Jezioro Pluszne Wielkie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Źródła) |
m (Zastępowanie tekstu - "Kategoria:Jeziora i rzeki" na " ") |
||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
{{EWiM Jezioro infobox | {{EWiM Jezioro infobox | ||
|nazwa = Jezioro Pluszne | |nazwa = Jezioro Pluszne | ||
|inne nazwy = | |inne nazwy = | ||
|grafika = Jezioro_Pluszne.jpg | |grafika = Jezioro_Pluszne.jpg | ||
| − | |podpis grafiki = Widok z lotu ptaka.<br>Fot. Zbigniew Bosek. Źródło: [http://pl.wikipedia.org/wiki/Jezioro_Pluszne_Wielkie | + | |podpis grafiki = Widok na jezioro Pluszne z lotu ptaka.<br>Fot. Zbigniew Bosek. Źródło: [http://pl.wikipedia.org/wiki/Jezioro_Pluszne_Wielkie pl.wikipedia.org] |
|powierzchnia = 908 | |powierzchnia = 908 | ||
|wymiary = 8,75 × 1,9 km | |wymiary = 8,75 × 1,9 km | ||
| Linia 18: | Linia 17: | ||
|podpis mapki jeziora = 53°35′26″N 20°23′55″E | |podpis mapki jeziora = 53°35′26″N 20°23′55″E | ||
}} | }} | ||
| + | '''Jezioro Pluszne Wielkie''' (niem. ''Gross Plautziger See'') – malownicze jezioro morenowe położone w [[województwo warmińsko-mazurskie|woj. warmińsko-mazurskim]], na terenie [[Lasy Łańskie|Lasów Łańskich]]. Jest jednym z najciekawszych i największych jezior w tym rejonie. Jego odnoga niemalże łączy się z odnogą [[Jezioro Łańskie|Jeziora Łańskiego]]. Drugie co do wielkości jezioro [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierza Olsztyńskiego]], położone w otoczeniu dużych kompleksów leśnych. | ||
| + | <br/><br/> | ||
| + | == Ukształtowanie == | ||
| + | Linia brzegowa tworzy liczne półwyspy i zatoki. Zachodnia długa i wąska zatoka, rozciągająca się od [[Zielonowo|Zielonowa]] po [[Kołatki|Kołatki]], bywa wyodrębniana jako Pluszne Małe, natomiast wschodnia nazywana jest Zatoką Księżycową. Na jeziorze są trzy wyspy: największa o powierzchni około 4,7 ha, zalesiona, leży na plosie naprzeciwko wsi [[Pluski]], pozostałe dwie – małe, niskie, bezdrzewne, otoczone szuwarami – leżą na północnym plosie (0,5 ha) oraz na krańcach południowych, na wysokości [[Łański Piec|Łańskiego Pieca]] (0,35 ha). Największy z półwyspów nazywany jest Waszeta. | ||
| − | + | Płycizny 1-metrowe stanowią 7,9% ogólnej powierzchni jeziora. Do zatoki Pluszne Małe dopływa ciek [[Kanał Świerkocin|Kanał Świerkocin]] z [[Jezioro Staw|jeziora Staw]], a z południowej części głównego plosa wypływa [[Kanał Swaderki|Kanał Swaderki]] do [[Jezioro Poplusz Wielki|jeziora Poplusz Wielki]], który łączy się z rzeką [[Rzeka Marózka|Marózką]], a następnie z [[rzeka Łyna|Łyną]] i [[Jezioro Łańskie|Jeziorem Łańskim]]. Na północ i na południe od Zielonowa dopływają dwa cieki odwadniające łąki w okolicy [[Gryźliny|Gryźlin]]. Poruszanie się po jeziorze łodzią motorową wymaga specjalnego pozwolenia. Na Plusznem obowiązuje strefa ciszy. Jezioro dzierżawi Gospodarstwo Rybackie sp. z o.o. w [[Szwaderki|Szwaderkach]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | == | + | == Przyroda == |
| − | + | W zatokach pas roślinności wynurzonej jest zwarty, miejscami tylko poprzerywany. W centralnej części jeziora roślinność wynurzona jest słabo rozwinięta (szczególnie przy brzegu wschodnim i południowym), zaś część zanurzona jest bujnie rozwinięta. W ostatnich latach stwierdza się jednak stopniowe ubywanie roślinności. Są to konsekwencje nasilających się procesów urbanizacyjnych terenów sąsiadujących z jeziorem. | |
| − | |||
| + | Jezioro Pluszne jest zbiornikiem sielawowym, w którym występują m.in. [[sieja|sieje]], [[szczupak|szczupaki]], [[leszcz|leszcze]], [[węgorz|węgorze]], [[okoń|okonie]], [[płoć|płocie]]. | ||
| − | == | + | == Ciekawostki == |
| − | + | Nad jeziorem Pluszne znajduje się znany ośrodek Kormoran, dawniej należący do Komitetu Centralnego PZPR. | |
| − | |||
| + | Z imieniem [[lkwim: Mikołaj Kopernik|Mikołaja Kopernika]] wiąże się legenda o moście biegnącym przez zatokę jeziora w pobliżu wioski Zielonowo, po którym miał przejeżdżać astronom. Most mógł stanowić przeprawę do drogi prowadzącej z [[Królewiec|Królewca]] do Warszawy i Krakowa. Został on zbudowany najprawdopodobniej przez biskupów warmińskich co najmniej 250 lat temu. Na niemieckiej mapie z 1870 roku był zaznaczony most przez zatokę jeziora i przebieg drogi dojazdowej. | ||
| − | == | + | == Bibliografia == |
| − | + | [http://jezioro.com.pl/jeziora/jezioro.html?id=193 jezioro.com.pl] [10.07.2014]<br/> | |
| − | + | [http://pl.wikipedia.org/wiki/Jezioro_Pluszne_Wielkie pl.wikipedia.org] [10.07.2014]<br/> | |
| − | '' | + | ''Raport o stanie środowiska w województwie warmińsko-mazurskim w 2002 roku'', praca zbiorowa pod redakcją Sławomira Różańskiego (2003).<br/> |
| − | + | [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#1108/pl/i/jezioro_pluszne_wielkie ciekawemazury.pl] [10.07.2014]<br/> | |
| − | [[Kategoria: Jeziora]][[Kategoria:Przyroda]] | + | [[Kategoria:Jeziora]] [[Kategoria:Przyroda]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Stawiguda (gmina wiejska)]] |
Aktualna wersja na dzień 09:45, 29 cze 2015
| Jezioro Pluszne | |
| | |
 Widok na jezioro Pluszne z lotu ptaka.Fot. Zbigniew Bosek. Źródło: pl.wikipedia.org | |
| Powierzchnia | 908 |
| Wymiary | 8,75 × 1,9 km |
| Średnia głębokość | 14,9 m |
| Maksymalna głębokość | 52 m |
| Długość brzegu | 30 km |
| Klasa czystości | II |
| Wysokość n.p.m. | 140 m n.p.m. |
| Wyspy | III |
| Rodzaj | morenowe |
 53°35′26″N 20°23′55″E
| |
Jezioro Pluszne Wielkie (niem. Gross Plautziger See) – malownicze jezioro morenowe położone w woj. warmińsko-mazurskim, na terenie Lasów Łańskich. Jest jednym z najciekawszych i największych jezior w tym rejonie. Jego odnoga niemalże łączy się z odnogą Jeziora Łańskiego. Drugie co do wielkości jezioro Pojezierza Olsztyńskiego, położone w otoczeniu dużych kompleksów leśnych.
Spis treści
Ukształtowanie
Linia brzegowa tworzy liczne półwyspy i zatoki. Zachodnia długa i wąska zatoka, rozciągająca się od Zielonowa po Kołatki, bywa wyodrębniana jako Pluszne Małe, natomiast wschodnia nazywana jest Zatoką Księżycową. Na jeziorze są trzy wyspy: największa o powierzchni około 4,7 ha, zalesiona, leży na plosie naprzeciwko wsi Pluski, pozostałe dwie – małe, niskie, bezdrzewne, otoczone szuwarami – leżą na północnym plosie (0,5 ha) oraz na krańcach południowych, na wysokości Łańskiego Pieca (0,35 ha). Największy z półwyspów nazywany jest Waszeta.
Płycizny 1-metrowe stanowią 7,9% ogólnej powierzchni jeziora. Do zatoki Pluszne Małe dopływa ciek Kanał Świerkocin z jeziora Staw, a z południowej części głównego plosa wypływa Kanał Swaderki do jeziora Poplusz Wielki, który łączy się z rzeką Marózką, a następnie z Łyną i Jeziorem Łańskim. Na północ i na południe od Zielonowa dopływają dwa cieki odwadniające łąki w okolicy Gryźlin. Poruszanie się po jeziorze łodzią motorową wymaga specjalnego pozwolenia. Na Plusznem obowiązuje strefa ciszy. Jezioro dzierżawi Gospodarstwo Rybackie sp. z o.o. w Szwaderkach.
Przyroda
W zatokach pas roślinności wynurzonej jest zwarty, miejscami tylko poprzerywany. W centralnej części jeziora roślinność wynurzona jest słabo rozwinięta (szczególnie przy brzegu wschodnim i południowym), zaś część zanurzona jest bujnie rozwinięta. W ostatnich latach stwierdza się jednak stopniowe ubywanie roślinności. Są to konsekwencje nasilających się procesów urbanizacyjnych terenów sąsiadujących z jeziorem.
Jezioro Pluszne jest zbiornikiem sielawowym, w którym występują m.in. sieje, szczupaki, leszcze, węgorze, okonie, płocie.
Ciekawostki
Nad jeziorem Pluszne znajduje się znany ośrodek Kormoran, dawniej należący do Komitetu Centralnego PZPR.
Z imieniem Mikołaja Kopernika wiąże się legenda o moście biegnącym przez zatokę jeziora w pobliżu wioski Zielonowo, po którym miał przejeżdżać astronom. Most mógł stanowić przeprawę do drogi prowadzącej z Królewca do Warszawy i Krakowa. Został on zbudowany najprawdopodobniej przez biskupów warmińskich co najmniej 250 lat temu. Na niemieckiej mapie z 1870 roku był zaznaczony most przez zatokę jeziora i przebieg drogi dojazdowej.
Bibliografia
jezioro.com.pl [10.07.2014]
pl.wikipedia.org [10.07.2014]
Raport o stanie środowiska w województwie warmińsko-mazurskim w 2002 roku, praca zbiorowa pod redakcją Sławomira Różańskiego (2003).
ciekawemazury.pl [10.07.2014]
