Mateusz Grunenberg: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Zastępowanie tekstu - "[[Kategoria: Wydawcy" na "[[Kategoria:Ludzie kultury]] [[ Kategoria:Wydawcy") |
|||
(Nie pokazano 1 wersji utworzonej przez jednego użytkownika) | |||
Linia 43: | Linia 43: | ||
[[Kategoria: Szkolnictwo|Grunenberg, Mateusz]] | [[Kategoria: Szkolnictwo|Grunenberg, Mateusz]] | ||
− | [[Kategoria:Ludzie oświaty]][[Kategoria: Nauczyciele i dyrektorzy placówek oświatowych|Grunenberg, Mateusz]] | + | [[Kategoria:Ludzie oświaty|Grunenberg, Mateusz]][[Kategoria: Nauczyciele i dyrektorzy placówek oświatowych|Grunenberg, Mateusz]] |
− | [[Kategoria:Ludzie kultury]] [[Kategoria:Pisarze i poeci|Grunenberg, Mateusz]] | + | [[Kategoria:Ludzie kultury|Grunenberg, Mateusz]] [[Kategoria:Pisarze i poeci|Grunenberg, Mateusz]] |
− | + | [[ Kategoria:Wydawcy|Grunenberg, Mateusz]] | |
− | [[Kategoria: Działacze społeczni|Grunenberg, Mateusz]] | + | [[Kategoria:Działacze społeczni|Grunenberg, Mateusz]] |
[[Kategoria: Powiat olsztyński|Grunenberg, Mateusz]] | [[Kategoria: Powiat olsztyński|Grunenberg, Mateusz]] | ||
[[Kategoria: Barczewo (gmina miejsko-wiejska)|Grunenberg, Mateusz]] | [[Kategoria: Barczewo (gmina miejsko-wiejska)|Grunenberg, Mateusz]] | ||
[[Kategoria: 1801-1918|Grunenberg, Mateusz]] | [[Kategoria: 1801-1918|Grunenberg, Mateusz]] |
Aktualna wersja na dzień 11:36, 26 sie 2015
Mateusz Grunenberg | |
| |
Data i miejsce urodzenia | 14 listopada 1787 r. Barczewko |
Data i miejsce śmierci | 17 kwietnia 1863 r. Barczewko |
Mateusz Grunenberg (ur. 14 listopada 1787 r.w Barczewku, zm. 17 kwietnia 1863 w Barczewku) – nauczyciel, autor i wydawca polskich podręczników, etnograf.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Ukończył tylko szkołę podstawową, ze względu na trudną sytuację materialną rodziny. Wiedzę zdobywał od ojca i miejscowych nauczycieli, pod których kierunkiem przygotowywał się do zawodu nauczycielskiego.
Praca
W 1803 r. przejął ojca obowiązki i uczył w różnych szkołach parafialnych. Stosował nowoczesne na owe czasy poglądowe metody nauczania. Sporządzał pomoce naukowe do biologii i zoologii. W szkole miejscowej uczył także syna barona Hoverbecka z Nikielkowa i przygotował kilkudziesięciu kandydatów do pracy w charakterze nauczyciela.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Jego działalność pedagogiczną wysoko oceniały świeckie władze oświatowe i dostojnicy kościelni, w tym bp Józef von Hohenzollern. Oprócz działalności nauczycielskiej prowadził działalność pisarską i wydawniczą. Opracował i przygotował do druku modlitewniki, podręczniki do nauki języka polskiego i śpiewniki dla dzieci. Były to m. in.: "Zbiór nabożnych pieśni katolickich" (1834 r.), "Początki czytania dla szkół elementarnych" (1838 r.). Był współpracownikiem czasopisma "Preussenschule". Prowadził również działalność przyrodniczą (zbierał okazy przyrody i minerały) i etnograficzną (zbierał polskie pieśni religijne i świeckie).
Był założycielem i kierownikiem wiejskiej kapeli, która została rozwiązana dopiero w latach 50. XX wieku. W swojej domowej bibliotece posiadał 300 woluminów. Prowadził również działalność leczniczą, miejscową ludność leczył ziołami.
Bibliografia
Chłosta Jan, Słownik Warmii (historyczno-geograficzny), Olsztyn 2002, s.124.
Zobacz też
pl.wikipedia.org [22.12.2013]