Bruno Weichsel

Bruno Weichsel
ks. Bruno Weichsel Reprodukcja zdjęcia z wystawy o warmińskich męczennikach – Krzysztof Kozłowski
Data i miejsce urodzenia	11 października 1903 r. Pieniężno
Data śmierci	23 stycznia 1945 r.
Przyczyna śmierci	śmierć męczeńska

Bruno Weichsel (ur. 11 października 1903 r., zm. 23 stycznia 1945 r.) – ksiądz włączony w poczet warmińskich męczenników, którzy zginęli śmiercią męczeńską podczas II wojny światowej.

Życiorys

Urodził się 11 października 1903 r. w Pieniężnie. Pochodził z warmińskiej rodziny, która od pokoleń charakteryzowała się głęboką wiarą, religijnością i prawym życiem. Z kilku pokoleń tej rodziny wywodzą się wspaniałe życiorysy kilkunastu powołań kapłańskich i zakonnych – zarówno od strony matki Klary, jak i od strony ojca Huga.

Szkoła i wykształcenie

Bruno już po ukończeniu 5 lat rozpoczął naukę w katolickiej szkole podstawowej w Pieniężnie. Po ukończeniu gimnazjum w Braniewie, gdzie należał do najlepszych uczniów, uzyskał maturę. Do kapłaństwa przygotowywał się we Fryburgu Bryzgowijskim, Monachium i Braniewie. Święcenia kapłańskie otrzymał 13 lutego 1927 r. we Fromborku, z rąk bpa Augustyna Bludaua.

Praca

Jako wikariusz pracował w Krekolach, później w Bieniewie, a od kwietnia 1932 r. w Malborku, gdzie został pierwszym wikariuszem w parafii św. Jana oraz kapelanem tamtejszego więzienia i duszpasterzem głuchoniemych.

Kiedy nastał czas sprawowania władzy przez hitlerowców, ks. Bruno był prześladowany. Już w 1935 r. wytoczono mu proces, w wyniku którego został skazany na pięć i pół roku wiezienia. Władzy nie podobały się treści głoszonych przez niego kazań, jego praca z młodzieżą, werbowanie dzieci do stowarzyszenia Dzieciątka Jezus oraz opieka duszpasterska nad Polakami. Karę odsiadywał we Wrocławiu.

W 1936 r. został przewieziony do siedziby gestapo w Berlinie, a po przesłuchaniu zwolniony. Mógł w końcu wrócić do Malborka. Po ukończeniu rocznego studium rachunkowości kościelnej otrzymał nominację na drugiego sekretarza, skarbnika kurii biskupiej we Fromborku i radcę kurialnego. W 1941 r., po procesie przed sądem specjalnym w Królewcu, skazano go na 30 miesięcy więzienia w Sztumie za "szeptaną propagandę na temat rozstrzelania przez Niemców kanoników kapituły katedralnej w Pelplinie".

Ponieważ znał się na kwestiach finansowych, zatrudniano go w strukturach ekonomicznych więzienia. Dyrektor zakładu karnego proponował mu wcześniejsze zwolnienie, ale ksiądz odmawiał. Po odbyciu kary gestapo ograniczyło mu swobodę – miał zakaz przebywania na terenie powiatów: Braniewo, Święta Siekierka i Lidzbark Warmiński.

Wówczas bp Maksymilian Kaller doradził mu, żeby został proboszczem w małej parafii, by mógł wykonywać swoje zadania i służyć doradztwem finansowym i podatkowym biurom parafialnym w powiatach olsztyńskim i reszelskim oraz w diasporze, a także instytucjom kościelnym służby zdrowia i opieki społecznej w innych powiatach Prus Wschodnich.

1 lipca 1944 r. otrzymał nominację na administratora placówki duszpasterskiej w Zalewie.

Śmierć męczeńska

Do Warmii zbliżał się front wschodni. Ludność cywilna uciekała, by ratować swoje życie. Kiedy jedna z kobiet zaproponowała ks. Weichslowi, by również opuścił Zalewo, ten odpowiedział: "Jak długo ktoś z mojej wspólnoty wiernych tutaj zostanie, nie odejdę z mojego miejsca, gdyż mógłby mnie potrzebować". W nocy z 22 na 23 stycznia 1945 r. Zalewo zostało zajęte przez wojska Armii Czerwonej. W tym czasie ks. Weichsel wraz z grupką wiernych modlił się w kaplicy. Kiedy sowieci weszli do niej, jeden z nich kolbą karabinu roztrzaskał mu głowę. Ks. Bruno Weichsel wraz z wieloma zabitymi wiernymi został pochowany na dawnym cmentarzu katolickim w zbiorowej mogile.

Kult prywatny Sługi Bożego ks. Bruna Weichsla trwa do dziś. Wierni modlą się do Boga za jego wstawiennictwem. Kaplica, w której poniósł śmierć, została odnowiona i 5 września 2003 r. na nowo poświęcona przez abp. Edmunda Piszcza. Tego dnia z okazji 100. rocznicy urodzin kapłana-męczennika odsłonięto tablicę pamiątkową.

Bibliografia

B. Schwark, Ihr Name lebt. Ermländische Priester in Leben, Leid und Tod, Osnabrück 1958.
Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts, t. 1–2, (red.) H. Moll, Paderborn 1999.
A. Kopiczko, Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1821–1945, cz. 1, Studium prozopograficzne, Olsztyn 2004.
Męczennicy Kościoła warmińskiego XX wieku, (red.) J. Guzowski, Olsztyn 2004.
Nie chce od nich nic, "Gość Niedzielny. Posłaniec Warmiński", nr 38/2012, 23 września 2012.