nauczyciel, kierownik miejscowej szkoły w latach 1948–1950
Bibliografia
Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 2001.
Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [11.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [11.08.2013]
Wojewódzka Ewidencja Zabytków [11.08.2013]
Przypisy
- ↑ Bank Danych Lokalnych GUS [29.08.2013]
