Franciszek Zagermann: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
Krzysztofk (dyskusja | edycje) |
|||
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Biogram infobox | {{Biogram infobox | ||
| − | |imię i nazwisko = | + | |imię i nazwisko = Franciszek Zagermann |
|imię i nazwisko org = | |imię i nazwisko org = | ||
|pseudonim = | |pseudonim = | ||
|grafika = Zagermann.jpg | |grafika = Zagermann.jpg | ||
| − | |opis grafiki = ks. Franciszek Zagermann | + | |opis grafiki = ks. Franciszek Zagermann<br>Reprodukcja zdjęcia z wystawy o warmińskich męczennikach – Krzysztof Kozłowski |
|podpis = | |podpis = | ||
|data urodzenia = 28 lipca 1882 r. | |data urodzenia = 28 lipca 1882 r. | ||
| Linia 20: | Linia 20: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
| − | + | '''Franciszek Zagermann''' (ur. 28 lipca 1882 r., zm. 26 lutego 1945 r.) – ksiądz włączony w poczet warmińskich męczenników, którzy zginęli śmiercią męczeńską podczas II wojny światowej. | |
| − | ''' | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
== Życiorys == | == Życiorys == | ||
| − | + | Urodził się 28 lipca 1882 r. w [[Zawierz|Zawierzu]] k. [[Braniewo|Braniewa]] w zamożnej rodzinie rolniczej. Był pierwszym synem Ferdynanda i Anny Zagermann. Miał młodszego brata Antoniego. | |
| − | Urodził się 28 lipca 1882 r. w [[Zawierz|Zawierzu]] k. [[Braniewo|Braniewa]] w zamożnej rodzinie rolniczej. Był pierwszym synem Ferdynanda i Anny Zagermann. Miał młodszego brata Antoniego. Maturę ks. Franciszek uzyskał w 1903 r. w gimnazjum w Braniewie. Do kapłaństwa przygotowywał się przez krótki czas w Würzburgu, a następnie w Seminarium Duchownym Braniewie. Święcenia kapłańskie otrzymał 23 czerwca 1907 r. we [[Frombork|Fromborku]] z rąk biskupa pomocniczego Edwarda Herrmanna. | + | |
| − | Po święceniach kapłańskich pracował jako wikariusz w [[Pluty|Plutach]] | + | ===Szkoła i wykształcenie=== |
| − | W czasie I wojny światowej pełnił służbę sanitarną w wojsku. | + | Maturę ks. Franciszek uzyskał w 1903 r. w gimnazjum w Braniewie. Do kapłaństwa przygotowywał się przez krótki czas w Würzburgu, a następnie w Seminarium Duchownym w Braniewie. Święcenia kapłańskie otrzymał 23 czerwca 1907 r. we [[Frombork|Fromborku]] z rąk biskupa pomocniczego [[Edward Hermann|Edwarda Herrmanna]]. |
| − | 7 września 1928 r. otrzymał nominację na proboszcza [[Parafia pw. św. Jana Chrzciciela w Unikowie|parafii]] w [[Unikowo|Unikowie]]. Od 19 października 1936 r. pełnił także funkcję wicedziekana dekanatu reszelskiego. 20 lipca 1940 r. uzyskał zgodę na odprawianie nabożeństw dla polskich robotników przymusowych, ale wyłącznie w języku niemieckim. Przed nadejściem frontu wojennego przeprowadził się na kolonię Unikowa, do rodziny Kroschewskich, z której pochodził kościelny. Zgromadziło się | + | |
| + | ===Praca=== | ||
| + | Po święceniach kapłańskich pracował jako wikariusz w [[Pluty|Plutach]]. 28 marca 1908 r. podjął pracę w parafii w Nowej Cerkwi. 21 czerwca 1910 r. przeniesiono go do [[Dobre Miasto|Dobrego Miasta]], a 9 sierpnia 1911 r. mianowano tymczasowym komendariuszem w [[Świątki|Świątkach]]. 11 października 1911 r. ustanowiono go trzecim wikariuszem w [[Parafia pw. św. Mikołaja w Elblągu|parafii św. Mikołaja]] w [[Elbląg|Elblągu]], lecz po trzech dniach decyzję tę zmieniono i mianowano wikariuszem w [[Lubieszewo|Lubieszewie]]. Od 9 stycznia 1912 r. był tamtejszym komendariuszem. | ||
| + | |||
| + | 21 marca 1912 r. został mianowany drugim wikariuszem parafii św. Jana w [[Malbork|Malborku]]. Tam pracował przez 16 lat. Uczył religii w szkole, opiekował się młodzieżą męską, często odwiedzał parafian, szczególnie tych mieszkających na przedmieściu. | ||
| + | |||
| + | W czasie I wojny światowej pełnił służbę sanitarną w wojsku. | ||
| + | |||
| + | 7 września 1928 r. otrzymał nominację na proboszcza [[Parafia pw. św. Jana Chrzciciela w Unikowie|parafii]] w [[Unikowo|Unikowie]]. Od 19 października 1936 r. pełnił także funkcję wicedziekana dekanatu reszelskiego. 20 lipca 1940 r. uzyskał zgodę na odprawianie nabożeństw dla polskich robotników przymusowych, ale wyłącznie w języku niemieckim. Przed nadejściem frontu wojennego przeprowadził się na kolonię Unikowa, do rodziny Kroschewskich, z której pochodził kościelny. Zgromadziło się tam wielu parafian i uchodźców z innych miejscowości. | ||
| + | |||
===Śmierć męczeńska=== | ===Śmierć męczeńska=== | ||
| − | Kiedy wojska radzieckie zbliżały się do Unikowa, tamtejsza ludność zaczęła opuszczać swoje domostwa. 29 stycznia 1945 r. ks. Zagermann odprawił ostatnią | + | Kiedy wojska radzieckie zbliżały się do Unikowa, tamtejsza ludność zaczęła opuszczać swoje domostwa. 29 stycznia 1945 r. ks. Zagermann odprawił ostatnią mszę św., w której uczestniczyło około 60 mieszkańców Unikowa i pobliskich miejscowości. Po Eucharystii kapłan zabrał z sobą szaty liturgiczne i naczynia kościelne i przeniósł się na kolonię wsi do rodziny Kroschewskich. |
| − | Kiedy Rosjanie zajęli wioskę i pobliskie tereny, dopytywali się o miejsce, w którym | + | |
| − | 25 lutego, około godziny trzeciej nad ranem, przybyło do domu Kroschewskich trzech żołnierzy radzieckich. Zaczęli | + | Kiedy Rosjanie zajęli wioskę i pobliskie tereny, dopytywali się o miejsce, w którym znajduje się proboszcz. Gdy Rosjanie dowiedzieli się, gdzie przebywa, często przychodzili do tego gospodarstwa. Przychodził też komendant, który prowadził z księdzem proboszczem towarzyskie rozmowy. Uniemożliwiało to wówczas innym żołnierzom plądrowanie tego domu, a ks. proboszcz stał się przez to niejako gwarantem bezpieczeństwa dla przebywających tam ludzi. Wieczorami, gdy było to możliwe, odmawiano wspólnie różaniec. Taki stan nie trwał jednak długo. |
| − | Po śmierci ubrano go w szaty liturgiczne. Mimo próśb sowieci nie pozwolili na pochowanie go w trumnie na parafialnym cmentarzu. Ostatecznie mieszkańcy Unikowa owinęli ciało proboszcza w prześcieradło i pochowali w ogrodzie | + | |
| + | 25 lutego, około godziny trzeciej nad ranem, przybyło do domu Kroschewskich trzech żołnierzy radzieckich. Zaczęli przesłuchiwać księdza. Ponieważ ten nie rozumiał, o co był pytany, torturowali go i oddawali zastraszające strzały. W tym czasie plądrowano również domostwo. Kiedy żołnierze znaleźli naczynia liturgiczne, które potwierdziły, że przesłuchiwany jest księdzem, ks. Zagermann otrzymał strzał w głowę. Gdy żołnierze radzieccy zauważyli, że ksiądz jeszcze żyje, jeden z nich deptał mu po klatce piersiowej. Mimo odniesionych ran ks. Zagermann żył jeszcze przez 33 godziny. | ||
| + | |||
| + | Po śmierci ubrano go w szaty liturgiczne. Mimo próśb sowieci nie pozwolili na pochowanie go w trumnie na parafialnym cmentarzu. Ostatecznie mieszkańcy Unikowa owinęli ciało proboszcza w prześcieradło i pochowali w ogrodzie rodziny Kroschewskich. | ||
<br> | <br> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | + | B. Schwark, ''Ihr Name lebt. Ermländische Priester in Leben, Leid und Tod'', Osnabrück 1958.<br/> | |
| + | ''Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts'', t. 1–2, (red.) H. Moll, Paderborn 1999.<br/> | ||
| + | A. Kopiczko, ''Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1821–1945'', cz. 1, Studium prozopograficzne, Olsztyn 2004.<br/> | ||
| + | ''Męczennicy Kościoła warmińskiego XX wieku'', (red.) J. Guzowski, Olsztyn 2004.<br/> | ||
| + | ''Różaniec zamiast kazania'', "Gość Niedzielny. Posłaniec Warmiński", nr 43/2012, 28 października 2012.<br/> | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Osoby|Zagermann, Franciszek]] |
[[Kategoria: Duchowni rzymskokatoliccy|Zagermann, Franciszek]] | [[Kategoria: Duchowni rzymskokatoliccy|Zagermann, Franciszek]] | ||
[[Kategoria: Powiat bartoszycki|Zagermann, Franciszek]] | [[Kategoria: Powiat bartoszycki|Zagermann, Franciszek]] | ||
[[Kategoria: Bisztynek (gmina miejsko-wiejska)|Zagermann, Franciszek]] | [[Kategoria: Bisztynek (gmina miejsko-wiejska)|Zagermann, Franciszek]] | ||
[[Kategoria: Warmińscy męczennicy|Zagermann, Franciszek]] | [[Kategoria: Warmińscy męczennicy|Zagermann, Franciszek]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria: 1919-1944|Zagermann, Franciszek]] |
Aktualna wersja na dzień 17:55, 29 cze 2015
| Franciszek Zagermann | |
| | |
 ks. Franciszek Zagermann
Reprodukcja zdjęcia z wystawy o warmińskich męczennikach – Krzysztof Kozłowski | |
| Data i miejsce urodzenia | 28 lipca 1882 r. Zawierz |
| Data i miejsce śmierci | 26 lutego 1945 r. Unikowo |
| Przyczyna śmierci | śmierć męczeńska |
Franciszek Zagermann (ur. 28 lipca 1882 r., zm. 26 lutego 1945 r.) – ksiądz włączony w poczet warmińskich męczenników, którzy zginęli śmiercią męczeńską podczas II wojny światowej.
Życiorys
Urodził się 28 lipca 1882 r. w Zawierzu k. Braniewa w zamożnej rodzinie rolniczej. Był pierwszym synem Ferdynanda i Anny Zagermann. Miał młodszego brata Antoniego.
Szkoła i wykształcenie
Maturę ks. Franciszek uzyskał w 1903 r. w gimnazjum w Braniewie. Do kapłaństwa przygotowywał się przez krótki czas w Würzburgu, a następnie w Seminarium Duchownym w Braniewie. Święcenia kapłańskie otrzymał 23 czerwca 1907 r. we Fromborku z rąk biskupa pomocniczego Edwarda Herrmanna.
Praca
Po święceniach kapłańskich pracował jako wikariusz w Plutach. 28 marca 1908 r. podjął pracę w parafii w Nowej Cerkwi. 21 czerwca 1910 r. przeniesiono go do Dobrego Miasta, a 9 sierpnia 1911 r. mianowano tymczasowym komendariuszem w Świątkach. 11 października 1911 r. ustanowiono go trzecim wikariuszem w parafii św. Mikołaja w Elblągu, lecz po trzech dniach decyzję tę zmieniono i mianowano wikariuszem w Lubieszewie. Od 9 stycznia 1912 r. był tamtejszym komendariuszem.
21 marca 1912 r. został mianowany drugim wikariuszem parafii św. Jana w Malborku. Tam pracował przez 16 lat. Uczył religii w szkole, opiekował się młodzieżą męską, często odwiedzał parafian, szczególnie tych mieszkających na przedmieściu.
W czasie I wojny światowej pełnił służbę sanitarną w wojsku.
7 września 1928 r. otrzymał nominację na proboszcza parafii w Unikowie. Od 19 października 1936 r. pełnił także funkcję wicedziekana dekanatu reszelskiego. 20 lipca 1940 r. uzyskał zgodę na odprawianie nabożeństw dla polskich robotników przymusowych, ale wyłącznie w języku niemieckim. Przed nadejściem frontu wojennego przeprowadził się na kolonię Unikowa, do rodziny Kroschewskich, z której pochodził kościelny. Zgromadziło się tam wielu parafian i uchodźców z innych miejscowości.
Śmierć męczeńska
Kiedy wojska radzieckie zbliżały się do Unikowa, tamtejsza ludność zaczęła opuszczać swoje domostwa. 29 stycznia 1945 r. ks. Zagermann odprawił ostatnią mszę św., w której uczestniczyło około 60 mieszkańców Unikowa i pobliskich miejscowości. Po Eucharystii kapłan zabrał z sobą szaty liturgiczne i naczynia kościelne i przeniósł się na kolonię wsi do rodziny Kroschewskich.
Kiedy Rosjanie zajęli wioskę i pobliskie tereny, dopytywali się o miejsce, w którym znajduje się proboszcz. Gdy Rosjanie dowiedzieli się, gdzie przebywa, często przychodzili do tego gospodarstwa. Przychodził też komendant, który prowadził z księdzem proboszczem towarzyskie rozmowy. Uniemożliwiało to wówczas innym żołnierzom plądrowanie tego domu, a ks. proboszcz stał się przez to niejako gwarantem bezpieczeństwa dla przebywających tam ludzi. Wieczorami, gdy było to możliwe, odmawiano wspólnie różaniec. Taki stan nie trwał jednak długo.
25 lutego, około godziny trzeciej nad ranem, przybyło do domu Kroschewskich trzech żołnierzy radzieckich. Zaczęli przesłuchiwać księdza. Ponieważ ten nie rozumiał, o co był pytany, torturowali go i oddawali zastraszające strzały. W tym czasie plądrowano również domostwo. Kiedy żołnierze znaleźli naczynia liturgiczne, które potwierdziły, że przesłuchiwany jest księdzem, ks. Zagermann otrzymał strzał w głowę. Gdy żołnierze radzieccy zauważyli, że ksiądz jeszcze żyje, jeden z nich deptał mu po klatce piersiowej. Mimo odniesionych ran ks. Zagermann żył jeszcze przez 33 godziny.
Po śmierci ubrano go w szaty liturgiczne. Mimo próśb sowieci nie pozwolili na pochowanie go w trumnie na parafialnym cmentarzu. Ostatecznie mieszkańcy Unikowa owinęli ciało proboszcza w prześcieradło i pochowali w ogrodzie rodziny Kroschewskich.
Bibliografia
B. Schwark, Ihr Name lebt. Ermländische Priester in Leben, Leid und Tod, Osnabrück 1958.
Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts, t. 1–2, (red.) H. Moll, Paderborn 1999.
A. Kopiczko, Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1821–1945, cz. 1, Studium prozopograficzne, Olsztyn 2004.
Męczennicy Kościoła warmińskiego XX wieku, (red.) J. Guzowski, Olsztyn 2004.
Różaniec zamiast kazania, "Gość Niedzielny. Posłaniec Warmiński", nr 43/2012, 28 października 2012.
